Sanayi Bakanlığı, ünlü sanatçıların mizansenleriyle televizyon ve radyolardan tüketici haklarını anlatacak. Bu eğitimle, iş yüküyle boğuşan tüketici hakem heyetlerinin nefes alması bekleniyor.
Mevcut tüketici haklarında yapılan değişikliklerle geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun, kredi kartından ayıplı mala, kapıdan satışlardan devre mülke kadar pek çok konuyu yeniden düzenledi. Merak edip de yasayı okuyan var mıdır bilinmez, bilinen şu ki tüketici hakem heyetleri, çoğu kez kendi yetkisi dışındaki başvurularla boğuşuyor. Ya da alışveriş sırasında pek çok kişi hakkından habersiz, yasal başvuru süresi geçtikten sonra hak arama yoluna gidiyor. İşte Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bu nedenle halka tüketici haklarını anlatmak için medyayı kullanacak. Üstelik bunu yaparken, halkın değer verdiği, hayranlık duyduğu ya da güvendiği ünlü yüzlerin ikna yeteneğinden yararlanacak. Yani belki de bir akşam çok sevdiğiniz bir şarkıcı, size kapıdan satışlarda cayma hakkının 7 gün içinde kullanılması gerektiğini söyleyiverecek.
1.5 YILDA 44 BİN BAŞVURU Bütün bunların yapılması zorunlu. Zira tüketici, hangi durumda ne yapması gerektiğini halâ bilmiyor. Bu da haklı olmasına rağmen mağdur, ya da haksızken hakem heyetlerinin kapısında hak aramasına neden oluyor. Türkiye'de şu anda 932 hakem heyeti var. Yasanın tam anlaşılamamış olması, hakem heyetlerinin gerçekten devreye gireceği konularda harekete geçmesini geciktiriyor. 2003 yılından 2004'ün ilk yarısının sonundaki döneme kadar tüketici hakem heyetlerinden Sanayi ve ticaret Bakanlığı'na toplam 44 bin tüketici şikayeti ulaştı. Bunlardan 24 bini olumlu sonuçlandı, 7 bini ile ilgili inceleme sürüyor. Ancak 8 bin başvuru, başka kurumları ilgilendirdiği için sevk edildi. Toplam başvurunun içinde en büyük payı 24 bin ile taksitli kampanyalar ve kapıdan satışlar alıyor. Onu 18 bin başvuru ile ayıplı mal ve hizmetler izliyor. Öte yandan yasa, tüketicilerin radyo televizyon yoluyla eğitilmesini de zorunlu kılıyor. Buna göre, bu tür programlar radyo ve televizyon kuruluşunun haftalık yayın süresinin yüzde 1'inden az olmayacak, hedef kitleye ulaşabilmesi için 07.00-23.00 saatleri arasında yayınlanacak.
HAKEM HEYETLERİ YORGUN Konuyla ilgili olarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü devrede. Genel Müdür Yardımcısı İsmail Yücel, önümüzdeki günlerde çıkılacak ilanla, reklam ajansları ve yapım şirketlerinden tekliflerin toplanacağını söylüyor. Yücel, "Tüketicinin korunması bir anayasal görev. Ancak anayasada 'tüketicinin korunması ve kendisini koruması için gerekli tedbirlerin alınması' öngörülüyor. İşte biz de kendisini koruma noktasında böyle bir tedbir almak istiyoruz" diyor. Yücel, sanatçı ya da toplumda saygı gören kişileri kullanarak yasayı onların ağzından ya da oynayacakları küçük mizansenlerle anlatmanın, hakem heyetlerinin yükünü de hafifleteceğini ve bu birimlerin daha fonksiyonel hale gelmesini sağlayacağını söylüyor.
