Askeri darbelerle sol arasında akrabalık var

Bir süredir en çok tartışılan konu sol hareketin Ergenekon karşısındaki tavrı. Temel soru ise "Susurluk'taki sert tavrı neden şimdi göstermiyor?" İlginçtir bunun ilk tartışıldığı yer Gülen cemaatinin gazete ve televizyonları oldu. Sonra oradan hareketle medyanın geneline taşındı. BirGün ile Taraf gazetesi ve yazarları birbirine düşman kesildi. Gerçekten Ergenekon nedeniyle solda bir bölünme var mı? Neden? Tek neden operasyonu AKP'nin yapması mı? İddianamede iddia edildiği gibi sol örgütlerin de Ergenekon'la ilişkisi var mı? Tüm bunları 68 Kuşağı'nın liderlerinden, Radikal gazetesi yazarı Oral Çalışlar ile konuştuk. Özgürlükçü çizgisiyle tanınan, insan hakları ve demokratikleşmeyle ilgili her kampanya ve çalışmada imzası bulunan Çalışlar, uzun yıllar yazdığı Cumhuriyet gazetesinden bir süre önce ayrılarak Radikal'e geçti.

* Susurluk'taki çetelere karşı tavır neden Ergenekon'da gösterilmiyor? Susurluk'ta yakalananlar ve hedef haline gelenlere baktığımızda ülkücü gelenekle bağı olan isimlerdi. Susurluk'ta Abdullah Çatlı gibi 12 Eylül öncesinde saldırılarda yer alan bir ismin çıkması sol için mücadele edilebilecek bir alan haline geldi. Zatenülkücüler geçmişte solun kavgalı olduğu bir kesimdi.

* Nedeni Ergenekon'da ülkücülerin olmaması mı? Ergenekon'da esas olarak ülkücüler yok; devlet var, askerler var, bir de solcu diye bilinen kesimler var epeyce. O zaman solda tereddüt oluştu ve "Geçmişte Abdullah Çatlı'dan, Mehmet Ağar'dan hesap sorulması gereken bir olay varken, bu kez İlhan Selçuk ve Doğu Perinçek gibi isimlerden hesap soruluyor. Yani soldan hesap soruluyor" dediler. Bu ciddi etki yaptı. İkincisi Ergenekon askeri darbe bağlantılı bir olay. Askeri darbe yapmak isteyen bir kesim de var Ergenekon'un içinde. Askeri darbelerle sol arasında hep bir akrabalık var eskiden beri.

* Nasıl bir akrabalık? Sol, darbelerle ilişkisini tam olarak kesmiş değil. 12 Mart'ta da, 12 Eylül'de de zaman zaman solcu bir askeri darbe beklentisi solda hep olmuştur. O nedenle ülkücü cinayetlerinden farklı olarak Ergenekon'un askeri darbe içermesi solda tereddüt yaratıyor. Solun burada yaşadığı esas sorun darbeyle köklü bir hesaplaşma. Ergenekon'un söylemi; "Darbe yapmak için solcu gözüken, ulusalcı gözüken kişiler de öldürülebilir. Bu meşrudur ve makuldür." Ayrıca çok sarsıcıdır.

* Sol bunu mu tartışıyor? Evet. Ergenekon'un bu sarsıcı tarafı solda bölünmeye yol açıyor; "Böyle bir şey kabul edilebilir mi, edilemez mi" diye bir tartışma oldu. "Cinayet işlemişler, üstelik kendi taraftarlarından insanları öldürmüşler, bunu kabul etmek meşru mu" fikriyatı solda derin bir yarılmaya yol açtı. Bir üçüncüsü de Amerika ve NATO bugüne kadar yaşanan darbelerin ya arkasında ya da destekçisiydi, ama bu kez Amerika böyle bir darbe teşebbüsü içinde olmadığı gibi teşebbüsü de desteklemediğini açıklıyor. Sol geleneksel olarak anti-Amerikancı tarafta durduğu için "Amerikancılar bu Ergenekon işini yapıyor" diyorlar.

* Operasyonu AKP'nin yapmasının etkisi ne? Türkiye'deki modernist kesim -sol da bunun içinde- Türkiye'yi kendilerinin yönetmesi gerektiğine inanıyor. Eğitimli, burjuva hayat tarzına alışkın bu kesimler, "Taşradan, Kasımpaşa'dan, Anadolu'dan gelenler mi bizi yönetecek. Biz buna razı olamayız" diye tepki gösteriyor. AKP'ye de oradan kızıyorlar. Halbuki solcuların alt sınıfların çocuklarının Türkiye'yi yönetmesini savunması lazım. Burada din problemi de var.