Sahuru mümkün olduğunca geç yemek sevaptır
* Sahura kalkmanın ayrıca sevabı var mıdır? Evet, Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: "Sahur yiyiniz, sahurda bereket vardır." Merak eden okuyucular, Hadis kitaplarının Oruç bölümlerinde sahur hakkında bilgiler bulabilir. Sahurun mümkün olduğunca geç yenilmesi de tavsiye edilmiştir. Hz. Peygamberin manevi oğlu Zeyd İbni Sabit'ten, Peygamber zamanında sabah namazı ile sahur arasında ne kadar zaman bulunurdu, diye sorulduğunda şöyle cevap vermiştir: "Elli ayet okunacak kadar." Yani sahura kalkmanın sevabı olduğu gibi, mümkün olduğu kadar geç sahur yemenin de sevabı vardır, çünkü bu bir kahvaltı gibi olur. Ramazanda öğün sayısı ikiye indiği için iki yemek arasındaki zaman uzar. Sahurun geç yenmesi bu uzaklığı azaltır ki, sağlık açısından önemlidir.
* Müezzin akşam ezanını erken okursa, kaza orucu tutmak gerekir mi? Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu'nun 21 Ocak 1981'de aldığı kararla eski takvimlerdeki temkin süresinin korunduğu bildirilmişti. Denizli'de benzeri bir olay yaşandığında, Müftü konuyu adı geçen Kurula bildirmiş, Kurul, oruçların kaza edilmesine gerek olmadığı cevabını vermiş. Ezanın dört dakika erken okunması sebebi ile oruçlarını erken açan vatandaşlar, bir süre sonra tekrar ezan okunmaya başlayınca oruçlarını erken açtıklarını anlamışlar. Müftülüğün, orucun kazasına gerek olmadığını açıklaması ile rahatlamışlar, "Yetkililer ne derse onu uygularız" demişler. Temkin, ihtiyat, yani herhangi bir hataya karşı önceden tedbirli olmak demektir. Diyanet takviminde verilen saatlere temkin süresi dahil edilmiş olduğu için ezanın erken okunması temkin süresi içinde kalmış ve bir gecikme olmamıştır. Tarih içinde bu temkin süresinin biraz fazla uzun tutulduğu ve bu yüzden tartışmaların yaşandığı da biliniyor. Buna oruca başlama vaktini anlatırken değineceğim.
* Uçakla yolculukta kaç kilometre seferiye girer? Dört rekık namazları iki rekat olarak kılması gereken yolcu orucunu tutmayabilir, ölçü budur. Yolculukta oruç tutmak İslam ulemasınca pek muteber sayılmamıştır. Bazılarına göre, yolcu oruca başladıktan sonra yola çıkmışsa bile orucunu bozabilir. Ancak mesleği gereği yılın büyük kısmında seyahat eden kişinin namazını tam kıldığı gibi orucunu da tam tutması gerekir, kolaylıklardan istifade edemez. Eğer tutmuyorsa bedelini vermelidir, yoksa kefaret gerekir. Artık mesafeleri kilometrelerle ölçerek, orucun uçakla veya otobüsle kaç kilometrede bozulabileceğini söylemek mümkün değildir. Uçaklarda da otobüslerde de yemek verilmektedir. Fakat yolculuktan yolculuğa fark vardır, bölgeden bölgeye şartlar değişir, farklı ve ağır olabilir. En iyisi kişinin kendi halini kendisinin takdir etmesi ve ona göre karar vermesidir. Zor şartlar için ölçü, iki gün boyunca sürecek olan bir yolculuk olarak tanımlanır. Yine de yolcunun orucunu bozması diğer yasakları da bozabileceği anlamına gelmez, aksi halde kefaret gerekir. Burada da her yerde olduğu gibi niyet önemlidir. Oruçtan kaçmak için seyahate çıkmak mekruhtur.
* Mide bulantısı durumlarında oruç bozulur mu? Mide bulantısı geçici bir durum olabildiği gibi bir hastalığın belirtisi de olabilir. Orucu bozmayı düşündürebilecek kadar şiddetli bir durum söz konusu ise hekime başvurmak gerekir. Mide bulantısı önlenmezse kusma ile sonuçlanır ki, ağız dolusu kusmak zaten orucu bozacaktır. Bu kadar ileri gitmeden orucu açmalı ve rahatsızlığın çaresine bakılmalıdır.
|