|
 |
 |
 |
Afgan kadınların umudu parlamento
Yeni Afgan Parlamentosu'nda bu yıl 68 koltukla kadınlar da yer alıyor. En radikal isimlerden biri olan Safia Siddigi'nin amacı kadınlar üzerindeki katı kuralları yıkmak.
Geçtiğimiz 18 Eylül'de tüm Afgan halkı sandık başındaydı. Yeni parlamentoda 249 koltuğun 68'i kadınlara ayrıldı. Bu yıl onlar da erkekler gibi seçim öncesinde sabahlara kadar çalıştı, propaganda yaptı. Bu adaylar arasında en dikkat çekeni Safia Siddiqi'ydi. Burkalar içindeki posterleri Kabil ve Jalalabad sokaklarını süsledi. Üstelik örtüsü Afgan bayrağının renkleri olan yeşil, siyah ve kırmızıdan oluşuyordu. Aslında uzun yıllardır hemen herkesin kafasında bir Afgan kadını kalıbı yerleşti. Bunların arasında en etkileyici olanı saklanmış, sesi duyulmayan ve burkalar içinde kocasının arkasından yürüyen kadın portresi şüphesiz. Bir diğeri ise diktatörlere karşı savaş açmış olan tehlikeli feministler. Bu iki çeşit kadın Afganistan'da gerçekten de var. Ama gerçek olan bu ucun ortasındaki kadınların sayısının hepsinden fazla olması. Belki de yeni parlamentodaki kadın sayısı bu düzenin değişmesi için yeni bir dönemin başlamasına sebep olacak. Galiba tüm dünya bu değişimi bekliyor.
ŞİDDETE HAYIR
Siddiqi'nin en büyük amaçlarından biri Afganistan'ın güneş bölgesinde bulunan Paştun'da çok kötü durumda yaşayan kadınların sorunlarını çözebilmek. Çünkü onların günlük yaşamı çok zor. Her yerde Paştun geleneklerinin toplamından oluştuğu söylenebilecek Paştunvali adı verilen kurallar geçerli. Kadınlar, aile içinde ve sokakta kendilerine uygulanan kaba şiddetten yılmış durumda. En ciddi sorunlardan biri de kan davası durumunda, ailenin erkeklerinin öldürülmesini önlemek için genç kızların karşı tarafa hibe edilmesi. Yani kızlar, başka birinin işlediği suçun acısını yaşamları boyu çekmek zorunda kalıyor. Siddiqi, Nazarabad'ın dışında yer alan Jalalabad'da hukukçu bir ailenin kızı olarak dünyaya geldi. Sovyet istilasından sonra aile, Kabil'e taşındı. Daha sonra Siddiqi de ailesinin geleneğini devam ettirerek hukuk okudu. O zamanlar tam da kadınlara özgürlük hareketinin tırmanışta olduğu döneme denk geliyor. Okulda komünistler başta olmak üzere pek çok kesimin dikkatini çekti. Bu nedenle ailesi ona Pakistan'a göndermeye karar verdi. İslamcılar onu öldürmek istiyordu. Bu sırada İngilizce öğrenmek için çok çalıştı. Pakistan'da yaşayan tüm eğitimli kadınlar gibi zor bir hayatı oldu. Çünkü hiçbir zaman seslerini yükseltmelerine izin vermemişler. Daha sonra gittiği Kanada'da kocası oyuncu ve gazeteci olan Asif Safi ile tanışmıştı. Geçtiğimiz yıl seçim kampanyaları için Afganistan'a geri döndüler. Safia Siddiqi ve yine bir kadın olan yardımcısı Saima Khogiani zaman içinde kadın hakları ve geleneklerin değişmesi konusundaki konuşmalarını değiştirmediler. Onlar adeta Paştun kadınlarının sözcüsü ve gururu haline geldi.
KÖY KÖY DOLAŞTI
Siddiqi direksiyon başına geçip köyleri dolaştı. Bunların pek çoğu henüz evlerine televizyon girmemiş ailelerin bulunduğu köylerdi. Onlara para ve yiyecek karşılığında oylarını satmamaları gerektiğini anlattı: "Erkeklerimiz eğitimsiz. Kadınlarımızın işi yok. Örtünüzü kaldırdığınızda insanlar size 'kötü kadın' diyor. Biz kadınların okula gitmesini engelleyenlere oy vermek zorunda mıyız? Onlar bizi her şeyden korkuttular. Bu yüzden evde oturmak ve politikadan uzak durmak zorunda kaldık." Afganistan'da 18 Eylül'de yapılan parlamento ve yerel yönetim seçimlerine 12 milyonluk nüfusun ancak yarısı oy kullanmak için sandık başına gitti. Bu da geçen yıl yapılan başbakanlık seçimlerine göre katılımda yüzde 20'lik bir düşüş olduğunu gösteriyor. Seçim sonuçları henüz açıklanmadı. Ancak Siddiqi, Khogiani, Barakzai ve Rocketi'nin parlamentoda büyük ihtimalle yer alacağı tahmin ediliyor.
Derleyen: Ece KOÇAL
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
