SABAH - Derin Devlet

	Yazarlar

	Günün İçinden

	Ekonomi

	Gündem

	Siyaset

	Dünya

	Spor

	Hava Durumu

	Sarı Sayfalar

	Ana Sayfa

	» Dosyalar

	Arşiv

	Etkinlikler

	Günaydın

	Televizyon

	Astroloji

	Magazin

	Sağlık

	Cumartesi

	Aktüel Pazar

	Otomobil

	İşte İnsan

	Sinema

	Turizm Rehberi

	Çizerler

Google Arama

	Derin Devlet
	Kenan Evren'den sağlıklı yaşam reçetesi
	Evren'le derin devlet toplantıları
	Evren: Devlet zaaf içindeydi... Biz geldik
	Evren: Derin devlet... Var... Bir realite...
	Demirel'le dolu dolu derin devlet
	Önce brifing
	Derin devlete tıbbi yorum
	Halk patlarsa derin devlet güçlenir
	Bayrağa saygısızlık... Halkın tepkisi...
	Demirel derin devleti anlatıyor

Derin Devlet

Derin devlet dizisi sona erdi. 6 gün Süleyman Demirel'i yazdık. 4 gün de Kenan Evren'i. En çok gelen sorulardan biri derin devlet dizisinin zamanlaması ile ilgiliydi. Neden şimdi?...

Tarihi Mektup
12 Eylül 1980 askeri müdahalesinin ilk yazılı belgesi SABAH'ta. Demirel, 12 Eylül sabahı Genelkurmay Başkanı Org. Kenan Evren imzalı "Feshedildiniz, Hamzakoy'a gidiyorsunuz" mektubunu ilk kez Yavuz Donat'a açıkladı

Yönetime el koyduk hükümet feshedildi
Evren "Sayın Süleyman Demirel" diye başladığı mektubu "TSK yönetime el koymuştur. Hükümetiniz feshedilmiş, parlamento üyeliğiniz düşmüştür. Talimatı getiren subayın ikazlarına uyunuz" diye sürdürüyor.

Su testisi su yolunda kırılır, haydi gidelim
Demirel'in o gün "Saat 05.30. Nahit Menteşe mektupla geldi. Saat 06.45. Evden ayrıldık. Su testisi su yolunda kırılır. Allah'ın takdiri ne ise o olur. Gidelim" notu düştüğü günlüğün sayfası da SABAH'ta...

Bir saat sonra Hamzakoy'a
Evren'in mektubunda "Hamzakoy-Gelibolu'ya götürüleceksiniz. Bir saat içinde hazır olunuz"

diye yazıyor. Demirel ve Ecevit'i eşleriyle birlikte gösteren bu fotoğraf mektuptan iki saat sonra Hamzakoy yolunda çekildi.

***
Derin devlet yaşayan bir olay (4 Nisan 2005 Pazartesi)
Kenan Evren'le yaptığımız konuşmanın "ilk bölümünün" yayınlandığı gün...
Demirel, Evren'in sözlerini dikkatle okudu.
- Sayın Demirel... Derin devlet konusu okuyucularımızdan büyük ilgi gördü.
- Elbette... Türkiye'nin büyük bir olayı... Yaşayan bir olay.
- Efendim sizi kimler aradı?
- Kimler aramıyor ki?.. Devletin işlemesi lazım... Geçmişte yaşanan birtakım arızalar, Türkiye'nin gelecekte daha iyi olması bakımından önemli... Herkes önemsemeli.
Süleyman Demirel:
- Birkaç gündür tepkileri değerlendiriyorum... Olumlu... Kötüleyen yok... Aranan istikrardır... Hikaye anlatılmadı... Geçmişten ders çıkarılarak, geleceğe ümitle bakılması için tecrübeler

aktarıldı.
- Efendim, deniliyor ki, Demirel neden derin devlet işinin daha da derinine inmedi?
- Ben sorulara yanıt verdim... Şimdilik bu kadar verdim... Belki bir başka zaman......

Bir başka bahara

Derin devlet dizisi sona erdi.
6 gün Süleyman Demirel'i yazdık.
4 gün de Kenan Evren'i.
En çok gelen sorulardan biri:
- Derin devlet dizisinin zamanlaması... Neden şimdi?
Cevap, İbrahim Tatlıses'ten esinlenmeli:
- Oxford vardı da okumadık mı?
Daha önce derin devleti anlatan oldu da, yazmadık mı?

Demirel "dört duvar arasındaydı."
Dışarı çıkmak istiyordu, doktorlar bırakmıyordu.
Ziyaretçi kabul etmek istiyordu, doktorlar engel oluyordu.
Açıkçası "doluydu."
Böyle bir dönemde sohbet derin devletten açılınca...
Biraz "kurcaladık."
"Zemberek" boşaldı.

