Kemalizm savaşları

Taha Akyol dünkü yazısında (Milliyet) çok önemli bir noktayı dile getiriyordu. Akyol'a göre seçim sonrasında CHP'de post Kemalist bir dönem başlayabilirdi. Bu seçim döneminde Baykal'ın sürdürdüğü politikayı 1994 sonrasında olduğu gibi sadece laik-antilaik, Kemalist-karşı Kemalist tezleri üstüne kurmadığını da gene dünkü yazısında Ahmet Hakan (Hürriyet) vurguluyordu. Bizim gazetede de açık veya kapalı bir Atatürk-Kemalizm tartışması cereyan ettiğinden bu yazıda Kemalizm meselesini yeniden ele almak istedim.

Referans Kemalizm
Kemalizm bana göre Osmanlı İmparatorluğu'nda başlamış modernleşme hareketlerinin son halkasıdır. Bu hareket modernleşmeyi iki önemli dayanak noktasıyla gerçekleştireceği kanısındadır. Bunların ilki 19. yüzyılda Batı'da ortaya çıkmış olan Pozitivist felsefedir . Pozitivizm sadece dünyanın materyal bilgi olarak açıklanmasını öngörmekle kalmaz. Aydınların toplumsal değişimlere öncülük etmesini de öngörür. İkincisi, bu kökten kaynaklandığı ve dünyayı materyal bir realite olarak gördüğü, öyle muhakeme ettiği için kaçınılmaz bir biçimde sekülarizme/laikliğe kayar. Laiklik cumhuriyetle birlikte egemenlik sorununu da Osmanlı elitinin düşünemediği bir keskinlikle çözer.
Bu Kemalizm benim referans Kemalizm veya öz (ur) Kemalizm dediğim çerçeveyi meydana getirir. Söz konusu haliyle Kemalizm ikili bir çelişki de içerir. Bir yandan Kantçı anlamda olgun ve aydınlanmış, kendi melekelerinin dışında hiçbir vesayet kabul etmeyen bir birey yaratmayı öngörür. Ama diğer yandan Hegelci bir ereksel (teleolojik) devlet söz konusudur Kemalizm için. Bunu şu anlamda doğal karşılamak gerekir. Kemalizm 'devlet nasıl kurtarılır' sorusuna verilmiş son yanıt olduğundan egemen olan kurucu unsur devlettir.

Bürokratlaşan Kemalizm
Bu Kemalizm zamanla bizzat Kemalist kadrolar tarafından aşılmıştır. 1930'larda Avrupa'nın içine girdiği totaliter yönetimlerden o da etkilenmiş ve başlangıçta bir özgürleşim yöntem ve politikası şeklinde doğmasına karşın Kemalizm bürokratikleşmiştir, korporatistleşmiş, sınıf gerçeğini reddetmiş, bütüncül/organik bir toplum yaratmaya kalkışmıştır. O haliyle de ideolojiye dönüşmüş ve katılaşmıştır.

Dört Kemalizm ve CHP
O noktadan itibaren 1960'larda, 1980'de ve 1998 sonrasında üç Kemalizm daha ortaya çıkmıştır. Bu dar anlamlı ve bürokratik, toplumu zorunlu olarak belli bir ideoloji etrafında dönüştürmeye çabalayan asker odaklı Kemalizm nihayet 2000'lerde CHP tarafından bir ideoloji olarak savunulmuştur. CHP, Kemalizmi 1930'ların yenilenmesi, yeniden inşası olarak görmüştür ve bu nedenle toplumdan kopmuştur.
Şimdi öyle anlaşılıyor ki, bir, Amerikan politikasında kendisini gösteren daha özgürlükçü açılımlar ve İslamın politika kuran bir unsur olmaktan çıkarılması nedeniyle, iki Anayasa Mahkemesi'nin kendisini laiklik konusunda sistemik bir güç odağı olarak vazetmesi yüzünden, üç bizatihi AKP'de ve tabanında meydana gelen dönüşüm nedeniyle CHP kısmen bu bürokratik Kemalizmi ve onun ayrılmaz parçası saydığı propaganda söylemini dışlıyor. Çoğulcu, geleneği önemseyen, farklılığı kabul eden yeni bir modernlik tanımı olabileceğini ayrımsıyor.
Bunu tamamlayabilir mi, bilmem. Fakat saptama önemlidir. Pazartesi günü de yazdığım gibi CHP bu tarih dışı Kemalizmi bırakır ve hiç değilse referans Kemalizmi bir çıkış noktası olarak değerlendirirse, ondan da öte toplumsal dönüşüme ve yeni sosyolojik oluşumlara kulak kabartırsa belki kendisini yenileme fırsatı bulacaktır.
Yoksa, artık keten helva değil helva ocağı yanacaktır.


Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubuna aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz.
Ancak alıntılanan köşe yazısı/haberin bir bölümü, alıntılanan habere aktif link verilerek kullanılabilir.

Ayrıntılar için lütfen tıklayın