Yemek kültürü kitaplarla yaşar

Barmen
67 yıllık ömrünün 60 yılına yakın bölümünü yeme içme dünyasında çalışarak geçirmiş başka kişiler de çıkabilir. Ama bu kadar uzun çalışma hayatı içinde edindiği bilgileri sayısız kitap, gazete, dergi ve internet yazılarında bizlerle paylaşan bir ikinci isim yok; Vefa Zat, Samatya meyhanelerinden Hilton'un baş barmenliğine kadar yükselmiş bir servis erbabı. Zat, dolu dolu geçen yaşamından birbirinden renkli anıları bir kitapta topladı: Barmen adlı kitabın alt başlığı içeriğinin ilk ipucunu veriyor: Suriçi'nden Hilton'a Yudum Yudum İstanbul. Eser, 2. Dünya Savaşı sonrasının yokluk günlerinden 12 Eylül öncesine dek uzanan bir dönemin gündelik yaşamına ve yeme içme ortamına ışık tutuyor. Vefa Zat'ın büyük bir açık yüreklilikle anlattığı özel hayatının ışığında o günlerin İstanbul'unda olup bitenleri takip etmek mümkün. Neler, kimler yok ki kitapta.... Samatya'da Bülent'in meyhanesinde çalışma hayatının ilk gününde barbunya pilakisinin nasıl servis edilmesi gerektiğine ilişkin müşteriden aldığı dersten, Hilton Oteli'nin açılışına gelen devrin ünlü film yıldızı Terry Moore'un verdiği cömertçe pozun kentte yarattığı fırtınaya kadar sayısız anı ve gözlemle bezenmiş kitap yakın toplumsal tarihimize ayna tutuyor.
Barmen / Suriçi'nden Hilton'a Yudum Yudum İstanbul
Vefa Zat, Doğan Kitap, 258 sayfa

Bursa Mutfağı
Gelin yüzü, sudimiye, akasya çiçeği reçeli, kestane böreği, hususi muhallebi, kıkırdaklı börek; bunlar soyu tükenmiş Bursa yemeklerinden birkaçı. "Bursa'nın yemeği mi olurmuş?" demeyin. Kuşkusuz o canım Bursa ovası, ülkemizin en bereketli topraklarına sahipken ve kentin nüfusu bugünkünün onda biriyken Bursa'da Bursalılar Bursa yemekleri yerdi. Bugün "Bursa'ya özgü yemek hangisi?" diye sorulsa, "İskender Kebabı'nın ardından özgün üç yemek adını ancak birkaç kuşaktır Bursalı biri sayabilir. Muhammed Ömür Akkor adlı Kilisli bir yurttaşımız Bursa yemeklerini derlemek gibi zorlu bir işe kalkışmış. Kilis'ten gelip de Bursa yemeklerini araştırmaksa, aklına, Bursa'da Uludağ Üniversitesi'nde öğrenim gördüğü sırada gelmiş. Bursa'da bir zamanlar etkin bir yemek kültürü bulunduğunu belirten Akkor, bu kültür için, "Yüzyıllar içinde ağır ağır oluşmuş, ancak son yüzyılda çok hızlı bir şekilde unutulmuştur," diyor. Akkor dört yıllık bir çaba sonunda Bursa'nın merkezinde, ilçe ve köylerinde gezerek unutulmaya yüz tutmuş tarifleri kayda almış, eski belgeleri araştırmış; sonuçta 140 özgün Bursa yemeğine ilişkin tarifleri bir araya getirmiş.
Bursa Mutfağı
M. Ömür Akkor, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 360 sayfa, 2009