Faiz indirimi günü kurtarır, peki ya geleceği?

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) para politikası faizini indirmede son güne gelindi. Küresel piyasalara liderlik yaptığından alınacak faiz kararı ABD'den başlayarak dünyanın geri kalanını da etkileyecek. Sorun ABD'den çıktı, çözüm de oradan başladı. Adımlardan biri daha, bu faiz kararıyla atılıyor. Şimdiye kadar merkez bankalarının bankacılık kesimine likidite enjekte etmesi dalgalanmanın şiddetini azaltmıştı. Fed'in iskonto faiz oranlarını düşürmesi ve bugünkü toplantıda temel faiz oranını düşüreceği beklentisini yaratması da ikinci önlemdi. 16 Ağustos'taki bu kararla piyasalardaki kötüye gidiş de durdurulmuştu.

- Faiz seçenekleri- Bugün Türkiye saatiyle 21.30'da açıklanacak karar Fed'in küresel dalgalanmaya yaklaşımında en etkili silahını nasıl kullanacağını ortaya koyacak. Bir seçenek öne çıkıyor.
- Bu da, yüzde 0.25 veya yüzde 0.50 onanında indirime gitmek. Vadeli piyasalardaki en yüksek ihtimal de bu seçeneğe veriliyor.
- İhtimali çok düşük olmakla birlikte seçeneklerden bir diğeri, faize hiç dokunmamak. Ama faiz düşüşü yönünde yaratılan beklentilerden ve fiyatların içine girmiş olmasından dolayı, faizi düşürmemek tam bir hayal kırıklığı yaratabilir ve piyasalarda yıkımı başlatır.
- Yüzde 0.50'den daha fazla faiz indirimine gitmenin olasılığı da çok düşük. Böyle bir indirim piyasaları ve şirketleri tam anlamıyla kurtarmak anlamına gelir. Faturasının ödenmesi Amerikan toplumu tarafından kabul edilecekse sorun yok, piyasalar düğün bayram yapar. Ancak 1990 sonrasındaki hem faiz artırımları hem de faiz indirimlerinde böyle bir orana rastlamıyoruz. Fed o tarihten bu yana politika faizlerini ya 0.25 ya da 0.50 değiştirmiş. Bu kez de 0.75 düşürmesi ihtimali çok düşük. Kaldı ki, böyle radikal bir adımdan sonra Fed'in faiz indirimine gidecek marjı da kalmayabilir. Dalgalanmayla mücadelede Fed'in bütün barutunu tüketmiş olması da piyasalar tarafından iyi algılanmaz.

- Greenspan'in farklı bakışı- Kaldı ki Fed'in başkanlığından 2005 Ocak sonunda ayrılan Alan Greenspan, faiz indirimine daha farklı yaklaşıyor ve bugünkü Başkan Ben Bernanke'yi zorlu kararların beklediğini söylüyor.
Birden çok gazete ve televizyona röportaj veren Greenspan özetle şunları söylemiş:
- "ABD ekonomisinin resesyona düşme ihtimali üçte birden daha fazladır.(Daha önceki açıklamasında bu ihtimal üçte bir oranındaydı.)
- Benim başkanlık dönemimde enflasyon çok düşük olduğu için, faiz indirimine gitmek kolaydı. Artık durum farklı. Petrol fiyatları 100 dolara çıkacağa benziyor.
- Enflasyon endişesinin yüksek olduğu bir dönemde aynı kararı almak kolay değil. Faiz indirimi ve krizlere karşı koyma konusunda karar verirken çok daha dikkatli olunması gerekiyor.
- Ben Bernanke'yi çok daha zor dönemler bekliyor. Bana kıyasla çok daha zorlu kararlar almak zorunda kalacak.
- Eğer önlem alınmazsa önümüzdeki dönemde enflasyon önemli oranda yükselir. Hatta enflasyon en son 1980'li yıllarda olduğu gibi yeniden iki basamaklı hale gelebilir.
- Faiz oranlarında çok kısa süreli de olsa, çift haneli seviyelere çıkmak zorunda kalınacak .
- Euro, doların yerini alabilir."

- Keskin konuşma- Yeni çıkan kitabının tanıtımı için 'keskin konuştu' denilse de, konuşanın adı Alan Greenspan. Piyasaların ve ekonominin geleceğini iyi kokladığını ve önlemini zamanında aldığını defalarca kanıtlamış birisi. Fed Başkanlığı'ndan ayrılalı da 2.5 yıl olmuş. Öngörüleri indirgenerek alınsa da dikkate almakta, tartmakta büyük yarar var. Bugün Fed'in alacağı faiz kararını bir de bu pencereden değerlendirmek gerekiyor. Faiz indirimi ile gün kurtarılsa da, bu işin sonrası var.

- Sonuç- "Aynalar asıl görüntüleri vermeden önce, biraz ipucu vermeli" Jean Cocteau