Hazar barışı...

Büyük ihtimal ilk buluşma olması nedeniyle şova dönüştürülmek istenmedi...
Veya önemi anlatılamadı...
Yoksa geçen hafta Hazar bölgesi ve Türkiye'nin geleceği açısından Türkmenistan'da çok önemli bir gelişme yaşandı.
Üstelik bütün bunlar da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül 'ün girişimi ile gerçekleşti.
Sonuçta Nabucco Projesi'nin hayat bulması, Türkmen gazının Türkiye üzerinden batıya sevki ve KarsTiflisBakü demiryolunun Aşkabat'tan öteye uzanmasında önemli adımlar atıldı...
Olayı baştan anlatırsak...
Bağımsızlıklarını kazandıkları günden bu yana Azerbaycan ile Türkmenistan arasındaki gerilim bir türlü bitmedi.
Azerbaycan'ın doğalgaz borcunun hesap yöntemi nedeniyle yaşanan gerilim, Türkmenistan'ın Bakü Büyükelçiliği'ni mali yetersizliği öne sürerek 2001'de kapatmasıyla neticelendi.
Azerbaycan'ın, 2002'de Aşkabat'a büyükelçilik açarak ilişkisini normalleştirmek istemesi de havayı ısıtmaya yetmedi.
Ardından Trans-Hazar doğalgaz boru hattından sadece Türkmen gazı geçmesi planlanırken, Azerbaycan'ın Şahdeniz'de bulduğu gazı da bu hatta vermek istemesi, gergin yürüyen ilişkiyi 2005'te bitirdi.
Saparmurat Türkmenbaşı ile Haydar Aliyev, uluslararası toplantılar dışında görüşmedi, aralarını bulmak isteyenlere de tepki gösterdi.

Isınma süreci
Bu gelişme Trans-Hazar doğalgazının askıya alınmasına, dolayısıyla Türkiye'nin de zarar görmesine yol açtı.
Azerbaycan'da İlham Aliyev, Türkmenistan'da da Gurbangulu Berdimuhammedov 'un iktidara gelişi iki ülke ilişkilerinde yeni bir hava estirdi.
Aliyev iktidara gelen Berdimuhammedov'a doğrudan telefon açıp kutlarken, Türkmenistan da Bakü Büyükelçiliği'ni tekrar açtı.
Türkmen lider Berdimuhammedov da bu yıl 29-20 Mayıs'ta Bakü'yü ziyaret etti.
Hazar'ın iki yakasından yükselen sıcak hava Kepez/Serdar yatağının sahipliği ve Hazar'ın dibinin paylaşılması konusundaki sorunun çözümüne yardımcı olmadı.

Gül devrede
Konunun uzmanı, TURKSAM Başkanı Sinan Oğan 'ın da dünkü sohbetimizde vurguladığı gibi, Hazar'ın statüsü konusunda Rusya, Azerbaycan ve Kazakistan'ın aralarında anlaşması, göreve geldiği günden bu yana olumlu açılımları ile dünya kamuoyunun dikkatini çeken Berdimuhammedov'un da bu işbirliğinde dışarıda kalmak istememesi süreci hızlandırdı.
Tam bu noktada da öteden beri ikna çabasını sürdüren Gül yeniden devreye girdi.
Önce Aliyev, ardından da Berdimuhammedov ile görüşerek gerilimin iki ülkeye getirdiği kaybı ve karşı alternatifleri sıraladı.
Sonuçta Gül'ün de girişimi ile Aşkabat Enerji Zirvesi gerçekleşti.
TURKSAM Başkanı Oğan, Aşkabat Zirvesi ile Trans-Hazar kemerinde hangi ülkenin ne kadar pay alacağından, Hazar kaynaklarının paylaşımına kadar birçok sorunun çözümünün eşiğine gelindiğine inanıyor.
Türkmenistan lideri Berdimuhammedov'un da zirve sonrasındaki şu sözü bunu doğruluyor:
"İlk görüşmede üç ülkenin potansiyeli tespit edildi. Zamanın şartları ve ülkelerin coğrafi ve jeopolitik konumu da bu potansiyeli kullanmaya zorladı..."
İlk adım da Azerbaycan-Türkmenistan deniz üstü demiryolu anlaşmasının imzasıyla taçlandırıldı; Kars demiryoluna Bakü'den öte yol göründü.
BTC ve BTE hatlarına paralel kardeşlerin tohumu serpildi.
Özetle, Gül'ün çabasıyla geçen hafta Hazar'da enerji barışının ilk adımı, sade, gösterişsiz bir zirveyle atıldı...