Hazine 2001 yılı iç borç geri ödemelerini rahatlatmak için alıcı taraflarla bir dizi operasyon yaptı. Bankalarla yapılan takasın ardından, Merkez Bankası ve kamu bankalarının portföyündeki (nakit dışı) uzun vadeli tahviller, yenileriyle değiştirildi. İç borç stoğunda ilk kez 'piyasanın elindekiler-kamunun elindekiler' diye bir kavram oluştu. 2001 yılında Ağustos ayından itibaren iç borçlar ödenemez sendromu yavaş yavaş ortadan kaldırıldı.

İç ve dış piyasalarda gözler 2002 yılına çevrildi.

İlk adım tamam
Hazine 2002 iç borç geri ödemelerini de hafifletmek için benzer operasyona başladı. İlk hedef 2002 geri ödemelerinde 25 katrilyonluk bir indirim. Bunun ilk ayağı tamam.

5 Kasım gelmeden Merkez Bankası'nın elindeki 15.8 katrilyon liralık nominal değerde tahvil geri alındı. Yerine, vadesi 2006 ile 2010 yılı arasında değişen 18.8 katrilyonluk nominal değerde yenileri verildi. (Hazine Merkez Bankası'na birikmiş faizleri nakit olarak ödemesin diye tahvillerin nominal tutarı arttı.)

Nakit ödeme yok
Yeni tahvillerin bir özelliği daha var. Hazine Merkez Bankası'na yılda bir faiz ödeyecek. Bu ödeme de nakit olmayacak. Merkez Bankası'nın Hazine'ye devretmesi gereken yıllık kârından mahsup edilecek. Yani Hazine'den 2006 yılına kadar Merkez Bankası'na nakit ödeme yapılmayacak.

Şimdi operasyonun ikinci ayağı için uğraşılıyor. Daha doğrusu Hazine ile kamu bankaları arasında takas pazarlığı var. Bu da planlar doğrultusunda gerçekleşirse, Hazine'nin 2002 yılında kamuya yapacağı toplam 40 katrilyonluk toplam ödeme tutarı 25 katrilyona inecek.

Fon bankalarının portföyüne ise dokunulmuyor. Çünkü bunların yılsonuna kadar tasfiyesi gündemde. Buradaki tahviller 5.7 milyar dolarlık mevduatla birlikte sistem içindeki bankalara devredilecek.

Hazine yastıkaltı Mark'a ortak
AB ortak parası euro 2002 başından itibaren piyasalarda dolaşıma çıkacak. Aralarında Alman Mark'ının da bulunduğu 12 Avrupa para birimi en geç Şubat sonunda tedavülden kalkacak. Merkez Bankası ve bankalar, yılsonundan sonra değeri kalmayacak bu para birimlerini tutan tasaruf sahiplerine gerekli uyarıları yapmaya başladı. Alman Merkez Bankası Bundesbank'ın yaptığı tahmine göre Türkiye'de, sistemde bulunan mark hesaplarının dışında yastık altında 30 milyar mark tutarında bir 'hazine' var. Bu para şüphesiz günyüzüne çıkacak. Ya nakit olarak yeniden yastık altına girecek, ya da bankacılık sistemine gelecek. Hazine de sistem içinde bulunan veya yeni girecek kısımdan pay alma niyetinde. Bireysel yatırımcılara yönelik euro cinsi bono ihracı yapmayı planlıyor. Ancak bu kağıdın diğerlerinden farkı, öncelikle vadesi. Şu ana kadar 1 yıl vadeli tahvil satan Hazine, vadeyi altı ayın altına çekecek. Ancak bu kez yüzde 11 civarında faiz verilmeyecek, getiri bankaların döviz mevduat faizlerine yakın belirlenecek.