En çok sorulan

sorulardan bir başkası:
- Konuşulanların tamamı yazıldı mı?.. Yazılmayan bölümler ne kadar?
Yanıt:
Dinlediklerimizin hepsini yazmadık.
Bir kısmı "ambargolu."
Beyanın sahibi "of the record" dedi... Yazılmamak üzere... Teypte olsa bile, kağıda dökmedik.

"Değişik çevrelerden" arayanlar oldu.
Ellerinde "belge, bilgi" olanlar.
"Konuşmak" isteyenler.
İçlerinde "devletin önemli yerlerinde görev yapmış olanlar" da var.
Hepsi de derin devletle ilgili "bir şeyler" anlatacaklar.
Hangi birini yazalım?
Soli Özel aradı:
- Okuyucu kimliğimle telefon ediyorum... Derin devletin yazılması gerekiyordu... Teşekkür ederim.
Ahmet Taşgetiren, yazdıklarımızla yakından ilgilenenlerdendi.
Şöyle dedi:
- Devam edecek misiniz?.. Etmelisiniz... Demirel biraz daha derine inecek mi?.. İnmeli.

Kimbilir...
Belki bir başka bahara.

Baba'nın dağarcığı (5 Nisan 2005 Salı)

Kenan Evren'in anlattıklarının

ikinci bölümünün yayınlandığı gün. Demirel, Evren'i okudu.

- Sayın Demirel... Bazı kişiler, içlerinde siyasetçi de var, üniversite hocası da, gazeteci de... Diyorlar ki... Sayın Demirel'in dağarcığında daha çok şey olmalı.
- Doğru... Var.
- Yine diyorlar ki... Baba, derin devlet olayının tümünü anlatmalı.
- Anlatırız, anlatmasına da... Neyse.
- Neden neyse?
- Başka türlü anlatırız.
- Ne zaman?
- Şart mı?
- Talep var.
- Hele tamamen iyileşip, çalışmaya başlayalım.

Süleyman Demirel:
- Sözlerimiz güncelin üzerinde... Kişilerle ilgisi yok... Polemik amacını gütmüyor... Kimseyi hedef almıyor... Aranan, devlette istikrardır... Devletin işlemesidir... Devlet sokakta bulunmadı ki.

Derin Demirel (6 Nisan 2005 Çarşamba)

Kenan Evren'le sohbetin üçüncü bölümü

yayınlandı. Demirel sabah ilk olarak onu okudu.
Süleyman Demirel:
- Bütün bunlar... Yani anlattıklarımız, Türkiye'de derin devletin mevcudiyetini ispatlamak için anlatılmadı... Devletin, başka ülkelerde olduğu gibi işlemesi için anlatıldı.

Efendim bir de "derin Demirel" var... Bildiklerinizi tam anlatmıyorsunuz.
- Olur, anlatırım anlatmasına da... Derin devlet neden devreye giriyor?.. Veya soruyu şöyle soralım: Devlet bir gün niçin derin devlet oluyor?
- Niçin?
- İşte Türkiye bunu düşünsün... Benim istediğim, devlete güvenin en üst seviyede tutulması... Sistemin darbesiz, müdahalesiz işlemesi.
Demirel:
- İşleyen devlet için, işleyen demokrasi şart... Aslolan bu... Saygın parlamento, saygın siyaset, saygın siyasetçi... İşleyen demokrasi için halkın demokrasiye sahip çıkması ve çıkarılması lazım...

Ben diyorum ki, halkın devlet üzerindeki hakimiyeti artsın.

- Sayın Demirel... Çok kişi diyor ki Demirel bir kapalı kutu... Devletin kara kutusu... Daha açık konuşsun, her şeyi söylesin.
- Çok mu istiyorlar.
- Evet.
- Öyleyse... Dur bakalım...

Devrim Demirel

Kenan Evren bize demişti ki:
- İstanbul'a gittim... Harp Akademileri Komutanı Org. Bedrettin Demirel'e sordum... Ne yapalım?.. Bana dedi ki: Müdahale... Başka çare yok.
Dün merhum Org. Bedrettin Demirel'in oğlu Devrim Demirel telefon etti:
- Evren Paşa, babamın okul arkadaşı... Harbiye'den de sıra arkadaşı... Babamın anılarına göre, Kenan Paşa bu konuyu ilk önce babama açmış... Babamın yanıtı da şöyle olmuş:
- Komutanım... Ordunun alt kademesi rahatsız...

Alt kademeden serzenişler geliyor.
Devrim Demirel "bu ayrıntıyı yazarsanız ailece memnun olacağız" dedi.
Yazıyoruz.

Erkan Mumcu

Sayın Demirel... Bir Ispartalı daha Genel Başkan oldu... Sayın Erkan Mumcu.
- Gönülden başarılar dilerim.
- Ne yapar?.. Şansı nedir?
- Siyasette laf başta değil, sonda söylenir... Siyaset karmaşıktır, şartları değişiktir... Zaman gösterir... Shakespeare diyor ki: Siz işin sonuna bakın.

