Olimpiyat bahane demokrasi şahane

Dünya nefesini tuttu, cuma günü Pekin'de başlayacak 29. Olimpiyat Oyunları'nı bekliyor. İnsan hakkı ihlalleriyle eleştirilerin odağına yerleşen Çin Halk Cumhuriyeti, Olimpiyat Oyunları şerefine baskıları azalttı. İşte Olimpiyat ruhuna uygun, hareketli bir Çin rehberi...

DÜNYANIN en kötü şöhretli ülkelerinden ilki hiç kuşkusuz Çin. 'Tarihin en etkileyici ve uzun seddiyle' çevrili bu ülkede demokrasi yok, hukuk yok, basın özgürlüğü yok, eskisi kadar abartılmamış olmasa da dini inançlara saygı yok, insan haklarına aldıran yok, iş güvenliği endişesi yok. Yılda birkaç bin insan idam ediliyor, yılda 100 bini aşkın insan iş kazalarında ölüyor, çevre kirliliğinin öldürdüklerinin sayısı ise belli bile değil. Tam bir polis devleti. Yadırgadığımız bu kötü yönlerine karşın Çin, sıcacık insanlarıyla, coğrafyasıyla, lezzetli mutfağıyla, zengin kültürüyle, tarihiyle ve son yıllarda giderek kalitesi artan ticari ürünleriyle de benzersiz. İşte bu ülke, 8-24 Ağustos tarihleri arasında, Yaz Olimpiyatları'na ev sahipliği yaparak günlerce evlerimizdeki televizyonlarda bize konuk olacak. Olimpiyatlarla yatıp, Olimpiyatlarla kalkarken, Çin'in yüzlerce milyon dolar harcadığı benzersiz spor tesislerini izleyeceğiz.

REJİMDEN TAVİZ
Çinliler, yıllardır hazırlandıkları Pekin Olimpiyatları için, çok büyük hazırlık yaptı. Adını, çok pahalı bir Çin çorbasından alan 'Bird's Nest-Kuş Yuvası' Olimpik Stadyum'a 500 milyon dolar harcandı. Yüzme yarışlarının yapılacağı 'Kapalı Yüzme Havuzu' tam bir su küpü şeklinde inşa edilsin diye yeni bir mimari geliştirildi. Öteki tesislerin bitirilmesi için zamana karşı yarışıldı. Ama tüm bunlardan önemlisi, Çinliler sadece Olimpiyatlar için kendi rejimlerinden ödün bile verdiler. l Öncelikle, Olimpiyat boyunca ülke yabancı gazetecilere açıldı. (Normalde, gazetecilere çok zor vize veriliyor.) l Gazetecilerin, ülke içinde izinsiz dolaşmasına olanak sağlandı. (Normalde, izin alınıyordu.) l Gazetecilerin, Çin sokaklarında istediği kişiyle röportaj yapmasına olanak sağlandı. (Normalde bu da yasak.) l Televizyonların, Çin'den yurtdışına canlı yayın yapmasına izin verildi. (Normalde bu da yasak.) l Hava kirliliğini önlemek için Pekin'deki fabrikaların kent dışına taşınması kararı alındı. l Olimpiyatlar boyunca Pekin'deki tüm inşaatlar durduruldu. (Hatta Çin Radyo Televizyonu'nun, klozette oturan adam şeklindeki devasa binası bile bitirildi.) l Ayrıca, Çin Olimpiyat Basın Merkezi'nde, sorunların anında çözülmesi için her bakanlıktan bir görevlinin bulunduğu özel merkez oluşturuldu.

YİNE DE SANSÜR VAR
Tüm bunlar, Çin'in Olimpiyatlar için tümüyle özgür bir ülke haline dönüştüğü anlamına gelmiyor. Çin medyası hâlâ ağır sansür altında. Yabancı gazetecilere, sansür uyarısında bulunuluyor. Gazeteciler, görevlerini özgürce yerine getiremediklerini söylüyorlar, Çin'i Olimpiyat Komitesi'ne şikâyet ediyorlar. 10 binlerce insanın öldüğü ünlü Tiananmen Olayları'nın tek bir fotoğrafının yayımına bile izin verilmiyor. Ama Pekin Olimpiyatları'nın, Çin'de özgürlükler, demokrasi, insan hakları çıtasını bir nebze de olsa yükselteceği de kesin.

MUHTEŞEM GÜZELLİKLER
Çin, eşsiz güzellikleri ile de çok ünlü. Olimpiyat için Çin'e yolu düşecekler, şimdi sayacağımız şeyleri mutlaka yapsınlar. Ve bence Çin'e gidecek herkes, önyargılarını bir süreliğine askıya alsın...

