|
|
Insider trading yok, manipülasyon çok
Sermaye piyasası ve borsanın denetiminden sorumlu kamu kuruluşu SPK'nın verilerine göre, dünyada en temel iki sermaye piyasası suçundan içerden öğrenenlerin ticareti (insider trading) Türkiye'de hemen hemen yok, manipülasyon ise çok. SPK'nın 2003 Yılı Faaliyet Raporu geçtiğimiz günlerde kurumun internet sitesinde yayımlandı. Bu rapor ve 2002 Faaliyet Raporu'ndaki rakamlar, son dört yıldaki denetim ve bunun sonucunda neler yapıldığının bilançosunu veriyor. Bitişikte yer alan tabloda görüldüğü gibi, 2000-2003 yıllarını kapsayan dört yılda içerden öğrenenlerin ticareti için sadece 3 dava açılmış. Buna karşılık hazırlanan rapor ve müzekkerelere ait sadece 2002 ve 2003 yılları verileri raporlara konulmuş. Bu iki yılda içerden öğrenenlerin ticareti için 14 rapor ve müzekkere hazırlanmış.
2.6 güne bir olay Manipülasyon ise en çok rapor ve müzekkere hazırlanan, suç duyurusu veya dava açılan sermaye piyasası suçu. Dört yılda toplam 272 suç duyurusu yapılmış veya dava açılmış. Bu dönemde SPK'nın yaptığı suç duyurusu ve açtığı davaların toplam sayısı ise 980. 2000'de 22, 2001'de 79, 2002'de 73 ve 2003'te 93 olarak görülen manipülasyonlarda ya artış var ya da olayları ortaya çıkarmada giderek artan bir performans. Bu eğilim, borsanın açık olduğu iş gününe göre bakıldığında daha iyi ortaya çıkıyor. 2000'deki 246 iş gününde 22 manipülasyon her 11.1 güne bir olay, 2001'de 248 işgününe karşılık 79 olay her 3.1 güne bir olay, 2002'de 252 işgününde 73 vaka her 3.4 güne bir manipülasyon ve 2003'te 246 işgününde 93 olay her 2.6 güne bir manipülasyon düştüğünü gösteriyor. Manipülasyon için hazırlanan rapor ve müzekkere sayısı 2002'de 309 iken, 2003 yılında 333. Yani 240 rapor ve müzekkere ya bekliyor ya dosyalarda eksiklik var ya da Kurul Karar Organı suç duyurusu yapmaya gerek görmedi.
Aradaki uçurum neden? Bana manipülasyon konusunda verilerden çok insider trading suçunun bu kadar az işlenmesi ilginç geldi. Ne dersiniz bizim şirketlerin patronları ve yöneticileri kendi hisse senetlerini hiç almıyor mu, yakınlarına aldırmıyor mu, aldırsalar da çok mu uslular? Yoksa manipülasyon mu çok yaygın?
Sonuç: "Aranılan bulunur, ihmal edilen elden kaçar" Sophokles
|