Demirel'in ajandası

İsmet İnönü "günlük" tutardı. Günün önemli olaylarını "ajandasına" not ederdi. İnönü'nün alışkanlığını Demirel sürdürüyor.
Günün önemli konularını "Süleyman Demirel başlıklı ajandasına" not ediyor. İşte Demirel'in 12 Eylül 1980 sabahı el yazılı notları. "Su testisi su yolunda kırılır" sözü de ihtilal sabahı notlarının arasında.

Derin mektup

12 Eylül döneminde askeri yönetim tarafından, siyasi liderlere yazılan

mektuplar hep "Bay" diye başlardı.
"Bay Süleyman Demirel" gibi.
"Bay Bülent Ecevit" gibi.
Bunun tek istisnası var.
12 Eylül günü sabaha karşı Kenan Evren'in yazdığı mektup.
"Sayın Süleyman Demirel" diye başlayan ve "bir saat içinde hazırlanıp evi terk etmesi" istenen mektup.
Bu mektubu, derin devlet dizisi bağlamında Demirel'in "özel arşivinden" gün ışığına çıkarıyoruz.

Yeni adres Hamzakoy

Demirel'e mektup yazan Evren, "Yeni adresiniz Hamzakoy, isterseniz eşinizi de götürebilirsiniz" diyordu. Demirel ve eşi Nazmiye Hanım ile Bülent Ecevit ve eşi Rahşan Hanım, o gün aynı uçakla yeni adreslerine götürüldüler.

Demirel: Evren'in değerlendirmeleri dürüst

Sayın Demirel... Sayın Kenan Evren'in değerlendirmelerini okudunuz... Ne diyorsunuz?
- Sayın Evren'in değerlendirmeleri gayet dürüst... Gerçekleri olduğu

gibi aksettirmiş... Sizin yazı dizinizde geçmişteki olayların şu veya bu şekilde cereyan ettiği meselesine girilmedi... Başka bir şey yapıldı.
- Yapılan nedir?
- Sayın Evren'in ve benim konuşmalarım, bir büyük olayın, bazı sayfalarıdır... Olayın tümü için söylenecek çok şey var... SABAH'ta yayınlananlar, büyük olaya dair bir fragmandır.

Demirel:
- Türkiye'de ilk defa iki Cumhurbaşkanı, fevkalade karışık bir devrin içine dair düşüncelerini, gerçekçi ve hislerden uzak biçimde söylediler... Türkiye için aydınlatma ve aydınlanma yönünden büyük olaydır.

Tayyip bey... Ve Çankaya...

Sayın Demirel... Siyaset mühendisisiniz... Cumhurbaşkanlığı seçimi için ne diyorsunuz?
- Cumhuriyet döneminde 59 hükümet, 10 Cumhurbaşkanı var... Ve her Cumhurbaşkanı'nın gelişi, gidişi birbirinden farklı.
-

Bu defa ne olacak?
- Türkiye'nin aradığı devlet istikrarı... Ve bütün kuralların işlemesi... Kurallar hür ve serbest bir ortamda işlerse, telaşa gerek yok.

Demirel:
- Seçimle gelinecek yerlere insanlar gelir ve giderler... Ne gelişleri problem olur, ne gidişleri... Ama kurallar işlemez veya işlemeyeceğine dair bir izlenim doğarsa, problem çıkar.

- Genel Başkan olarak böyle bir Meclis aritmetiğini arkasına alan Tayyip bey, Cumhurbaşkanlığı seçiminde ne yapar?
- Cumhurbaşkanlığı gibi önemli bir makama insanların heves etmemesi mümkün değil... Hele Cumhurbaşkanı seçtirecek siyasi gücü elinde tutanlar, bunu, birine hediye ediyormuş gibi bir istikamete sapmazlar... Kendileri için kullanırlar... Bu da yadırganacak bir şey değildir.

Demirel:
- Bugünkü

Meclis çoğunluğunun seçeceği kimsenin, kamuoyu tarafından yadırganıp, yadırganmaması ayrı konu.
- Yani?
- Anayasa diyor ki, son turda Meclis'teki oyların yarıdan bir fazlasını alan Cumhurbaşkanı olur... Bu kesin... Yalnız, 2002 seçimlerinin getirdiği bir zaaf var.
- Nedir?
- Yüzde 35 oy ile Meclis'te yüzde 66 sandalye.

Demirel:
- Cumhurbaşkanı'nın daha yüksek bir temsili taşıması doğru olur... Yani şu söylenir: Yüzde 35 oyla geldi... Ama bunda hukuki yanlışlık yok... Zaten hukuki doğrular yetse, siyasi krizlere hiç gidilmezdi.

- Sayın Demirel... Çare?.. Ve sonuç?
- Şu anda hiçbir çaresi yok... Çıkması, hukuken yanlış değil... Çıkar... Ama 2002 şartlarından dolayı zaman zaman tartışmalara sebep olur, o kadar.