|
|
Bir işkence haritamız olacak...
İnsan hakları savunucuları, bu hafta vizyona giren Eve Dönüş filminin yeniden gündeme getirdiği işkence uygulamasını durdurmak için uzun süredir çalışıyor.
Bir 'insanlık suçu' olarak nitelenen işkence, hâlâ tüm dünyada uygulanmaya devam ediyor. İnsan hakları örgütleri de bu suça bir "Dur," demek için, her gün yeni bir yöntem geliştiriyor. Helsinki Yurttaşlar Derneği ile İzmir İnsan Hakları Gündemi Derneği'nin oluşturduğu, 'Türkiye'de İşkencenin Stratejik Haritasının Çıkarılma Projesi' de bunlardan biri. Amaç; ülkelerin işkence haritasını çıkartarak, bunu bir eyleme dönüştürmek ve işkenceyi üreten sistemin, kendisini onarmasına engel olmak.
NASIL İŞLEYECEK? Hak ihlâllerinin ortadan kaldırılması yönünde, herhangi bir yöntemin tek başına yeterli olmayacağı tespitinden yola çıkan Helsinki Yurttaşlar Derneği ve İnsan Hakları Gündemi Derneği, hak ihlâllerinin birbiriyle karmaşık bağlantıları olduğunu iddia ediyor. Proje, dinamik yaklaşımlara ve stratejik çerçevede kurgulanan yaratıcı eylemlere duyulan ihtiyaçtan doğmuş. İhlâl zeminini oluşturan kişileri, kurumları ve karşılıklı ilişkilerini görselleştiren projenin sonucunda, müdahalelerin de kolaylaşacağı umuluyor. Haritalama yöntemi, işkence yapan ile işkence mağduru arasındaki ilişkinin etraflıca kavranması ve çözümlenmesiyle başlıyor. Bu sürecin içinde yer alan ilişkiler, bir diyagram halinde şemalaştırılıyor. Şematik harita tamamlandığında, stratejik müdahale alanlarının, hangi ilişkiler olabileceği tespit ediliyor. Sonraki aşama ise söz konusu noktalara yönelik hangi taktiklerin geliştirileceği. Harita, ele alınan insan hakları ihlâlini çevreleyen kilit ilişkileri, sistemin zayıf ve güçlü yönlerini ve üzerinde herhangi bir çalışma yapılmamış, müdahale noktalarını teşhis edebilmeye yarıyor. Ayrıca taktiklerin kullanılmasının yarattığı etkiyi izleyip, değerlendirebilecek bir araç sağlıyor.
MÜJGÂN HALİS
|