Onların cezası kitap okumak
Sakarya'da Gümüşoluk köyünde yaşayan kooperatif üyesi çiftçiler, kongreyi yapmayı unutunca "okuma cezası"na çarptırıldı. Şimdi dördü de tam bir kitap kurdu.
Sakarya'nın Kocaali İlçesi'ne bağlı 400 haneli 1500 nüfuslu Gümüşoluk Köyü'nde yaşayan ve Tarımsal Kalkınma Kooperatifi'nin yönetim kurulunda görevli köy muhtarı Recep Erdoğan (42) ile köylüler Yakup Gönültaş (50), Ahmet Hazar (40), Cevdet Bolazar (37) ve 4 yıl önce hayatını kaybeden Selahattin Kurnaz 1999 yılında kongre yapmayı unuttular. Bunun üzerine yönetim kurulu üyeleri hakkında "Kooperatifler Kanununa Muhalefet" suçundan Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açıldı. Dava beş sene sonra tamamlandı ve üyeler 30 gün boyunca kitap okuma cezasına çarptırıldı. Beş yönetim kurulu üyesinden biri olan Selahattin Kurnaz 2000 yılında hayatını kaybetti. Geriye kalan yönetim kurulu üyeleri Recep Erdoğan,Yakup Gönültaş, Ahmet Hazar ve Cevdet Bolazar Gümüşoluk Köyü kütüphanesinde kütüphane sorumlusu İbrahim Türkel (26) nezaretinde mesai saatleri içerisinde kitap okuyorlar.
YARIM SAAT SİGARA MOLASI Sabah saat 09.00'da kütüphaneye gelen okuma cezalılar, önce Gümüşoluk Köyü Muhtarlığı Halk Kütüphanesi'nde yoklama listesinde bulunan isimlerinin karşısına imza atarak, seçtikleri kitapları okumaya başlıyor. Sigara içenler yarım saatte bir teneffüse çıkarken, sigara içmeyenler ise kitap okumaktan yorulan gözlerini dinlendirmek için 15 dakikalığına dışarıya çıkıp, tekrar kitap okumaya devam ediyor. Mesai saatleri içerisinde günde 8 saat kitap okuduklarını belirten okuma cezalılar, öğle saatlerinde yemek ve ihtiyaç için kütüphane dışına çıkabiliyor. Bu arada Gümüşoluk İlköğretim Okulu öğrencileri de kütüphaneye geliyor. Eski yönetim kurulu üyelerinden olan iki çocuk babası Köy Muhtarı Recep Erdoğan, "19 yaşındaki oğlum Muharrem, İzmir 9 Eylül Üniversitesi birinci sınıf öğrencisi. Kızım Elif ise Cumhuriyet Lisesi 1. sınıfta eğitim görüyor. Ben ortaokul mezunuyum. Ancak açık liseye kaydımı yaptırıp, eğitime başlamıştım. Sonra köy muhtarı olunca eğitimimi yarıda bıraktım. Arkadaşlar ile birlikte almış olduğumuz bu ceza, aslında bir ceza değil. Bu işi zevkle yapıyoruz. Kitapları tamamen kendimiz seçiyoruz. Hakimden Allah razı olsun, bizi cezaevine de gönderebilirdi." Kitap okuma cezası alanlardan biri de ilkokul mezunu Yakup Gönültaş. Evli ve 4 çocuk babası olan Gönültaş, daha önce hiç kitap okumamış. Kitap okuma cezası verildikten sonra ise köy kütüphanesinde bulunan Doç. Dr. Ferhat Genç tarafından yazılan "Arıcılığın Tarihçesi ve Gelişimi" adlı kitabı okumaya başlamış: "Kendime ait 2 arı kovanım olduğu için bu kitabı tercih ettim. Arıcılık yaptığım halde bilmediğim bir sürü konu olduğunu öğrendim. Madem kitap okuyacağız, hiç değilse işime yarayan bir kitap okuyayım." Evli ve 3 çocuk babası olan Ahmet Hazar ise yazar Mustafa Müftüoğlu'nun "Yalan Söyleyen Tarih Utansın" isimli kitabını okuyor. İlkokul mezunu olan Hazar da şimdiye kadar hiç kitap okumamış: "Bahçeden eve, evden bahçeye gidiyorduk, sadece gazete okuyordum. Kütüphaneye geldiğimde önce elime, "İcra İflas Kanunu" kitabını aldım. Okumaya başladım ama beğenmedim. Sonra "Yalan Söyleyen Tarih Utansın" adlı kitaba bir göz attım, hoşuma gitti, okumaya başladım. Tarih kitabı olduğunu da bilmiyordum. 363 sayfalık bir kitap henüz 41. sayfasına kadar okudum." Ahmet Hazar'ın eşi Emine Hazar eşlerinin hapse girmeyip köylerinde bulunan kütüphanede kitap okumalarına sevindiğini belirterek, "Hapse girseydiniz daha mı iyi olacaktı? Böyle daha güzel. Hiç değilse köyden dışarı gitmiyorlar" diye seviniyor. Köyde esnaflık yapan, evli ve üç çocuk babası Cevdet Bolazar, diğer bir okuma cezalısı... Daha önce arıcılık, hayvancılık ve fındık üreticiliği ile ilgili kitaplar okuduğunu belirten Bolazar, "Okuduğum kitapların yazarlarını hatırlamıyorum. Buradaki kütüphaneye geldikten sonra "Kültür Mantarı Yetiştiriciliği" kitabını okumaya başladım" diyor.
PASİF DAVALARA ÖRNEK OLSUN Bir insanın beyanname vermediği için 10 gün hapse atıldığını ve bu işlemler için devletin, polisin ve jandarmanın günlerce meşgul edildiğini belirten Bolazar, "Böyle durumlarla muhtar ilgilensin. Bu tür cezası olan kişilere kitap okut, üretim yaptır, muhtarlıkla ilgili işler ver. Bizim davamız da çok rahat bir dava olmuştur. Bize verilen bu ceza diğer pasif davalara en azından örnek teşkil eder" diyor. Köyde esnaflık yapan İsmail Hazar ve berber Mustafa Kaya eski kooperatif yönetimine verilen kitap okuma cezası hakkında "Böyle cezaya can kurban" diyor. İsmail Hazar boşluk bulduğu her fırsatta kendisinin de kitap okuduğunu belirtiyor: "Bu köyde 8 tane kahvehane var. Hemen hemen hepsi doludur, hiç boş kalmaz. Bu kitap okuma cezası işi çıkınca insanların bir anda kitaplara ilgisi arttı. Biz esnaf arkadaşlar da bu tür uygulamaları destekliyoruz.
Ercan Yıldız
|