kapat
Üye OlÜye Girişi
Bugünkü SABAH Gazetesi
  |  Benim şehrim | 15 Mayıs 2007, Salı
Son Dakika
ARAYIN
atv
Kanal 1
ABC
Prof. Dr. AYDIN AYAYDIN

Ekonomi nereye gidiyor?

Büyük resim için tıklayın
Zaman dediğiniz, su misali, yılın üçte biri tamamlandı... Ekonominin genel seyrine ilişkin bir fikir sahibi olabilmek için gerekli verilerin bir bölümü yayımlandı. Bu verileri değerlendirmeye çalışalım.
Türkiye İstatistik Kurumu'nca yayınlanan aylık üretim endeksine göre ilk üç ayda sanayi üretimi yıllık bazda ortalama yüzde 7.8 artmış. Geçen yılın aynı döneminde artış yüzde 3.4 olmuş.
İmalat sanayisinde de benzer bir durum var. İmalat sanayisinde kapasite kullanım oranı ortalama yüzde 80.1 ile geçen yılın 2.3 puan üzerinde. Tarımın durumunu henüz bilmiyoruz. Duyduğumuz, üretimin iyi gittiği...
Hizmetler sektöründe ise gözlemlerimize göre canlılık sürüyor. Bu durumda, ilk üç ayda büyüme geçen yılın ilk çeyreğinden hızlı. Muhtemel iç talep de canlı.
Enflasyon ilk dört ayda hepimizi üzdü . Bu dönemde, enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 3.6, üretici fiyatlarında yüzde 2.7 oldu. Enflasyon 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarında yüzde 9.7, üretici fiyatlarında ise yüzde 11.6 olarak gerçekleşti. Geçen yılın aynı dönemine göre tüketici enflasyonu 3 puan, üretici enflasyonu ise 7 puana yakın daha yüksek.
Enflasyon yıl sonu hedefinin üzerinde seyrediyor. Beklenti anketleri yıl sonu enflasyonunu yüzde 7'nin üzerinde gösteriyor.
Maliye Bakanlığı'na göre genel bütçe gelirleri yüzde 20, harcamalar ise yüzde 24 büyüdü. Enflasyon oranı dikkate alındığında her iki kalemde de reel artış söz konusu.
Bütçe gelirlerinin artmasında özelleştirme gelirinin etkisi büyük. Harcamalar cephesinde, faiz dışı harcamalarda bir yavaşlama, faiz giderlerinin artışında ise hızlanma var. Geçen yıl yaşanan dalgalanmanın etkisi yansımış. Faiz dışı denge fazla vermeye devam ediyor. Nitekim temel fazla yüzde 31 artmış. Diğer tara ftan bütçe açığı yaklaşık iki katına çıktı.
Devlet borçlanma senetlerinde faiz oranları ilk dört ayda ortalama yüzde 19 ile geçen yılın aynı dönemindeki değerinin 5 puan üzerinde . YTL daha yavaş da olsa kazanmaya devam ediyor. Geçen yıldan farklı olarak, bu yıl tasarruf sahiplerinin döviz mevduatlarına ilgileri daha fazla. Buna karşılık yabancıların YTL talebi artmaya devam ediyor. Merkez Bankası verilerine göre, zorunlu karşılığa tabi toplam mevduat ilk dört ayda, yıllık olarak yüzde 34 arttı. YTL mevduat yüzde 15, döviz mevduatı ise yüzde 38 büyüdü. Döviz mevduatının toplam mevduat içindeki payı 4 puan artarak yüzde 38'e yükseldi.
Yabancı yatırımcıların devlet borçlanma senetlerine tercihleri yüzde 55 arttı. Bunda hem faiz oranlarının cazip olması hem de yabancılara getirilen vergi avantajının etkisi var. Buna banka dışı kesimin talebindeki artış sadece yüzde 6 oldu. Artış tüzel kişilerin talebinden kaynaklandı.