kapat
E-gazete
|
Sarı Sayfalar
|
Arşiv
|
Üye Ol
|
Üye Girişi
|
Okur Temsilcisi
|
English
|
Kırmızı Alarm
  
22 Eylül 2008, Pazartesi
Sabah
 
Spor Günaydın Ekler Dosyalar Servisler Multimedya Astroloji Kültür-Sanat İşte İnsan Çocuk Kulübü Yazarlar Çizerler
Gündem Siyaset Ekonomi Yaşam Dünya Teknoloji Turizm Otomobil
 
24 Saat
24 Saat

2009'da dolarda artış olmaz

ECEVİT KILIÇ
ECEVİT KILIÇ
22.09.2008
* Türkiye'nin kriz içinde olduğunu ya da 2008'in başında kriz yaşanacağını söyleyen ekonomistler var... Gelişmekte olan ülkeler, ekonomik kurumlarının tam olarak oturmaması nedeniyle sürekli kriz halinde değerlendirilebilir. Bu da yatırımcı için kırılganlık yaratıyor. Örneğin, ücretlerin ne kadar ve ne durumda artacağı bilinmiyor. Bilinmemesi belirsizlik yaratıyor. Ama şu anda Türkiye'de kriz yok. Bütçesi açık değil, özelleştirmeler devam ediyor.

* Bu gündelik yaşama yansıyor mu? Türkiye'de refah bu dönemde daha yüksek. Bu nedenle "Kriz vardır" diyemeyiz. 1980'den bu yana enflasyon ve işsizliğin en düşük olduğu dönemdeyiz. "Kriz içindeyiz" diyenler cari açık ve paramızın aşırı değerli olmasından yola çıkarak söylüyor. Ama maddi temeli yok. Döviz rezervleri tamam. Bu rezervler Türkiye'nin ithalatını finanse edebilecek durumda.

* Dolar 2009'un ilk çeyreğinde ne olur? Bu ekonomik dalgalanma öncesi 2009'un ilk çeyreği için beklenti 1.25 YTL'ydi. Şimdi tahminler değişecek. Ama yine 1.30 YTL civarında olur. Yani artmayacaktır. Hükümet, 2009 için orta vadeli programda dolar kurunu 1.43 YTL olarak alıyor. Dolar buraya kadar gelirse kamu maliyesi açısından bir tutarsızlık olmaz. Bu Türkiye'nin ihracatını destekler, cari açığını küçültür. Ama 1.50 YTL'nin üzerine çıkarsa ekonomi küçülür.

* Nasıl bir ekonomik değişim olursa Türkiye krize girer? Türkiye'nin sorunu bu yılın ikinci çeyreğinde büyüme oranının düşmesi. Eğer, büyüme oranı negatife düşerse o zaman Türkiye krize girmiş olur. Bu büyük işsizlik getirir. Beraberinde sosyal sorunları da artırır. Türkiye'de tarım kesimi küçüldüğü zaman ekonomik büyüme düşüyor. Hükümetin, tarım kesimine destek vermesi gerekiyor. Sadece çiftçiler değil tarıma dayalı endüstri de önemli. Bir de bu dönemde konut ve otomobil sektöründe alım-satım vergileri ve harçlarının azaltılması söz konusu olabilir. Hatta bir vergi tatili, yani bir dönem için bu alım-satımlardan vergi alınmayabilir. Bu sektörü hızlandırır. Türkiye'nin dünya ekonomisindeki daralmaya paralel olarak bu tür önlemleri almasında fayda var. Vatandaşın da kendi önlemlerini alması gerekiyor; dövizle borçlanmamalı, riskli yatırımlara girmemeli.