Euroya teşekkür!

Bir haftadır bankalara oluk oluk mark efektif geliyor. Yapılan tahmine göre euroya dönüşüm nedeniyle sisteme kazanılan mark miktarı 3 milyar civarında olacak
Yıllardır kendi kendimize yapamadığımızı, Avrupa'nın ortak para birimi euro yaptı. Aralarında Alman Markı'nın da bulunduğu 12 Avrupa parasının 31 Aralık 2001 tarihinden itibaren tedavülden kalkacak olması, yastık altında tutulan hazinenin en azından bir kısmını bankacılık sistemine soktu. Banka yetkililerinin son günlerde artan hareketliliğe bakarak yaptıkları tahmine göre, euro dönüşümü sayesinde yastık altından çıkıp kayıt altına girecek mark tutarı 3 milyarı civarında olacak. Parasını bankaya yatırmayı tercih eden tasarruf sahipleri, böylelikle hiç komisyon ödemeden marklarını euroya dönüştürecek.

Ancak bu para, sadece sisteme giren tutar. Görünüşe göre ekonomiye kazandırılan miktardan daha fazlası dolara dönüp yeniden kayıt dışına çıkıyor. Bu dönüşüm işlemi ise daha çok döviz büfelerinde yapılıyor. Yaklaşık 1.5 ay önce başlayan bu hareket, tıpkı bankacılık sisteminde olduğu gibi son bir haftadır yoğunlaşmış durumda. İşlem hacminde yüzde 30-40 aralığında bir artış olduğu belirtiliyor.

Yatırımcıların parasını yeniden yastık altına sokma isteği, iç piyasadaki mark arzını şişirirken, efektif dolar talebini de artırıyor. Son günlerde ortaya çıkan bu durum serbest piyasadaki dolar mark paritesinde de sapmaya yol açtı. Normal zamanlarda uluslararası piyasadaki pariteyi baz alarak dolar ve mark fiyatlarını belirleyen serbest piyasada, arz ve talebin yarattığı dengesizliğin borusu ötüyor.

Bu dengesizlikten yenik çıkan da doğal olarak Alman Markı. Paritede mark aleyhine yaklaşık binde 3'lük bir fark var. Bunun anlamı şu: Tasarruf sahibi döviz büfesine olması gerekenin üzerinde komisyon ödüyor.

BÜFELERDE KOMİSYON
Binde 3'lük komisyon, mark başına 2 bin liraya denk geliyor. Dün geçerli fiyatlardan örnek verecek olursak, tasarruf sahibi markını 655 bin lira yerine 653 bin liradan satıyor. Karşılığında doları 1 milyon 455 bin liradan alıyor.

Döviz büfeleri daha sonra bu efektifleri bankaya vererek döviz alıyor. Bankalar da hesap açtıranlardan ve döviz büfelerinden topladıkları efektifleri kısa süre kasada tutuyor. Merkez Bankası kanalı veya kendi imkanlarıyla yurtdışına yolluyor.