'Big Bang'e 2 gün kaldı

DIŞ HABERLER

Giriş Saati : 08.09.2008 00:43
Güncelleme : 08.09.2008 00:56

6 bin 500 bilim adamının katıldığı 'büyük patlama' deneyi, yerin 100 metre altında tünelde yapılacak..

Evrenin oluşumundaki sırları ortaya çıkarması hedeflenen Centre Europeen Pour la Recherche Nuclearie-Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'nde (CERN) yapılacak büyük patlama deneyinde 10 Eylül'de önemli bir adım atılarak, "atomaltı parçacık çarpıştırma cihazı'' çalıştırılacak. Dünyanın en büyük parçacık fiziği araştırma merkezi CERN uzun süredir beklenen Large Hadron Collider-Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) deneyi için start verdi. Deney, iki bin ton ağırlığındaki devasa mıknatısla Fransa-İsviçre sınırının 100 metre altından geçen 27 kilometre uzunluğundaki tünelde gerçekleştirilecek.

TÜRKİYE SADECE GÖZLEMCİ
Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) isimli parçacık hızlandırıcısında, atom çekirdeğindeki protonlar çok yüksek enerjiyle çarpıştırılacak. Şimdiye kadar inşa edilen en büyük ve en yüksek enerjili parçacık hızlandırıcısı olan LHC'deki çarpışma sonucunda ortaya çıkacak parçacıkların evrenin işleyişindeki rolleri incelenecek. LHC'de protonlar, tünelin çevresine de yerleştirilen süper iletken mıknatıs parçaları tarafından yönlendirilecek. Böylece zıt yönlerde dönen iki proton ışını üretilecek. Bilim dünyası, çarpışmalar sonunda şimdiye kadar keşfedilmemiş yeni parçacıkların açığa çıkmasını bekliyor. Deney, evrenin başlangıcını oluşturan "Büyük Patlama" dan (Big Bang) sonra ortaya çıkan büyük enerji yoğunluğunu tekrar yaratarak parçacıkların yine ortaya çıkmasını sağlayacak. Böylece fizik modellerinin temelini oluşturan ve parçacıklara kütle özelliği veren "Higgs" parçacığı da gözlemlenebilecek. CERN'deki araştırmalara Türkiye'den katılan 50 bilim insanından biri olan ve bir süre önce Türkiye'ye dönen TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Saleh Sultansoy, CERN'deki bilimsel gelişmeleri ve izlenimlerini anlattı. Avrupa başta olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinden 6 bin 500 dolayında bilim insanının buradaki araştırmalarda yer aldığını ifade eden Sultansoy, "Türkiye, maalesef, halen gözlemci statüsündedir. Ancak son üç yılda yetkililerin çabalarıyla büyük bir canlanma başlamıştır'' diye konuştu.

İLİŞKİLİ HABERLER

'Big Bang'e 2 gün kaldı

Kanserde çığır açabilir

Dava deneyi durduramadı

Yayın tarihi: 8 Eylül 2008, Pazartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/09/08//haber,DA6EE57FF75D47128E32D53447428E0F.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2008, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.