kapat
   
SABAH Gazetesi
 
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Prof. Dr. Bengi Semerci @ SABAH
 
Sık görülen sorunlar (1)
Soru cevap

Sık görülen sorunlar (1)

Sizlerden çok sık gelen bazı sorular var. Onlara tek tek yanıt vermektense, bu hafta çocukluk çağında sık görülen bazı sorunlardan bahsetmek istiyorum. Gece işemesi bu sorunların başında geliyor. Daha önceki yazıların birinde bu konuyu uzun uzun anlatmıştım. Sorulardan, kaçıranlar olduğunu anlıyorum. O nedenle kısaca bir kez daha gece işemesini ve kaka kaçırmayı gözden geçirelim.

Gece işemesi nedir?
Herhangi bir fizyolojik sorun olmamasına karşın, en az haftada iki gece tekrarlayan şekilde idrar kaçırmadır. Çocuk beş yaşından büyükse sorun sayılır. Çünkü gece kontrolü bu yaşa kadar uzayabilir. Bazen gece kontrolü hiç öğrenilmeden devam eden bir sorunken, bazen de kontrol kazanılıp, bir süre kuru kaldıktan sonra ikinci kez başlayabilir. Aileler her ne kadar öfkelense ve çaresizlik hissetseler de bu çocukların büyük kısmının ailelerinde benzer öykü vardır. Anne, baba ya da yakın akrabaların çocukluk dönemlerinde benzer sorunu yaşaması, sorunun ailevi yatkınlığını gösterir. Erişkinliğe doğru, geceleri salınımı artan hormonlar, gelişimsel sorunlar, bunun nedenleri arasındadır. Ayrıca bu çocukların uykuları derindir. Anne babalar uyandırmakta zorluk çekerler. Tuvalet eğitimi verilirken yapılan yanlışlar ve inatlaşmalar, eğitime geç başlama, gece işemesinin nedeni olabilir. Aile düzeninde değişimler, boşanma, kardeş doğumu, ebeveyn kaybı gibi olaylar da gece işemesinin başlamasına neden olabilir. Zaman zaman yapmaması, çocuğun bu durumu canı istediğinde denetleyebildiği düşüncesini ve öfkeyi yaratır. Kimi zaman ceza, kimi zaman korkutma, kimi zaman da ödül denenir. Çevreden gizleme çabası, sorunu çözememenin çaresizliği; sünnet gibi son yöntemlerin de başarısızlığa uğraması ile yerini çaresizliğe ve umutsuzluğa bırakır. Bazı aileler ise bu durumu hiç umursamaz ve büyüdüğünde geçeceği düşüncesiyle gevşek davranırlar. Tedavide bazı davranışçı yöntemlerle birlikte, gerektiğinde ilaç kullanılır. İlaç genellikle acil bir durum yoksa (yatılı okul, uzun süreli sorun nedeniyle eklenmiş depresyon gibi süreçler) ikinci adımdır. Önce sıvı kısıtlaması, mesane boşaltılarak uykuya gitme, mesane jimnastiği, takvim tutma ve ödüllendirme ve alarm cihazı yöntemleri denenir. Ek sorun varsa ya da sorun dirençliyse o zaman çocuk psikiyatristinin önerisiyle ilaç kullanılır.

Kaka kaçırma (Enkoprezis)

Genellikle çiş ve kaka kontrolü aynı zamanlarda kazanılır. Dört yaş üstü çocukların kakalarını, giysilerine ya da uygun olmayan yere yapmasına enkoprezis denilir. Bazen hiç kontrol kazanılmaz, bazen de kontrolünü kazanmış olan çocuk da yeniden başlar. Kontrol sorununa kabızlık eşlik edebilir. Enkoprezisin nedeni yeterli ve uygun tuvalet eğitiminin verilmemesi olabilir. Bazen kaka yaparken acı duyma nedeniyle ya da anne ile inatlaşma sonucu kakasını tutan çocuk, biriken içeriği kontrol edemez ve kaçırır. Kabızlık, çeşitli bağırsak sorunları enkoprezisin organik nedenlerindendir. Bazen çocuklar çeşitli nedenlerle, üşendiklerinden, oyunlarını bölmek istemediklerinden tuvalete gitmeyi erteler. Bu ertelemeler nedeniyle aşırı dolan bağırsaklar, kontrolsüz olarak kendiliğinden boşalabilir. Bazen de kabızlık nedeniyle, kaka yapmaktan çekinen çocuk azar azar iç çamaşırına bulaşan kaçırmalar gösterir. Enkoprezis çocukta toplumdan kaçma, özgüven eksikliği, iç çamaşırlarını saklama gibi davranışlara neden olabilir. Tedavi edilmezse organik kalıcı sorunlar çıkacağından, kabızlığın giderilmesi, aile ilişkilerinin gözden geçirilmesi önemlidir. Ayrıca davranışçı yöntemlerle çocuğun tuvalet alışkanlığını düzenlemek gerekir. Nadiren ilaç kullanılır. Bu hafta yerimiz kalmadığından parmak emme, tırnak yeme ve mastürbasyondan haftaya bahsedeceğiz.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Çocuklara cinsel taciz yeni değil   / 09-12-2006
 Sokaklar oyunsuz, oyunlar çocuksuz   / 02-12-2006
 Sık görülen sorunlar II   / 25-11-2006
 Sık görülen sorunlar (1)   / 18-11-2006
 Beslenme, hastalıklar ve gelişim   / 11-11-2006
 Çocuklarla alışverişe çıkmak   / 04-11-2006
 Çocuklarla nasıl konuşuyoruz?   / 28-10-2006
 Çocuklarda dikkat eksikliği   / 21-10-2006
 Çocuklarda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu   / 14-10-2006
 Çocuk ve oruç   / 07-10-2006
    Cumartesi Yazarlar
    Güncel
  » Yaşama Dair
    Sinema
    Gurme
REFİK DURBAŞ
Hababam Sınıfı 50 yaşında
Ömür defterinin 50 yıl...
ALİ POYRAZOĞLU
Ali Poyrazoğlu cenazesinden bildiriyor
Bu memleket adamı...
PROF. DR. BENGİ SEMERCİ
Ceza-ödül sistemine dikkat edin
Çocuk büyütürken ceza...
METİN KALKAVAN
Bakan'ın motosiklet keyfi
Geçtiğimiz hafta yazmıştık...
İstemeden kült olan filmin devamı
İstemeden kült olan filmin devamı
Çetin İnanç'ın Dünyayı Kurtaran Adam adlı son derece kötü, ama...
Osmanlı'da iktidar ve sanatçı çatışması
Osmanlı'da iktidar ve sanatçı çatışması
Derviş Zaim'in dördüncü filmi, ilki olan Tabutta...
O zamanlar her şey farklıydı, aşklar da...
atv'nin, Adnan Menderes dönemini bir aşk hikâyesiyle anlatan dizisi Hatırla...
Avrupa'da okumuş yazmış yakışıklı çocuk
Ahmet (Cansel Elçin)
Sosyalist bir savcının oğlu olan Ahmet, yedi...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.