|
 |
 |
 |
Dolar 3 yıldır kaybettiriyor
80'li yılların öncesinde döviz bulundurmak yasaktı. 90'lı yılların başında serbest kalan dövizi Türk halkı çok sevdi! Her devalüasyonda dövizi olan kazanırken 3 yıldır TL değerlenmeye başladı.
Türkiye'nin 1980 yılından sonra yaşadığı krizler, dalgalanmalar, ekonominin kötüye gittiği her dönemde ilk dikkat edilen kalem oldu dolar. 1980'li yıllardan önce yanında döviz bulundurmak suçtu. Ancak 24 Ocak 1980 kararlarıyla Türkiye farklı bir ekonomik düzene yelken açtı! Daha esnek olmasına karar verilen kur politikasında ilk ayarlama yüzde 100 devalüasyon oldu. Bu dönem öncesinde kurları belirleme yetkisi Bakanlar Kurulu'ndayken Maliye Bakanlığına verildi. O dönemde 35 lira olan dolar 24 Ocak gecesi 70 liraya çıkarıldı. Peşi sıra gelen 12 Eylül darbesiyle de 80 liraya. Yani bir yılda dolar yüzde 129 yani 2.3 kat kadar değer kazandı. Mayıs 1981 tarihinde kurları belirleme yetkisi Merkez Bankasına devredildi. Ancak Merkez Bankasına bu görev dolar çoktan 100 lirayı geçmişti. 20 yıl öncesinde yani 1986'ya gelindiğinde ise dolar artık 750 lirayı geçmişti.
İKİ BÜYÜK KRİZ TÜRK LİRASINI SARSTI
TL ilk kez dolar karşısında 1000 lira sınırını ise Aralık 1987 yılında aştı. Mart 1989'da ise artık 2 bin liradan bahsedilir olmuştu. 1989 yılına gelindiğinde ise Türkiye yeni bir serbestiye kavuştu. 9 Ağustos 1989'a Türk parası konvertibl ilan edildi. Dolarizasyon eğilimi bu tarihten sonra bir sıçrama gösterdi. Dönemin Başbakanı Tansu Çiller 27 Ocak 1994'te bir devalüasyon yapmış ve TL'nin yüzde 13.6 değer yitirmesi kararını almıştı. Ardından 5 Nisan 1994 kararları geldi. Bu meşhur kararlar sonrası dolar 23 bin liradan 36 bin liraya çıkmış hatta karaborsada 45 bin liraya kadar yükselmişti. 2000 yılı başında adeta ekonomide bahar havası hakimdi. Ancak bankacılık sistemindeki zaaflar piyasaları olumsuz etkilemeye başladı. Çıpaya bağlı yönlendirilebilir dalgalı kur sistemi uygulayan Türkiye'de önce Kasım 2000'de likidite sıkışıklına girdi. Ardından da Şubat 2001 kriz Türkiye'yi vurdu. O tarihten itibaren dolar kuru dalgalanmaya bırakıldı. Yaşanan devalüasyonla dolar bir anda 2 katına çıktı. Öyleki 650 bin lira olan dolar kuru 11 ay içerisinde 1 milyon 655 bine kadar yükselti. Dalgalı kur sistemine geçişin ardından yeni bir istikrar programı hayata geçirildi. Yaşanan istikrar ortamı ve dünya genelinde gelişen ülkelere para akışının hızlanması dolar kurunu 1 milyon 300 bin lira ile 1 milyon 400 bin lira arasında dalgalanmasını sağladı.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
