  |
|
Hormon tartışması yeniden alevlendi
Bitkilerin hızlı büyümesi için kullanılan hormonlar, uzmanları tedirgin ediyor; "Birkaç yıl içinde kanser de patlar, diğer hastalıklar da".
Her gün yediği çileğin vücudundaki östrojen (kadınlık) hormonunu yükseltmesi nedeniyle 2.5 yaşında ergenleşmeye başlayan Yılgı Akkuş'un yaşadıkları, bilinçsiz hormon kullanımının sonuçlarını gözler önüne seriyor. Hemşire olan annesi Berrin Akkuş'un fark ettiği bu değişiklikler başarılı bir tedavi sürecinin ardından düzeldi. Yılgı kontroller için Uşak'tan İzmir'e götürülüyor. Minik kız iyileşti ancak hormon ve zirai ilaçlar konusu, işin uzmanlarını her zamankinden daha çok düşündürmeye başladı. Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız uzmanlar hormon ve zirai ilaçlar konusunda hemfikir; "Bilinçsiz kullanılırsa kanser ve başka hastalıklar birkaç yıl içinde patlar." Hormon, her bitkinin bünyesinde mevcut. Ancak bu enzimlerin bitkinin bünyesindeki doğal dengesi değiştirilebiliyor. Bunda da daha fazla, daha büyük, daha dayanıklı ürün beklentisi rol oynuyor. Bitkinin bünyesinde doğal olarak varolan enzimler, laboratuvar koşullarında sentetik olarak üretiliyor. İşte böyle üretilen hormonlar, bitkinin fizyolojik hareketlerini kontrol eden, çok az miktarda bile etkilerini gösterebilen özelliklere sahip oluyor. Bir kısmının uyarıcı, bir kısmının ise yavaşlatıcı ya da kısıtlayıcı etkileri bulunuyor. Aşırı kullanılmadıkça insan sağlığı için büyük bir tehlike oluşturmayan hormonlar, bilinçsizce tüketilirse olumsuz etki yaratabiliyor.
FİYATI ÇOK UCUZ
Piyasadaki yüzlerce çeşit hormon, daha çok zirai ilaç satan bayilerde bulunuyor. Fiyatları ise 2 YTL'den başlayıp 30 YTL'ye kadar çıkıyor. Aktif madde sayısı 5-6'yı geçmese de çok sayıda muadil  sayesinde piyasada yüzün üzerinde hormon çeşidi var. Hormon üreten her firma, önce ürününü Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na onaylatıp ruhsat almak zorunda. Ayrıca, kutuların üzerinde hormonun nasıl kullanılacağı konusunda çiftçileri bilgilendirici ifadeler bulunmaması halinde ürünün ruhsatı iptal ediliyor. İç Hastalıkları, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Erdal Duman, yüksek dozda, kontrolsüz ve yanlış kullanılan katkı maddelerinin kadınlarda erken adet görmeden, cinsel değişim kusurlarına hatta kansere kadar uzanan rahatsızlıklara neden olduğunu belirtiyor: "Gıdalarda koruyucu madde olarak ya da hayvancılıkta et miktarının artması için bazen yüksek dozlarda, yanlış yerde ve yanlış zamanda katkı maddeleri ve ilaç kullanılıyor. Bu maddeler kimyasal yapıları itibariyle o gıdayı alan insanlarda çeşitli toksik ara maddelere dönüşüyor. Bunlar kansere, kadınlarda erken adet görme, erken ergenliğe girme, erkek çocuklarda da meme gelişimine yol açıyor. Karaciğer, böbrek, sinir ve kas sistemi üzerinde de zehirleyici özellikler görülebilir."
SATIŞI ENGELLENSİN
İzmir Ziraat Odası Başkanı Sedat Köse ise çiftçinin hormon konusunda bilgilendirilmesi gerektiğini vurguluyor. Kontrolün önemine değinen Köse, şunları söylüyor: "Hormonları ithal eden de, satılmasına izin veren de kamu yöneticileri. Hormonun kullanılması doğru değil. Satışını da tasvip etmiyoruz, satışı engellenmeli." Köse, bölgesel iklim koşulları ve toprak yapısına göre ürünlerde değişiklik gözlenebileceğini hatırlatıyor.
Erkan Doğan - Devrim İnce
|
