'Kredi kartı canım!' deyip geçmeyin... Şimdilerde huy değiştirdiler. Sadece para yerine geçmiyor, para kazandırıyor, taksit de yapıyor. Yoksa siz hâlâ annenizin kartını mı kullanıyorsunuz?

Kredi kartı deyince, aklınıza hemen delinen bütçeniz, her ay giderek şişen ekstreleriniz geliyor değil mi? Ya da "Bıktım bu kartlardan, zaten hiç birinin birbirinden farkı yok! Yeni yılda cüzdanımı sadeleştireyim" diyorsunuz...

Ama öyle değil! Artan rekabetle 'dikkatli' kullanıcı için kredi kartları arasında farklılık oluştu. Eskiden kredi kartı, bir sonraki ay ödemek üzere cebimizde para olmasa da harcama yapmaya yarardı. Şimdi aynı harcamayı yaparken belli bir oranda para kazandırmaya ve alışverişlerimizi taksitlendirmeye yarıyor.

Kredi kartıyla tanışıklığımız, 1988'e kadar uzanıyor. Nakit yerine kartla harcayıp, ödemesini bir ay sonra yapmayı o zamanlar keşfettik.

Ondan yaklaşık 10 yıl sonra da Boyner Grubu, üye mağazalarda harcamaları taksitlendirme özelliği taşıyan, peşin alışverişlerde de ödül sunan Advantage Card'ı sundu. Böylece vade farkı ödemeksizin harcamalarımızı taksitlere bölen, peşin alışverişlerde de ödül kazandıran bir kartla tanıştık.

Advantage, pazara ilk girmenin avantajıyla hala en çok müşteriye sahip kart. Üye mağazaları, başka kartla taksitlendirme ve ödül sistemine girmediği için sadık müşterisi de çok fazla. Ancak Advantage kredi kartı değil. Yani her alışverişte kullanılamıyor.

Taksitlendiren ve peşin alışverişte ödül kazandıran kartın çok fazla müşteri çekebildiğini gören bankalar da son zamanlarda kolları sıvadı. Ve 'harcamaları üye mağazalarında taksitlendiren, kredi kartı olduğu için her yerde kullanılabilen, kullandıkça para kazandıran' kartlar piyasaya çıktı.

Açılışı, 2000'in Nisan ayında Bonus Card ile Garanti Bankası yaptı. Ardından Finansbank'ın Galaxy'si, İş Bankası'nın Maximum'u, Dışbank'ın İdeal'i, son olarak da Akbank'ın Axess'i geldi. Rakiplerinden geri kalmamaya çalışan Yapı Kredi de Şubat ayında benzer özellikleri taşıyan bir kredi kartı çıkarmaya hazırlanıyor.

Harcamalarınıza bakın, kartınızı öyle seçin
Zaman, en avantajlı ürünü alma zamanı! Kredi kartı ekstrelerinize bakarak en fazla nerelerde harcama yaptığınızı görebilirsiniz. Ve bu yeni 5 kredi-taksit-ödül kartlarından birini seçerek, bütçenize yardım edebilirsiniz.

İstatistiklere göre kart harcamalarının yaklaşık yarısı marketler ve benzincilerde kullanılıyor. Dolayısıyla alışveriş yaptığınız market veya benzincide geçen ödüllü kartı kullanmanız, sizin bütçenize yarar...Veya sadık olduğunuz markalar varsa, bu mağazalarda geçen kartı alabilirsiniz. Tüm kartların üye mağazalarını, harcamaların ne kadar para kazandırdığını bankalardaki broşürlerde veya internet sitelerinde görebilirsiniz.

Yandaki tabloyu dikkatli inceleyin! İlk bakışta birbirlerinin aynı gibi görünseler de aralarında fark var. Hepsi üye mağazalarında ödül veriyor, taksit yapıyor. Üye olmayan mağazalarda da ödül veriyor. Ama üye olmayanlardan kazandıklarınızı harcama yöntemi değişik. Faizlendirme sistemi, oranları da farklı.

Hala 'normal' bir kredi kartı kullanıcısıysanız, piyasaya yeni çıkan seçeneklere bakmanızda fayda var. 'Yeni yıl, yeni umutlar, yeni başlangıçlar' diyerek, bu yıl kriz nedeniyle oluşan borçlarınızın bir an önce sıfırlanması ve yeni kredi kartlarının faydalarından yararlanmanız dileğiyle.

İki kartla nakit yönetimi
Kredi kartı ile ile bütçenizin nakit yönetimini de yapabilirsiniz. Bunun için hesap kesim tarihleri arasında yaklaşık 15 gün olan, örneğin ayın 2'si ile 16'sına denk gelen iki kredi kartına ihtiyacınız var. İlk kartı ayın 3'ü ile 16'sı arasında kullanın. Diğerini de 17'si ile bir sonraki ayın 2'si arasında yaptığınız harcamalarda kullanın. Böylece her zaman ödemelerinizi en az 28 gün, en fazla da 40 gün sonra yapma olanağına sahip olursunuz.

