Cenevre'deki anlaşmada ana hatlar tespit edildi. Uygulama takvimi ise gelecek eylül ayında belirlenecek.
ÇERÇEVE Anlaşması'nın temel prensiplerini kabaca şöyle özetleyebiliriz: *DTÖ anlaşması, özellikle Avrupa Birliği'nin tarımdaki ihracata verdiği desteğin belirli bir sürede kaldırılması gereğini kabul ediyordu. Avrupa Birliği de ABD'de ihraç mallarına verilen kredilerin azaltılmasını talep etmekteydi. Amerika'nın ihracatçıya verdiği kredinin altı ayda geri dönmesi sağlanacaktı. Ayrıca Kanada ve Avustralya'nın kendi buğdayına verdiği devlet desteğinin elimine edilmesi de öngörülüyordu.
* Anlaşmanın önemli olarak kabul ettiği yenilikler arasında gümrük vergileri var. En yüksek koruma oranları için en büyük indirimler yapılmıştı. Ancak, gelişmiş ülkeler bu konuları kendileri için hassas saydıklarından bazı ayrıcalıklar edindiler.
* Pirinç Japonya için, süt, şeker, sığır eti Avrupa için ayrıcalıklıydı. Ama bu ülkelerde gümrüklerini indirerek ya da kota ayırarak pazarlarını diğer ülke ürünlerine açacaktı. Üye ülkeler kendileri için hassas ürünleri belirleyebileceklerdi ama bunların sayısı tartışmaya açılacaktı.
* Anlaşma, ülke içi desteklere de kısıtlamalar getirmekteydi. Ülkenin tarıma verdiği destek, toplam tarım üretiminin değerinin yüzde 5'ini aşamayacaktı.
* Pamuk konusunda da, ABD ile Afrikalı üretici ülkelerin çıkarlarını dengelemek için özel bir komite kurulması kararlaştırılmıştı. Tabii anlaşma tarımdan ibaret değildi. Tarımsal olmayan ürünler, hizmetler, yatırım ve rekabet konularında da yenilikler getirmekteydi. Bu kararlar Çerçeve Anlaşması'nın özünü oluşturmakta. Ama işleyiş kuralları ve uygulama takvimi ayrıntılı olarak daha sonra, gelecek yıl eylül ayında Hong Kong'daki toplantıda belirlenecek. Ancak, konunun en önemli yanı, tarımdaki destekleri tümüyle ortadan kaldıracak olan sürecin yeniden başlamış bulunması. Sorunun cevabı da zaten yarınki son yazının konusu...