GUİLİN VE LİJİANG
Bu iki bölge, doğal güzellikleri, göğe doğru yükselen dik tepeleri ile birer cennet köşesi. Pekin'e çok yakın değiller ama görmeye değer. Çinlilerin, boyunlarını bağlayıp gölde balık avlattıkları karabataklar da burada.

ÇİN MUTFAĞINI TADIN
Dünyanın en zengin mutfağı Çin'de. Bazı yiyecekler ilk anda, kokusu ve görüntüsüyle sizi kötü etkileyebilir ama buna tahammül eder, seçimi de iyi yaparsanız Çin yiyecekleri çok lezzetli. Pekin usulü ördek ve balık çeşitleri harika. (Ve unutmayın, 20 dolar iyi bir yemek için yeter de artar.)

PAZARLIK YAPIN
Her türlü malın en iyi taklitleri Çin'de. Çin'de büyük mağazalarda bile pazarlık olanağı var. Seyyar satıcılardan ve küçük dükkânlardan istenilen fiyatın 10'da birine alışveriş yapabilirsiniz. Taklit elektronik ürünler de, ucuz ve işe yarıyor. Pazarlık ederken utanmayın, ısrarcı olun. Satıcı mutlaka verdiğinizi kabul edecektir.

İMPARATORUN ORDUSU
Pekin'e bir hayli uzakta Xi'an kenti yakınında. Terracota askerler tam 2 bin 500 yıldır, toprak altında saldırı için emir bekliyor. 1974'te bir köylünün tesadüfen bulduğu normal insan ebatlarındaki ordunun sadece 12 bini toprak altından çıkarıldı, 100 bini hâlâ toprak altında...

YASAK ŞEHRİ KAÇIRMAYIN
Pekin'deki Çin İmparatorluk Sarayı ve tam 500 yıldır ayakta olan dünyanın en büyük saray kompleksi. 1406-1420 yılları arasında inşa edildi. Uzunluğu 960 metre, eni 750 metreyi bulan tam bir dikdörtgen şeklinde. Sarayda 9 bin 999 oda var. Tüm binalar ahşap ve hepsi birer sanat eseri. Sarayın dev gibi bahçesinde güvenlik endişesiyle tek bir ağaç olmadığını da şaşırarak göreceksiniz. (Sadece iç avluda, nadide ağaçların bulunduğu eşsiz bir bahçe var.)

ÇİN SEDDİ'NE TIRMANIN
Uzaydan görünen tek insan yapımı şey Çin Seddi, Pekin'e 50-60 km. mesafede. 8-10 metre yüksekliğindeki duvarın uzunluğu binlerce kilometre. Seddi gezdikten sonra, isminizi yazdırıp "Konuğumuz Çin Seddi'ni gezdi" şeklindeki metal plakayı hediye olarak almayı unutmayın.

AYAK MASAJI YAPTIRIN
Pekin'de adım başı masaj salonu var. Buralar gerçekten masaj salonu. Sayısız çeşit masaj var. Ayak masajı yaptırmak ise, sadece 10 dolar. Deneyenler unutamıyor. Gece otel önlerinde 'masaj' satmak isteyenler ise, aslında seks satıyorlar, yanılmayın.

ÇİN ÇAYI İÇİN
Bizdeki kahvehanelere pek benzemiyorlar ama adım başı çay salonları var. Otantik giysilerde genç kızlar, müşterilere çay servisi yapıyorlar. Çaylar çeşit çeşit ve lezzetli.

PENİS LOKANTASI
Çin, dünyada sadece hayvan penisi servisi yapan lokantaya sahip tek ülke. Pekin'deki lokantaya erkekler cinsel güçlerini artırmak için gidiyor. Kadınlar ise hayvan penisi eti ciltlerine iyi geldiği için ilgi gösteriyor. Penis lokantasında bir öğün yemeğin fiyatı ise ateş pahası. Örneğin Tibet sığırının penisini mönüden seçmek istiyorsanız 179 avroyu gözden çıkarmanız gerekiyor.

BİR DEFA YETMEZ
Çin'de bir süre kalınca, içinizden bir duygu "Ben burayı sevdim, bir daha geleyim," diyor. Kendinizi Çin'e çok yakın hissediyorsunuz. Kim bilir, belki de Türklerin taa oralardan Anadolu'ya gelmesi nedeniyle böyle bir duygu oluşuyordur. Çinli askerler Mao Zedung'un resminin önünde bayrak töreni yapıyor.