Galataport'a 'vicdan' formülü
Galataport ihalesi, gerçekleştiği günden bu yana hükümetin baş ağrısı oldu. Sonunda "kamuoyu ve bazı bakanların vicdanını rahatlatacak" ara formül bulundu. Buna göre: Ofer-Global önderliğindeki şirketlerin Galataport için gerçekleştireceği ödeme takvimi yeniden masaya yatırılacak. Ödemenin 49 yıla yayılması yerine, daha erken tamamlanması sağlanacak. Ödeme süresinin ne kadar öne çekileceğini, ihaleyi gerçekleştiren Türkiye Denizcilik İşletmeleri Genel Müdürlüğü ile en yüksek teklifi veren Grup arasında yapılacak görüşmeler belirleyecek.
Şener'in direnişi Bu gelişmelere gelene kadar yaşanan süreci anımsar isek; Ofer-Global ikilisi Galataport ihalesine girmiş ve 3.5 milyar Euro ile en yüksek teklifi vermişti. İhale sonrası yapılan hesaplar, Ofer-Global ikilisinin, ilk 10 yılda 30 milyon Euro ödeyeceğini, geri kalan miktarın ağırlıklı bölümünü ise 49 yılın son 9 senesinde gerçekleştireceğini ortaya koydu. Bugün peşin ödeme yapılmış olsa, Galataport'un ihale değerinin 200 milyon Euro'ya karşılık geldiği anlaşıldı. Başbakan Yardımcısı Devlet Bakanı Abdüllatif Şener, "vicdanını rahatsız ettiği" gerekçesiyle ihaleyi Danıştay'a götürmeyi düşündü. Ancak, Danıştay'da ihaleye ilişkin açılmış bir dava bulunduğu ortaya çıkınca düşüncesini hayata geçiremedi. Gelişmeler bununla kalmadı; Başbakan Tayyip Erdoğan ve Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın, süreç öncesinde, ihaleye teklif atan Ofer'le görüşme yaptığı duyulunca ortalık karıştı. Özelleştirme İdaresi'nin onaylayıp göndermesine rağmen, Yüksek Planlama Kurulu'nun sekreteryası görevini üstlenen Devlet Planlama Teşkilatı'nda (DPT) işlemler sanıldığı gibi hızlı yürümedi. Başbakan Yardımcısı Şener'e bağlı DPT, ihale ile ilgili YPK kararını oluşturmadan önce Yüksek Planlama Kurulu üyesi bazı bakanlıklara görüş sordu. Bu aşamada, "İhaleye direnen tek bakan Şener mi?" sorusu ortaya atıldı. Bütçe görüşmeleri sırasında da Galataport ihalesi muhalefetin hükümete yüklendiği öncelikli madde haline geldi.
Ara formül Kabine içindeki "vicdani direniş" ve kamuoyundan gelen tepkileri yok etmek amacıyla hükümet içinde Galataport konusunda ara formül geliştirildiği ortaya çıktı. Formülün de Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'ın 28 Kasım 2005'te DPT'ye gönderdiği yazı ile bulunduğu anlaşıldı. Bakan Yıldırım yazısında öncelikli olarak, "ihalenin mevzuata uygun olduğunu" kayda geçirdi. Ardından da "ayrıca" diyerek ara formülünü şöyle dile getirdi: "Yatırım ve işletimle görevli şirket tarafından uygulama sözleşmesi eklerinde yer alan (işletme süresince ödenecek kullanım bedeline ilişkin) ödeme ağırlığının öne çektirilerek, idare lehine iyileştirme yapılması hususunda, Türkiye Denizcilik İşletmesi Genel Müdürlüğü'ne yetki verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir. " Hükümet içinde konuşulan, ihale YPK'da imzaya açılmadan Yıldırım'ın önerdiği formülün yürürlüğe konulacağı yönünde. Böylece hükümet, ihaleyi iptal etmeden ödeme takviminde yapılacak iyileşme formülü ile eleştiri oklarından kurtulmanın yolunu da bulmuş olacak. Ofer-Global ikilisinin bu formüle nasıl bakacağı bilinmiyor. Daha da önemlisi, firmalar kabul etse bile ihale konusunda vicdan muhasebesi yapanların, son tahlilde ne diyeceği önem kazanıyor. Resmi evraklarda Salıpazarı olarak anılan Galataport ihalesi, daha çok tartışılacağa benziyor.
|