II. Meşrutiyet ve kadın hareketleri

"Osmanlı kadınının sosyal alandaki ilk tecrübeleri, pek çoğu hayır amaçlı kurulmuş olan derneklerdeki faaliyetleri ile başlar... Feminist söylemleri olan, sayfalarında sadece kadın yazarlara yer veren Kadınlar Dünyası dergisinin bu anlamda önemli bir yeri vardır. Osmanlı Kadınları Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin yayın organı olan bu dergi, bizzat kadınların çalışmasını teşvik eder. Cemiyetin, kadının çalışma hayatına katılması için yaptığı çalışmalara verilebilecek en önemli örnek Bedra Osman'dır. Cemiyet üyelerinden Bedra Osman, hemcinslerinin önünü açmak için Telefon Şirketi'ne memurelik başvurusunda bulunur. Derginin yoğun propagandası sonucu Bedra Osman ve arkadaşları işe alınır. Derginin desteğiyle işe giren diğer bir kadın Feride Yaver de, pul memureliğinde işe başlamasındaki gayretlerinden dolayı Kadınlar Dünyası ve özellikle derginin yazarlarından Aziz Haydar'a teşekkür mektubu yazar... Dönemin kadın dergileri arasında erkeklerin çıkarttıkları Mehasin, Demet, Kadın, Kadınlar Alemi, Hanımlar Alemi, İnci gibi dergilerde; eğitimden feminizme, modadan çocuk bakımına, kadınlığa dair konularda erkek ve kadın dernekçilik ve basın faaliyetlerinde öncü kadınların önderi Fatma Aliye'nin 1908'de Rumeli'deki askerlere kışlık giyecek yardımı sağlamak amaçlı kurmuş olduğu Cemiyet-i İmdadiye ve kardeşi Emine Semiye'nin aynı amaçla kurduğu Hizmet-i Nisvan benzerlerinin ilkleridir. Yine bu yıllarda, kurulan Teali-i Nisvan cemiyetinde, Halide Edip ve arkadaşları kadının kültür seviyesini arttırmayı amaçlar. (Güldane Çolak ve Lale Uçan'ın hazırladığı Kadın Öncüler II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Basında Kadın Öncüler / Heyomola Yayınları -2008)