Çocuğunuza bu kitaptan aldınız mı?
Bettina Stiekel, Almanya'da Hamburg'da yaşıyor ve Der Spiegel Dergisi'nde çalışıyor. Üniversitede edebiyat okumuş. Ardından gazeteciliğe atılmış. Süddeutsche Zeitung Gazetesi'nde editörlük yaparken çocukların bitmek bilmeyen sorularına Nobel ödüllü insanlardan cevap almak gibi bir fikre kapılmış. Ve çocuklardan sorular toplamaya başlamış. Ardından da Nobel sahibi insanların bu sorulara cevaplar vermesini istemiş. Şimon Peres'ten Dalai Lama'ya, Mihail Gorboçov'dan Desmond Tutu'ya kadar birçok insan çocukların sorularını yanıtlamış ve ortaya "Çocuklar Soruyor, Nobel'liler Cevaplıyor" başlıklı kitap çıkmış. Türkiye İş Bankası yayınları da bu kitabı Elif Günce'ye çevirterek yayınlamış.
***
Kitapta 22 soru var. İlk soru "Neden puding yumuşaktır ve taş sert?" Soruyu 1985 yılında Fizik Nobel Ödülü alan ve şimdi de Stutgart'daki Max-Planc Enstitüsü'nde dersler veren Klaus Von Klitzling cevaplamış. Klitzling uzun cevabının bir bölümünde, şunları anlatmakta: "Bildiğin tüm materyaller, puding ve taş da dahil, atomlardan oluşur. Gruplar halinde birleşirler, bunlar moleküllerdir. Ve daha sonra moleküllerin birleşme şekline göre farklı kimyasal maddeler meydana gelir: Sıvılar, gazlar ya da katı maddeler, dünyamızı oluşturan her şey. Fakat bir araya gelebilmeleri için atomların elektronlarına öncelikle sempatik görünmeleri gerekir. İki sirk cambazını getir gözünün önüne: Her biri tek başına toplarla oynarken akrobatlar etrafta uçuşan elektronları ile iki ayrı atom gibi davranırlar. Ama sonra topları birbirlerine atmaya başladıklarında, birdenbire hangi topun aslında kime ait olduğu anlaşılmaz olur, çünkü artık her iki sirk cambazı her şeyi birlikte yapmak zorundadır. Fizikçiler o zaman şöyle der: İki atom ortak elektronlu bir molekül halinde birleşmiştir." Sonra geçiyor pudinge: "Artık benim pudingim neden yumuşak, diye mi bilmek istiyorsun? Moleküller birbiriyle çok sıkı bağlanmadıkları ve birbirlerinden çabuk koptukları için."
***
Sorular birbiri ardına sıralanıyor... "Siyaset nedir?" "Bilim adamları ne işe yarar?" "Neden fakir ve zengin vardır?" "Neden sadece kızarmış patates ile beslenemem?" Çocukların saf ve berrak meraklarıyla, Nobel'lilerin o kıvamdaki cevapları, insanı alıp götürüyor... Kitabı okurken, soruları soran ve cevapları dinleyen çocuklara dönüşüyorsunuz. "Neden okula gitmek zorundayız?" "Gökyüzü neden mavi?" "Sevgi nedir?"
***
Bir çocuk da, belki de tüm çocukların sorduğu bir soruyu dile getirmiş: "Annem ve babam neden işe gitmek zorunda?" Sahiden neden bizler "işe gitmek zorundayız?.." Onu 1994 Nobel Ekonomi Ödülünü alan Reinhard Selten cevaplamış... İşte cevap: "Ama sen annenin ve babanın neden çalışması gerektiğini sormuştun. Kulağa korkunç geliyor ama ne yazık ki durum bu: Daima yeniden paraya ihtiyaç duyarlar. Özellikle de ay başlarında. O zaman özellikle çok fazla şeye para vermek zorundadırlar. Belki baban arabanın borcunu ödemek zorundadır. Araba o kadar pahalıydı ki, hepsini birden bir defada ödeyememişti. O zaman araba satıcısı ona, her ay arabanın küçük bir parçasını ödemesini teklif etti, ta ki bütün araba ödeninceye kadar. İşte bu yüzden arabaya dondurma bulaştığında özellikle dikkatli olmalısın, çünkü araba henüz size ait değildir, hala o araba satıcısına aittir."
***
Çocukların dünyasında Nobel'liler saydamlığında dolaşmak istiyorsanız, bu kitaba bakın... Çocuklara da verin... Umuyorum ki, onlar ile diyaloglarımıza büyük katkısı olacak.
|