|
|
Ölen gözler ihtiyacı olana verildi
Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi her yıl 400 kişiyi kornea nakliyle karanlıktan kurtararak rekor kırıyor.
* Prof. Dr. Ömer Doğan Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi 1. Klinik Şefi ÖLEN kişinin ailesinden onay alınmadan, bağışlanmış gibi işlem gören kornealar, pek çok kişiyi körlükten kurtarıyor. Buzdolabında saklanan bu kornealara Türkiye'de 'göz bankası' adı veriliyor. Hiç de hafife almayın, çünkü Türkiye'de en fazla kornea nakli yapılan merkezlerinden biri olan Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ndeki bu ilkel göz bankası, yüzlerce kişiyi karanlıktan kurtarıyor. 1979 yılında çıkan yasa, ailelerin iznine gerek kalmadan korneaların bağışlanması konusunda kararı doktorlara bırakıyor. Bu hakkı kullanarak Türkiye'de kornea naklinde rekorlar kıran Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Klinik Şefi Prof. Dr. Ömer Doğan bu konuyla ilgili son gelişmeleri anlattı...
* Kornea nakli göz nakli midir? Kornea nakli genelde halk arasında göz nakli' olarak adlandırılır. Ancak korneada göz tümden nakil edilmez. Kornea nakli; gözün önünde 'kornea' adı verilen bir saydam tabakanın naklidir. Yarım milim kalınlığında bir dokudur. Ancak çok büyük fonksiyonları vardır. Çeşitli nedenlerden dolayı kornea bulanıklaşır veya ileri doğru bombeleşirse, fonksiyonunu kaybeder. Görmesi azalır ya da kaybolur. Bu durumda bozuk olan korneanın sağlamı ile değiştirilmesi gerekir.
* Türkiye'de kaç kişinin kornea nakline ihtiyacı var? Ülkemizde 1980 li yıllarda yılda ortalama 400-500 civarında kornea nakli yapılırken yasa ve yönerge ile sağlanan kolaylıklarla bu sayı yılda 2000 kornea naklinin üzerine çıktı. Ancak yetmiyor, şu anda 10 bine yakın kişi kornea nakli için merkezlerin listelerinde sıra bekliyor. Türkiye'de 10'a yakın merkezde rutin olarak kornea nakli yapılabiliyor. Biz Kartal Devlet Hastanesi'nde yılda 400 civarında kornea nakli yapıyoruz.
* Bütün ölülerden alınabiliyor mu, yoksa ailelerin izin vermesi şartı mı var? Yasaya göre; kornea gibi ceset üzerinde değişiklik yapmayan dokular alınabiliyor. Biz de bu yasaya dayanarak, korneaları alabiliyoruz. Bunun dışında, yapılan bağışlar da var. Ancak bu çok az bir oranı tutuyor. Cenaze sahibinin bağışta bulunduğu zaman ameliyatı yapan merkeze haber vermesi gerekir. Fakat genelde bu organizasyon kurulamadığı için uygun zamanda kornea alınamıyor. Kornea çok ince bir organ. Alındığında, aileler cenazelerinde bunu fark edemiyorlar bile.
|