ABD ve CIA'in marifetleri

ATİLLA DORSAY

19.12.2008

Özellikle dışarda yapılan ukala eleştirilere kulaklarınızı tıkayın: Ridley Scott'ın yeni filmi, sizi bir kez avucunun içine alıyor ve sonuna dek bırakmıyor. Ağzınız bir kez açılıyor, bir daha kapanmıyor. Ve elbette bir ölçüde siyasetle, günümüzün politik olaylarıyla, dünyamızın gidişatıyla ilgilenmek kaydıyla, filmi ayran budalası gibi izliyorsunuz. Hikâye, öncelikle dünyamızın içine yuvarlandığı çıkmazın geniş ve panoramik bir yansımasını getiriyor. Batı ile Doğu, Batı uygarlığı ile Doğu mistisizmi, zenginlikle yoksulluk, sermayeye dayalı maddeci kapitalizmle inancı ve imanı ön plana çıkaran İslam dünyası, giderek klasik savaşla gerilla savaşı ve de kitaplardan süzülüp gelen geleneksel sınıf mücadelesiyle günün modası olan kör terörizm arasında git gide derinleşen uçurumlar... İşte Yalanlar Üstüne, görünürdeki karmaşık entrikasının ardında bunları sergiliyor. Ve dediğim gibi, çağdaş dünya üzerine kafa yoran herkese çok şey veriyor. Görünürde El Kaide'nin başını çektiği terörle savaşmaya çabalayan Amerikan ajanlarının öyküsü bu... Washington'da sakin aile yaşamını sürdürürken bile elinden ya da kulağından eksik etmediği telefonuyla ABD'nin teröre karşı mücadelesini yöneten CIA'in büyük başı Ed Hoffman (Russell Crowe) ile, 'sahadaki adam' olan, çok iyi yetişmiş komando ve Ortadoğu uzmanı Richard Ferris (Leonardo DiCaprio) hikâyenin başrollerinde.

ÇAĞDAŞ CASUSLUK BELGESELİ
Bülbül gibi Arapça konuşan ve Doğu kültürüne vakıf Ferris, olayları bizzat yaşadığı için kendine özgü bir vicdan geliştirmiş ve insan ilişkilerine değer veren biri. Hoffman ise her şeyi uzaktan yöneten, kâğıt üzerinde kararlar veren ukala bir bürokrat. Elbette bu iki zıt karakter çatışıyor. Arayerde tüm sefaleti, yoksulluğu ve çaresizliğiyle Ortadoğu beliriyor: Kötü gelişmiş kentler, çöp içindeki pazarlar ve meydanlar, sağlıksız yaşam koşulları, yitip gitmiş estetik... Hoffman'a göre 'kimsenin sevmediği ve yaşamak istemediği' bir talihsiz coğrafya parçası.. Film, CIA ve Ortadoğu uzmanı, yazar ve Wall Street Journal yorumcusu David Ignatius'ün Penetration-Sızma adlı romanından uyarlanmış. Daha önce de Cennetin Krallığı'yla Doğu dünyasına duyduğu ilgiyi belli eden ve klasik Batı gözlüklerinin dışında görülmüş bir Haçlı Seferleri öyküsü anlatan İngiliz Ridley Scott, çok radikal bir tavır almasa da en azından Arap kültürüne yaslanıyor, doğu uygarlığını ciddiye alıyor ve de Ferris'i Hoffman'ın cehennem saydığı Ortadoğu'yu anlayan, giderek seven bir kahraman olarak sunuyor; hatta finalde onun ABD'ye, vatanına dönüş yerine burada kalmayı seçtiği düşünülebilir. Ayrıca Ferris'in eline düşüp işkence gördüğü El Kaide benzeri örgütün reisi El Selim'le Kuran ayetlerini tartışan konuşması son derece ilginç. Bu ilgi çekici film, bizleri bir ülkeden öbürüne savuruyor: Irak, Suriye, Ürdün, Türkiye'de İncirlik, ABD... Ve El Kaide tarzı çe?itli terör olaylarına uğradığı varsayılan kimi batı kentleri: Amsterdam'dan Manchester'a... Masa başı bürokratlarıyla sahadaki adamların çeli?kisi, yakın zamanın çılgın komedisi Tropik F?rt?na'yı andırıyor. Oyuncular çok iyi: Russell Crowe'un film için aldığı 23 kilonun ötesinde, özellikle iki yeni oyuncu, Ürdünlü istihbarat ?efi, kibar i?kenceci Hana Salami'yi oynayan İngiliz oyuncusu Mark Strong ve Ay?e'yi oynayan İranlı Golshifteh Farahani dikkat çekiyorlar. Scott'un özellikle Kara Şahin Dü?tü'den bilinen hava çekimleri ve uçak sahnelerindeki başarısı, filmin içerdiği bir tür çağdaş casusluk belgeseli havasını peki?tiriyor. Bence kaçırmayın...

YALANLAR ÜSTÜNE * * *
(Body of Lies)
Yönetmen: Ridley Scott
Senaryo: William Monahan
Görüntü: Alexander Witt
Müzik: Marc Streitenfeld
Oyuncular: Leonardo DiCaprio, Russell Crowe, Mark Strong, Golshifteh Farahani, Oscar İsaac, Ali Suliman, Alon Abutbul, Vince Colosimo/ Warner Bros yapımı.

Haberin fotoğrafları

İLİŞKİLİ HABERLER

Mevsimler gelir mevsimler geçer...

Modern bir Suç ve Ceza öyküsü

ABD ve CIA'in marifetleri

Haftanın yıldız tablosu

Yayın tarihi: 24 Ocak 2009, Cumartesi
Web adresi: http://www.sabah.com.tr/2009/01/24/ct/haber,97CC2AF0430B40A39E3698745538258B.html
Tüm hakları saklıdır.