Doğalgaza ne kadar para ödeyeceğiz?

Irak Ulusal Hükümeti ile Shell, Irak doğalgazını çıkarmak için ilk anlaşmayı imzaladı. Anlaşma, doğalgaz savaşının göbeğine düştü. Bu durumda "Acaba Nabucco Irak'tan başlayabilir mi?" diye sormak bize düşüyor. Niye olmasın?
Sonuçta Nabucco'nun Irak'tan başlamasının Türkiye'ye iki önemli yararı var.
Bir; Türkiye'nin "doğalgaz arz güvenliği" sağlanır.
İki; Irak doğalgazı tez elden AB'ye ulaşır. AB açılımı bölgeye istikrar getirir.
Ancak burada duralım.
Çünkü Irak'ta bir Kürt Bölgesi var. Öyle ya, Nabucco Irak'tan başlarsa Kürt Bölgesi ne yapacak? Konu kritik. Açıkçası bu konuyu bir yana bırakıyoruz. Önceliğimizi Nabucco'ya veriyoruz.
Nabucco, 2025'te yılda 130 milyar metreküp doğalgaz taşıyacak bir proje. Maliyeti büyük, finansmanı ağır. Almanya, Avusturya, Romanya, Bulgaristan, Macaristan, Türkiye şirketleri projeyi oluşturuyor. Projenin özelliği, "AB'nin Rusya Federasyonu dışındaki topraklardan gelecek doğalgazı tedarik edecek yol" olması. 130 milyar metreküp gazı bulmak ve çıkartmak kolay mı?
Elbette değil!..
O yüzden Nabucco'nun başlayacağı nokta çok tartışılır. Kabul edelim ki, başta Türkiye olmak üzere herkesin gönlünde "Şahdenizi" dolayısıyla Azerbaycan yatıyor. Gelin görün ki, Azerbaycan'da işler kolay değil!...
Türkiye iki konu üzerinde duruyor.
Öncelikle "Faz1" dediğimiz Şahdeniz doğalgaz kontratının revizyonunun yapılması üzerinde çalışıyor. Böylece bir yıl önce "özel fiyat özel uygulama" ile aldığımız Azeri doğalgazına ödeyeceğimiz faturayı öğreneceğiz.
Ancak "Faz2" dediğimiz, BP ve State Oil tarafından çıkartılacak 13 milyar metreküp doğalgazın paylaşım konusu çok daha kritik. Eğer ülke olarak 13 milyar metreküp olan bu doğalgazdan yüzde 70 oranında pay alamazsak enerji doğalgaz güvenliğimiz kesinlikle riske girer.
Az buz iş değil!
Geçtiğimiz mart ayında Türkiye olarak sürpriz bir çıkış yaptık. Azerbaycan Hükümeti'ne, "Çıkartacağın gaza talibiz!" dedik. Bir anda dengeleri değiştirdik. Enerji güvenlik ofisi bile olmayan Türkiye, "Uluslararası Enerji Diplomasisi" oyunu oynamaya başladı diyen Rusya, İran, İsrail ve Nabucco'nun diğer oyuncuları tek tek Azerbaycan'a teklif verince ortalık karıştı. Şimdi bu karışıklık içinde oyunu kazanmaya çalışıyoruz.
Fakat beklenmedik bir gelişme oldu, "Kafkasya" sorunu ortalığı gerince Türkiye, daha önce açtığı ama üzerinde çalışmadığı "Nabucco, Irak'tan başlasın" kartı ile bastırıyor.
İddia o ki, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Irak doğalgazı konusunda uzlaşmaya yanaşmıyor. Shell ile TPAO, Irak'ta birlikte doğalgaz çıkarmak için anlaşma yapmıştı. Shell imzayı attı, acaba TPAO ne yaptı? Merak ediyorum.
Sonuçta enerji konusu Türkiye için çok hayati. Cari açık 52 milyar doları, enerji faturası 47 milyar doları geçecek!
Kaybedecek zaman yok!..