Ekonomi

İşte Türkiye'nin dış ticaret tarihi

Giriş Saati : 06.11.2008 11:19
Güncelleme : 06.11.2008 17:11

Cumhuriyetin kuruluşunda 50,8 milyon dolar olan ihracat, 1973'de 1 milyar doları, 2004'te 50 milyar doları, 2007'de 100 milyar doları aştı. 2009'da ise hedef 149 milyar dolar.

İthalatı 1923'de 86,9 milyon dolar, 2005'de 116 milyar dolar olan Türkiye'de, 2009'da ilk kez 200 milyar dolar aşılarak 232,5 milyar dolarlık ithalat öngörülüyor.

Türkiye, cumhuriyetin kuruluşundan bu yana sadece 16 yıl dış ticaret fazlası verirken, bunun 8 yılı Mustafa Kemal Atatürk döneminde gerçekleşti.

1946 yılı yüzde 180,5 ile ihracatın ithalatı karşılama oranının en yüksek olduğu yıl olurken, bu oranın en düşük gerçekleştiği yıl yüzde 29,6 ile 1975 oldu. 2009'da ise bu oranın yüzde 64,1 olması öngörülüyor.
AA muhabirinin TÜİK verilerinden ve 2009 yılı programından yaptığı hesaplamalara göre, 1923 yılında 50,8 milyon dolarlık ihracat yapan Türkiye, 1925 yılında 102,7 milyon dolarlık ihracat ile 100 milyon doları aştı. 1967 yılında 522,3 milyon dolar ihracat gerçekleştirilirken, 1973 yılında 1,3 milyar dolarlık ihracat, 1982 yılında 5,7 milyar dolarlık ihracat, 1987 yılında da 10,2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildi.

2004 yılında 50 milyar dolar sınırı aşılarak 63,2 milyar dolarlık ihracat, 2007 yılında da 100 milyar dolar sınırı aşılarak 107,3 milyar dolarlık ihracat yapıldı. Son verilere göre ihracat, 2008 yılı Ocak-Eylül döneminde ise 105,3 milyar dolar oldu.

İTHALAT

Cumhuriyetin kuruluşunda 86,9 milyon dolar ithalatı olan Türkiye, 1924 yılında 100,5 milyon dolar ithalat yaptı.

555,9 milyon dolarlık ithalatı 1952 yılında gerçekleştiren Türkiye, 1971'de 1,2 milyar dolarlık ithalat, 1976'da 5,1 milyar dolarlık ithalat, 1984'de de 10,8 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdi.

Türkiye 2000 yılında 54,5 milyar dolarlık ithalat yaparken, 2005 yılında 116,8 milyar dolarla ilk kez 100 milyar doların üzerinde ithalat yaptı.
Geçen yıl 170,1 milyar dolar ithalat gerçekleştiren Türkiye'nin, 2009'da ilk kez 200 milyar doları aşarak 232,5 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirmesi öngörülüyor.

2008 yılının 9 ayında ise 163,5 milyar dolarlık ithalat yapıldı.

SADECE 16 YIL DIŞ TİCARET FAZLASI VERİLDİ

Türkiye, cumhuriyetin kuruluşundan bu yana sadece 16 yıl dış ticaret fazlası verirken, bunun 8 yılı Atatürk döneminde gerçekleşti.
Türkiye, 1930'da 1,8 milyon dolar, 1931'de 291 bin dolar, 1932'de 7,3 milyon dolar, 1933'de 13 milyon dolar, 1934'de 4,2 milyon dolar, 1935'de 5,6 milyon dolar, 1936'da 20,1 milyon dolar, 1937'de 18,7 milyon dolar, 1939'da 7,1 milyon dolar, 1940'da 30,9 milyon dolar, 1941'de 35,7 milyon dolar, 1942'de 13,2 milyon dolar, 1943'de 41,4 milyon dolar, 1944'de 51,7 milyon dolar, 1945'de 71,3 milyon dolar, 1946'da ise 95,7 milyon dolar dış ticaret fazlası verdi.

1946 SONRASI DIŞ TİCARET AÇIĞI KATLANARAK ARTTI

1946 yılından sonra sürekli dış ticaret açığı veren Türkiye, 1972'de 677,6 milyon dolar ile ilk kez 500 milyon doların üzerinde açık verdi. 1974'de dış açık 2,2 milyar dolar ile 1 milyar doların üzerine çıkarken, 1980 yılında söz konusu rakam 5 milyar dolar sınırına dayandı ve 4,9 milyar dolar olarak gerçekleşti.

1993'de 14,1 milyar dolar, 2006'da 54 milyar dolar dış açık veren Türkiye'nin 2009'da da 83,5 milyar dolar dış açık vermesi bekleniyor.

İhracatın ithalatı karşılama oranlarına bakıldığında da cumhuriyetin kurulduğu yıl yüzde 58,5 olan bu oranın en yüksek olduğu yıl, yüzde 180,5 ile 1946 oldu. Bu oranın en düşük gerçekleştiği yıl ise yüzde 29,6 ile 1975 yılı oldu. Bu oranın 2009'da yüzde 64,1 olması bekleniyor.

AA

Yayın tarihi: 6 Kasım 2008, Perşembe
Web adresi: http://www.sabah.com.tr/2008/11/06//haber,534D5C7D0B32481BBDEC86C1F9CFEDF2.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2008, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.