Paranoyak desinler! Olsun
Kredİ kartınızı çaldırdığınız veya kaybettiğiniz zaman hemen iptal ettirmeniz gerekli. O andan sonra yapılacak hiç bir harcamadan sorumlu tutulmazsınız. Bunun için bankanızın telefon bankacılığı numarasını bir kenara mutlaka not edin! Bir tavsiye daha. Şimdi hırsızlar çok daha kabiliyetliymiş. Artık çantadan cüzdanı alıp, kartı çalıp, cüzdanı yerine koyuyorlarmış. Dolayısıyla 'paranoyak' deseler bile, arada bir cüzdanınızı kontrol edin!

HANGİ KREDİ KARTININ NE ÖZELLİĞİ VAR?

SORULAR: 1-Kaç üye markası, kart müşterisi var?
AXESS: 120 üye markası var. 2 bin 300 satış noktasında kullanılıyor. 350 bi

n müşteriye ulaştı.

BONUS: 178 markası var. 3 bin 100 noktada harcama yapılabiliyor. Müştesi sayısı 1 milyon 51 bin.

GALAXY: 192 üye marka, 3 bin 600 satış noktasında kullanılıyor. 465 bin müşterisi var.

İDEAL: 3 bine yakın markası, 3 bin 700 satış noktasında kullanılıyor. 100 binin üzerinde müşterisi var.

MAXİMUM: 62 üye markası var. Bin 575 noktada harcama yapılıyor. 215 bin 273 müşterisi var.

2-Kartla bir harcama yaptığınızda karşılığında ne kadar para veya ödül kazandırıyor?
AXESS: Üye mağazalardaki peşin harcamada yüzde 1 ile 15 aralığında chip-para kazandırıyor. Taksit yapılırsa kazanç düşüyor. Üye olmayan yerlerde binde 5 chip-para kazandırıyor. 1 chip-para 1 liraya eşit. Üye mağazada yapılan alışveriş tutarı ve sıklığına göre 'anında ödül' sistemi de var.

BONUS: Üye mağazadaki peşin harcamalarda yüzde 1 ile 20 aralığında bonus kazandırıyor. Taksitte oran düşüyor. Üye olmayan mağazalarda kullanıldığında binde 7 bonus kazandırıyor. 1 bonus 1 liraya eşit.

GALAXY: Üye mağaza harcamalarında yüzde 1'den yüzde 20'e kadar Galaxy Puan kazandırıyor. 1 Galaxy 1 liraya eşit. Takistte oran düşüyor. Diğerlerinde her 250 bin liralık harcamaya 1 Finans Puan kazandırıyor.

İDEAL: Üye mağazalardaki harcamalarda 'Dışbank armağan puanı' kazandırıyor. 1 puan 20 bin liraya eşit. Kazanç, yüzde olarak ifade edildiğinde yüzde 1 ile 5 arasında. Üye olmayan mağalardan yapılan her 4 milyon liralık alışverişe 1 puan kazanılıyor. Bu da binde 5'e denk geliyor.

MAXİMUM: Üye işlerlerindeki harcamalarda Maxipuan kazandırıyor. 1 maxipuan 1 liraya eşit. Peşin alışverişte kazanç yüzde 1 ile 20 aralığında değişiyor. Taksitte oran düşüyor. Üye olmayanlarda her 400 bin liralık alışverişe 1 İş Puan kazandırıyor. Bu oran binde 4'e denk geliyor.

3-Kazandırdığı para nerede ve ne zaman harcanabiliyor?
AXESS: Puanlar kartın üstündeki chip'in hafızasında. Alışveriş yaptıktan hemen sonra üye mağazalarda kullanılıyor.

BONUS: Bonus'lar karttaki chip'in hafızasında. Ekstre çekildiğinde üye mağazalarda kullanılıyor.

GALAXY: Galaxy Puan'lar 5 milyon lirayı geçince kupon isteniyor ve 6 ay süreyle üye mağazalarda kullanılıyor. Finans Puan'larla katalogda seçilen hediyeler alınıyor veya mile çevriliyor.

İDEAL: Kazanılan puanlar ertesi gün kullanımda. Üye kuruluşlarda veya 'hepsiburada.com' alışveriş sitesinde harcanıyor. Siteden alınabilecek hediye için puan eksik kalırsa, kredi kartı ile üstü tamamlanıyor. Ayrıca hediye katalogu da var.

MAXİMUM: Maxipuan peşin alışverişte ertesi gün, taksitte ekstre çekildiğinde üye mağazada kullanılıyor. İş puanla katalogdan hediye alınıyor.

4-Üye mağazaları arasında market veya benzinci seçeneği var mı?
AXESS: Henüz yok.

BONUS: Macrocenter yüzde 1.5, Tansaş ve Shell yüzde 2 bonus kazandırıyor.

