  |
|
Edebiyatın aynası dergiler
 Melih Cevdet Anday, "Doğanın ayı, yılı yoktur. İnsan mutlu günler yaratmış, böylece doğanın biteviyeliğini yenmiştir, ona katkıda bulunmuştur," derdi. 'Zaman' da öyle değil midir? Eskilerin deyişiyle 'farzımuhal', aylar 15 gün ya da yıllar altı ay olsaydı, insan ömrü kaç yıla tekabül ederdi? Melih Cevdet'in dediği gibi, insan zamanın çizelgesini kendi gönlüne göre biçmiş; bu çizelgenin içine de aydı gündü, saatti saniye idi, 'zaman' kavramını yerleştirmiş. Altında adımın soyadımın olduğu ilk yazım, küçük bir öykü olarak 10 Ocak 1962'de Çocuk Haftası dergisinde çıktı. İlk şiirim de bir ay sonra, 12 Şubat 1962'de İzmir'de yayınlanan Ege Ekspres gazetesinin Gençlerle Baş Başa sayfasında... Demek, tam 45 yıldır 'yazı serüveni'nin izini sürmekteyim. Ama hiçbir zaman 10 yıldır, 20 yıldır, 40-45 yıldır diye nostaljinin sırça aynasına bakarak 'yazı serüveni'ni bir 'anma' vesilesi yapmayı düşünmedim. Bu 45 yılın içine imzamı taşıyan 45'ten fazla kitap sığdırdığım halde, kitap çıkarmaktan çok, dergi yayınlamak heves kattı 'yazı serüveni'min heyecanıma...
İLK GENÇLİK YAZILARI
Lisede okurken okul çevresiyle sınırlı Genç Kalemler; 60 kuşağının öncü dergisi Evrim; yine 60 kuşağının bilinçli ilk yayını olarak sahibi ve sorumluluğunu üstlendiğim Alan'67; 12 Mart'ın karanlık günlerini edebiyatın aynasında yansıtmaya çalışan Yeni a dergilerinin de kendi başlarına, ayrı bir serüvenleri vardır bu yazı serüvenim içinde. Dergiler, edebiyatın aynasıdır çünkü... Gerçi artık ilk gençliğimdeki gibi dergi çıkarma hevesim epey biraz törpülense de bugün, edebiyat yolunu kendisine menzil seçmiş her yeni dergi yine de heyecanlandırıyor beni. Bugünlerde ikinci sayısı yayınlanan Notos Öykü gibi örneğin... Semih Gümüş'ün yayın yönetmenliği yaptığı derginin ana konularından biri "Sahafların elindeki en değerli kitaplar..."; biri de Banu Yıldırım'ın Türkçe, Din Kültürü ve Sosyal Bilgiler kitaplarındaki ideolojik çarpıtmaların irdelendiği "Ders kitaplarında kara delikler.." Yıldırım, özenli çalışmasında şu soruların yanıtlarını arıyor: AKP ampulü içinde matematik işlemi yapılır mı? Suyun kaldırma kuvveti kaderden mi gelir? İşte Yıldırım'ın saptadığı 'kara delik'lerden biri: "5. öğrenci çalışma kitabındaki resimlerde şöyle yazılmış: 'Aşağıdaki ampuller üstündeki sayılar arasındaki örüntüyü bularak son sayıyı yazınız. Örüntüsünü bulduğunuz ampulleri sarıya boyayınız.' Bu yönergeyle çalışan çocuğun AKP ampulleri içinde işlem yapması gülünç olmuyor mu?" Yalnızca öğretmenlerin, öğrencilerin değil; eğitim öğretimle ilgili herkesin okuması gereken bir çalışma... Kate Chopin, Virginia Woolf, Margaret Atwood'un yanı sıra Demir Özlü'den Faruk Ulay ve Hasan Ali Toptaş'a, çoğu genç 21 öykücünün yazdıkları yanında, "Bu fotoğrafın öyküsünü yazar mısınız?" çağrısına gelen iki öykü de yer alıyor dergide. Notos Öykü'nün okurlarına bir armağanı da D. H. Lawrence'ın Dokundun Bana ve Sallanan At Birincisi öykülerinin yer aldığı küçük cep kitabı... Memet Fuat, Yazko Edebiyat dergisini çıkarırken küçük kâğıtlarda notlar gönderirdi: "Öyle bir şiir yaz ki, Konur Ertop'u kışkırtsın, o şiirler üzerine yazı yazsın." İmzamı taşıyan ilk yazım, bir küçük öykü olarak bir çocuk dergisinde yayınlanmıştı, o tarihten bu yana da pek fazla öykü yazmadım. Notos Öykü de Memet Fuat'ın heyecanıyla kışkırtıyor beni... Yakın bir zamanda Notos Öykü için bir öykü yazarsam, herkesten önce ben şaşarım buna...
|
