BOP Hope!..
Yukarıdaki başlığın; sinemayla dolu bir yüzyıl geçirdikten sonra geçen yıl hayata veda eden, Amerikan sinemasının büyük komedyeni Bop Hope'la ilgili olduğunu düşünenler yanılırlar. Ancak, bu yazının içeriğine konu olan durum, en az onun kadar "komik"tir. Hayatın içinde duruşu hiç de komik olmayan ama beyaz perdede hep komiği oynayan adamın görüntüsü gibi; ciddi bir proje olarak sunulan ancak tebessüm ettirmekten başka bir işe yaramayacağı belli olan bir projedir bu yazının konusu Başlık, elbette ilgi çekmek için kullanılmıştır ve bu başlığın ilk bölümünün Türkçe baş harflerden, ikincisininse İngilizce bir sözcükten kaynaklandığını söyleyebiliriz artık. Şifreyi çözersek, yazının başlığı şöyle de okunabilir: B.O.P. Umudu! Biraz daha açarak; Büyük Ortadoğu Projesi Umudu... Amerika'nın büyük umutlarla senaryosunu yazdığı yeni bir film, Fas'tan Orta Asya'ya kadar kurulacak büyük bir sette (ya da koca bir coğrafyada) çekilecek... Gündemde şimdi bu dev prodüksiyon var. "Amerikan sineması" bugüne dek "olmaz" denilen pek çok hayalini gerçekleştirdi; ancak "Amerikan yönetimi"nin gerçekleştirmeye çalıştığı bu hayalin başarı şansı neredeyse yok. Bu film "komik" bile olmayacak. "Bop Hope" çoktan öldü çünkü.
*** Projeye göre,Cebelitarık'tan Hazar'ın batısına kadar bütün İslam ülkeleri içine alınarak "Ortadoğu haritası" genişletilecek. Ve bu harita içinde yer alan bütün ülkeler sırayla "demokratik"leştirilecek. Keşke... Böyle bir senaryonun başarıya ulaşması en önce Türkiye'nin yararına olurdu. İnsan haklarının ve siyasal istikrarın sağlandığı bir bölgede Türkiye; "içeriden-dışarıdan" kaynaklanan pek çok sorununu çözmüş olarak "çağdaşlaşma ve demokratikleşme" yolundaki yolculuğuna "engelsiz" olarak devam ederdi. Ne var ki "dayatma"ya dayanan ve ülkelerin iç dinamiklerini ihmal eden bütün projeler gibi, ABD'nin bu "niyet"inin de gerçekleşmesi zor görünüyor. Irak'taki kanlı kaos ortamı beklenen sonun en büyük kanıtı değil mi? Son günlerin tartışmaları; Türkiye'nin de ABD patentli bu büyük projenin içinde yer almasının yaratacağı sonuçlar üzerine. Lakin... Bu tartışmaya geçmeden... Geçen yıl bugünlerde Irak savaşı öncesinde, Türkiye'nin o günkü "Amerikan planı" içinde yer almasını isteyenler; Irak'ta son günlerde yaşanan kanlı provokasyonları gördükçe umarız ve sanırız, bir yıl önceki "pozisyon"larını yeniden gözden geçirme noktasına gelmişlerdir.
*** Ama asıl sorun bu değil... Sorun Ortadoğu'nun kendi dinamiklerinde... ABD projesi, merkezdeki sorunu bırakarak, çemberi genişletmeyi amaçlıyor. Çemberi genişleterek merkez üzerindeki baskıyı artırmayı... Gerçekte gelinen nokta, merkezdeki sorunun çözümsüzlüğünün kabulü açısından bir "acz"in itirafıdır. Merkezdeki sorun "Filistin sorunu"dur. Filistin sorunu çözülmeden, Ortadoğu'daki hiçbir mesele; hiçbir yöntemle ve hiçbir projeyle çözülemeyecektir. Merkezden kaçarak, merkeze varamazsınız. Daha önce bu köşede defalarca belirttiğimiz gibi; Filistin olmadan asla! Ne Irak'ta, ne de Ortadoğu'nun başka bir diyarında, Filistinsiz çözüm yoktur. "BOP" umudu, boş umuttur. Ya da... Amerikalılar anlasınlar diye söyleyelim başlıktaki gibi: Boş Hope'tur ne yazık ki! Boş Hope!..
|