GALAXY: Gima yüzde 1 kazandırıyor. 25 milyonun üstüne vade farksız 2 taksit yapıyor. Endi yüzde 1 kazandırıyor. Türk Petrol yüzde 1 veriyor. Yüzde 7.5 faizle iki taksit yapıyor.

İDEAL: Bazı Petrol Ofisi bayilerinde yüzde 2.5 kazandırıyor. Daha küçük çaplı marketlerde geçiyor. Kazandırdığı puan firmaya göre değişiyor.

MAXİMUM: Petrol Ofisi yüzde 2 maxipuan, Beğendik (gıda ürünü hariç) 2 ila 10 taksit yapıyor. Gima yüzde 1 maxi puan veriyor. 25 milyon üzeri vade farksız 2 taksit yapıyor.

5-Asgari ödeme oranı ne kadar?
AXESS: Taksitler dahil, toplam borcun yüzde 10'u.

BONUS: Taksitler dahil, toplam borcun yüzde 10'u.

GALAXY: Harcama ve faizlerin yüzde 15'i. Taksit tutarının tamamı.

İDEAL: Taksitler dahil, toplam borcun yüzde 15'i

MAXİMUM: Taksitler dahil, toplam borcun yüzde 15'i. Veya asgari 4 milyon lira.

6-Toplam borç ödenmediğinde nasıl bir faizlendirme yöntemi uyguluyor?
AXESS: 100 milyon borcunuz var, son ödeme tarihinde 50 milyonunu ödediniz. Hesap kesim tarihinden son ödeme tarihine kadar geçen süre için borcun tamamına faiz işletiliyor. Geri kalan 50 milyon için son ödeme tarihinden, ödemeyi yaptığınız güne kadar faiz işletiliyor.

BONUS: 100 milyon borcunuz var, son ödeme tarihinde 50 milyonu ödediniz. Hesap kesim tarihinden son ödeme tarihine kadar geçen süre için borcun tamamına faiz işletiliyor. Geri kalan 50 milyon için son ödeme tarihinden, ödemeyi yaptığınız güne kadar faiz işletiliyor.

GALAXY: Hesap kesim tarihinden itibaren ödenmeyen tutara, ödenmeyen gün kadar faiz işletiliyor.

İDEAL: Hesap kesim tarihinden itibaren, ödenmeyen tutara, ödenmeyen gün kadar faiz işliyor.

MAXİMUM: 100 milyon borcunuz var, son ödeme tarihinde 50 milyonu ödediniz. Hesap kesim tarihinden son ödeme tarihine kadar geçen süre için borcun tamamına faiz işletiliyor. Geri kalan 50 milyon için son ödeme tarihinden, ödemeyi yaptığınız güne kadar faiz işletiliyor.

7-Ödeme gecikince ne kadar faiz ve ücret alıyor?
AXESS: Gecikme faizi yüzde 8.95. Asgari ödeme tutarının yüzde 9'u kadar gecikme ücreti.

BONUS: Alışverişteki kademeli faizin aynısı. Asgari ödemenin yüzde 15'i kadar gecikme ücreti.

GALAXY: Gecikme faizi yüzde 8.95, ayrıca asgari tutarın yüzde 8'i kadar gecikme ücreti.

İDEAL: Gecikme ücreti asgari tutarın yüzde 7.5'i, faizi yüzde 8.90.

MAXİMUM: Gecikmiş tutarın yüzde 7.5'i kadar ücret. Temerrüt faizi yüzde 10.63.

8-Limit aşımında?
AXESS: Aşan tutarın yüzde 5'i.

BONUS: Aşan tutarın yüzde 5'i.

GALAXY: Aşan tutarın yüzde 5'i.

İDEAL: Aşan tutarın yüzde 6'sı.

MAXİMUM: 5 milyon lira.

9-Alışveriş ve nakit çekme faiz oranı ne?
AXESS: Alışveriş, nakit yüzde 8.95.

BONUS: Yüzde 8,49'dan yüzde 9,45'e kademeli uygulama var. Fazla borcu olan daha düşük faiz ödüyor. Nakit avans yüzde 9.45

GALAXY: Alışveriş yüzde 8.95, nakit avans faizi yüzde 8.95

İDEAL: Alışveriş yüzde 8.90, nakit avans faizi yüzde 8.90

MAXİMUM: Alışveriş ve nakit avans faizi yüzde 8.5. Ayrıca nakit çekme ücreti olarak tutarın yüzde 3.15'i alınıyor.

10-Kart ücreti ne kadar?
AXESS: İlk yıl için yok.

BONUS: Şimdilik yok.

GALAXY: 4 milyon lira.

İDEAL: İlk yıl ücretsiz.

MAXİMUM: İlk üç ayda 200 milyonluk alışveriş yapılırsa ücret yok, yapılmazsa ilk yıl için 4 milyon lira.