Kısa vadeli toparlanmadan yeni yol ayrımına doğru mu?

Bu hafta açıklanacak veriler, bilançolar ve ABD Merkez Bankası'nın faiz kararı küresel piyasalarda 17 Mart sonrası başlayan, borsalarda yüzde 10'u geçen, korku endeksi VIX'in yeniden 20'nin altına inmesine yol açan kısa vadeli toparlanmanın devam edip etmeyeceğini netleştirecek. 17 Mart 2008 sonrası 6 haftayı bulan toparlanma sonucu ABD borsaları 2008 yılındaki kayıplarını telafi ettiler ve yılbaşı düzeylerine geri döndüler. Bu toparlanmayı, kısa vadeli bulan ünlü spekülatör George Soros iyileşmenin 1.5-3 ay arasında olabileceği tahmininde bulunmuştu. Bunun 1.5 ayı doluyor.
İlk kavşak noktasına yaklaşırken, finansal kriz veya dalgalanmanın nispeten durgunlaştığı ama bunun reel ekonomiye ne ölçüde bulaştığını gösteren verilerle karşılaşacağız. Buna göre de, belki yeni bir yol ayrımına gelebileceğiz.

- 30 Nisan'ın önemi- Amerika'da açıklanacak verilerden en önemlisi 2008'in ilk çeyreğine ilişkin büyüme rakamları. 2008'in birinci çeyrek öncü milli gelir verisi 30 Nisan Çarşamba günü açıklanacak.
Beklenti ilk çeyrekte milli gelirin yüzde 0.2 de olsa artacağı yönünde. 2007'nin son çeyreğinde ekonominin yüzde 0.6 büyüme hızına düşmesinin ardından küçülmenin başladığı beklentileri bir ara baskın çıkmıştı.
Eğer veri artı yerine eksi çıkarsa hem beklentilerin altında kalacak, hem de ekonominin daralmaya girdiği tescillenecek. Buna bağlı olarak ikinci çeyreğin de daralmayla geçtiği yorumları ağırlık kazanacak.

- Faizi etkiler mi?- Buna karşılık hem IMF'nin yıl bazında yaptığı yüzde 0.5'lik büyüme tahmini, hem de ilk çeyrekte beklendiği gibi milli gelir yüzde 0.2 artarsa, ABD'de krizin reel kesimde hafif resesyon veya durgunlukla atlatılabileceği yorumları gündeme gelebilecek.
Bu verinin öncesinde tüketici güveni, iki gün sonrasında da nisan ayı tarım dışı istihdam ve işsizlik oranlarının açıklanması finansal krizin reel ekonomiyi ne ölçüde etkilediğini gösterecek.
ABD'de büyüme verisinin açıklanacağı gün Merkez Bankası da (Fed) faiz kararını alacak. Muhtemelen bu büyüme verisi de elinde olacak. Piyasaların iyi olmasından dolayı Fed'den normalde faiz indirmeyeceği ya da indirecekse bunun çeyrek puanla sınırlı kalacağı tahmin ediliyor.

- Büyümeye 4 destek- Büyüme yönünde bir başka gelişme ise bu haftadan itibaren ABD'nin vatandaşlarına vergi iadelerini içeren 168 milyar dolarlık ekonomiyi canlandırma paketinin yürürlüğe giriyor olması. 6001.200 dolar arasında harcama imkanı veren çekler hafta başından itibaren dağıtılmaya başlanacak. Bunun tüketimi ne ölçüde canlandıracağını önümüzdeki aylarda görebileceğiz.
Yaz aylarında Avrupa Kupası, Olimpiyatlar ve ABD Başkanlık seçimleri de küresel bazda ekonomiyi ayakta ve canlı tutacak gelişmeler arasında sayılabilir.

- Yol ayrımı nerede?- ABD'de büyümenin korkulduğu kadar daralmayacağına ilişkin son beklentiler yanında enflasyonun yükselmesinin etkisiyle faiz politikasında değişikliğe gidileceğinin işaretleri gelmeye başladı. Bölgesel Fed başkanlarının konuşmaları bu yönde.
Ayrıca Avrupa Merkez Bankası yetkililerinin söylemleri de aynı yönde değişmeye başladı. Avrupa'da faiz indirim ihtimali zayıfladı.
İşte bu hafta açıklanacak veriler büyümeyi destekler nitelikteyse bel ki de Fed faiz indirmekten imtina edecek. Gelecek aylarda da enflasyonun yukarı gitmesine ve piyasalarda iyileşmenin devamına bağlı olarak faiz artırımları gündeme gelebilecek.

- Yeni dalga yaratır mı?- Dolayısıyla bu haftaki veriler, küresel bazda önceliğin neye verileceğini de belirleyebilecek. Büyümeye mi, yoksa enflasyona mı?
Finansal piyasalar nispeten istikrar kazanmışsa, ağır resesyon da gündemde yoksa, merkez bankaları önceliği yeniden enflasyona verebilir. Bu da piyasalarda yeni bir dalgalanma yaratabilir.
ABD 10 yıllık faizlerinin yeniden tırmanışa geçmesi ve 17 Mart'taki yüzde 3.29 düzeyinden 25 Nisan'da yüzde 3.87'ye yükselmesi, 2008'in başına geri dönmesi, enflasyonun baskın hale gelmeye başladığına işaret.

- Sonuç- "İmkânsız olanı dileme." Cicero