Diyanet'e göre borsa caiz, ancak tahvil, hazine bonosu caiz değil

Vatandaşların "borsa, tahvil, hisse senedi caiz mi?" sorularına yanıt veren Diyanet, "Spekülatif müdahaleler ve sûni fiyat oluşumlarının iyi niyetli yatırımcıları mağdur etmemesi şartıyla" hisse senedi almanın caiz olduğunu açıkladı. Diyanet, tahvil, hazine bonosu gibi faizli borç senedi mahiyetindeki kıymetli evrakın alım satımı, bunları ister devlet isterse hususi şahıs ve şirketler çıkarsın, faizle borç alıp verme niteliğinde olduğundan caiz olmadığını bildirdi. Diyanet'in açıklamasında şöyle denildi:

'DESTEKLEMEK ÖNEMLİDİR'
"Halkın elinde bulunan küçük çaptaki tasarrufların birleşerek güçlü bir finans kaynağı teşkil etmesi ve yatırıma yönelmesi ülke ekonomileri için ne kadar yararlıysa, Müslümanların İslâm'ın öngördüğü ilkeler ve sakındırdığı yasakları dikkate alan, meşru alanda faaliyet gösteren borsayı ve ticari organizasyonları kurma ve desteklemeye yönelmeleri de o derece önemlidir."

* TAHVİL, HAZİNE BONOSU CAİZ DEĞİL: Tahvil, hazine bonosu gibi faizli borç senedi mahiyetindeki kıymetli evrakın alım satımı, ister devlet isterse hususi şahıs ve şirketler çıkarsın, faizle borç alıp verme niteliğinde olduğundan câiz değil. Dövize endeksli tahviller ve borç senetleri için de durum aynı.

* KAR-ZARAR ORTAKLIĞINDA FARKLI: Şirketlere ortaklığı temsil eden hisse senetlerine ve şirketlerin kâr ve zararına ortaklığı ifade eden kâr-zarar ortaklığı belgelerine gelince durum farklıdır. İktisadi ilişkilerin yoğunlaşıp sermaye piyasasının önem kazandığı günümüzde hisse senetleri, sermaye piyasasının en önemli aracı haline gelmiş ve bir ortaklık belgesi olarak değil de bağımsız bir mal olarak alınıp satılmaya başlanmıştır. Yine kâr getiren bazı tesisler devlet tarafından kâr ortaklığı yoluyla halka açılmış, böylece faizden kaçınan kesimin birikimleri de devreye sokularak toplanan sermaye ile yeni iş sahalarına ve yatırımlara yönelme imkânı bulunmuştur.

* SPEKÜLASYON UYARISI: Buna karşılık, özellikle sermaye piyasasının belirli bir düzen ve istikrara kavuşmadığı, günlük siyaskararlarla ve baskı gruplarının müdahaleleriyle kolayca yön değiştirebildiği ve büyük çapta değişikliklerin yaşandığı, spekülatif müdahalelerin ve sunfiyat oluşumlarının iyi niyetli yatırımcıları mağdur ettiği toplumlarda borsa bir tür kumar ve risk ticareti görünümünü alabilmektedir.