Bugünlerde
"milli irade" kelimesi alerji uyandırabiliyor. AK Partililer,
"Biz milli iradeyi temsil ediyoruz" diyorlar ya, buna mukabil, muhalifler,
"Siz % 47 iseniz, % 53'
ün iradesi ne oluyor; çoğunluk her istediğini yapabilir mi?" diye soruyor.
Belki Jean Jacques Rousseau ile John Locke'un görüşlerinin farkının altını çizerek, bir uzlaşma noktası bulabiliriz.
Rousseau,
"genel iradeye" kutsal bir anlam yükler; bu iradenin yanılmazlığını kabul eder. Rousseau'ya göre, karar alma mekanizmasında % 51 çoğunluk vardır; % 49 ise yanılmaktadır; bu yüzden azınlık, çoğunluğa itaat etmek zorundadır.
John Locke ise, egemenliğin meşruiyetini, sayısal çoğunlukta değil, bireysel hak ve özgürlüklerin teminat altına alınmasında bulur.
Rousseau'nun
"genel irade" kavramı, Fransa'da, terör döneminin diktatörü Robespierre'e bile dayanak oluşturmuştu. Çünkü, genel irade, aynı zamanda bölünmez bir nitelik taşıyordu. Dolayısıyla, Rousseau, yasama-yargı-yürütme birliğinden söz eder.
Bu bilgilerin ışığı altında, dönüp AK Parti'nin icraatını bir daha inceleyelim. Meselâ, üniversitelerde başörtüsünü serbest bırakmak isteyen AK Parti,
yanılmaz genel irade düsturundan mı yola çıktı, yoksa, John Locke'un dediği gibi, bireysel bir hak ve özgürlüğü teminat altına almaya mı çalışıyordu?
"Çoğunluk her istediğini yapamaz" diyenlerin görüşüne, ancak, bireylerin hakkı zedelendiği veya ortadan kalktığı takdirde, itibar edilebilir. Başörtüsü serbestliği, kimsenin özgürlüğüne dokunmuyor; sadece, başörtülü kızların hürriyetinin sınırını genişletiyor. Bir başkasının hürriyetinin sınırını daraltmıyor.
Çoğunluk, aklına eseni yapmasın! Yapamaz! Peki,
"Yasak sürsün" diyen azınlığın mı dediği olacak? O takdirde azınlığın dayatmasından söz edilir. Bu ise, milli irade ve milli egemenlik kavramıyla taban tabana zıttır. 23 Nisan Milli Egemenlik Bayramı'nda, zihinlerin aydınlanmasına katkı sağlamak istedim.
Bugünkü Tüm Yazıları
23 Nisan... Milli Egemenlik
Yayın tarihi: 23 Nisan 2008, Çarşamba
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/04/23//haber,361C49117530447699A26BFDB0E2AE06.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2008, MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.