Fırtına sürüyor

Dünya Bayanlar Şampiyonası, Rusya'nın güneyinde Çeçenistan sınırına yakın Nalçik'te dün başladı. Şampiyonanın yapılacağı yere ilişkin Rusya'nın rahatsızlığını ve gelebilecek tepkilerin Uluslararası Satranç Federasyonu'nun (FIDE) da başını ağrıtabileceğini 29 Haziran'da Fırtına Öncesi Sessizlik başlıklı yazımda anlatmıştım. Yine de çıkacak fırtınanın bu kadar şiddetli olacağını öngörememişim. Rusya ve Gürcistan arasında sıcak çatışmaya yol açan Güney Osetya Krizi'nin ortaya çıkması, Osetya'nın Nalçik'e çok yakın olması nedeniyle satranç dünyasının perde arkasında da kaynayan suların taşmasına neden oldu. Nalçik, Rusya Federasyonu sınırları içerisinde kalan Kabardino- Balkarya'nın başkenti ve bu özerk cumhuriyet Kuzey Osetya'ya komşu. Şampiyonaya davetli Gürcü satranççılar Maia Chiburdanidze, Lela Javakhishvili, Sopio Gvetadze, Nino Khurtsidze, Maia Lomineishvili ve Sopiko Khukhashvili FIDE'ye şampiyonanın yeri ve tarihlerinin değiştirilmesi talebiyle bir açık mektup gönderdiler. Can güvenliklerinin sağlanamayacağını düşünen Gürcü satranççılardan çok daha önce Türkiye'yi temsil etmesi beklenen IM Ekaterina Atalık katılmayacağı da kesinleşmişti. Bu süreçte, Atalık'lar ile satranç federasyonu yönetimi arasında zaten gergin olan ilişkiler daha da bozulmuştu. FIDE'den yanıt hemen ertesi gün Başkan Kirsan Ilyumzhinov imzasıyla geldi. Rusya Federasyonu'na bağlı Kalmıkya Cumhurbaşkanığı'nı da sürdüren Ilyumzhinov, hazırlıkların tamamlanmak üzere olduğunu ve gerekli güvenlik önemlerinin alındığını belirtirken, Gürcü sporcuları da 'sporla siyaseti karıştırmamaya' çağırdı. Bununla birlikte Ekaterina Atalık ve Gürcü sporcular gibi Nalçik'te can güvenliklerinin sağlanamayacağına inanan Irina Krush (ABD), Monika Socko (Polonya), Marie Sebag (Fransa), Tea Bosboom-Lanchava (Hollanda), Claudia Amura (Arjantin) da ortak bir açıklama yayınladılar. Gürcistan Satranç Federasyonu Başkanı Giorgi Giorgadze, FIDE'den Gürcü sporcuların katılmamasına anlayış gösterilmesini istedi. Ilyumzhinov bu gelişmeler karşısında yeniden harekete geçmek zorunda kaldı. Önce yaşananlardan duyduğu üzüntüyü dile getirirdi, ama spor ve siyasetin karıştırılmaması mesajını da yineledi. Şampiyonanın yerini değiştirmenin organizatörleri cezalandırmak anlamına da geleceğini düşünen Ilyumzhinov, satranççılara dünyaya FIDE'nin "Biz bir aileyiz!" sloganına uygun bir mesaj vererek Nalçik'te buluşmaları çağrısını yaptı. Sonunda, Dünya Bayanlar Şampiyonası, 2004'te Libya'da yapılan Dünya Şampiyonası gibi siyasi tercihler ve gelişmelerin gölgesinde başladı. Bazı önemli eksiklere rağmen, dünya şampiyonu Çinli Xu Yuhua, Hindistan'ın 2600 reyting barajını aşan süper starı Koneru Humpy, satrancın Kournikova'sı Alexandra Kosteniuk, eski dünya şampiyonu Antoaneta Stefanova, 14 yaşındaki süper star Hou Yifan, genç Fransız Marie Sebag, deneyimli Pia Cramling ve Xue Zhao gibi birçok iddialı isim Nalçik'te oynuyorlar.