|
|
|
|
|
|
Şehrin heykelleri kayıplara karıştı
İstanbul'un heykelleri sürekli olarak oradan oraya sürülüyor ve bir süre sonra sırra kadem basıyor. İçlerinde belediyelerin yol çalışmasına kurban olanlar, değerli metalleri yüzünden hurdacılar tarafından yürütülenler veya göz göre göre kompresörle parçalananlar da var. Tartışma genellikle müstehcenlik yüzünden çıkıyor ama tek sorun bu değil. Kuzgun Acar'ın 70'lı yılların sonunda Gülhane Parkı'na dikilen soyut heykeli dönemin "yetkilileri" tarafından çöp kutusuna benzetildi, ve yok edildi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Araştırma Görevlisi Burcu Pelvanoğlu'nun Eczacıbaşı "sanal müzesi" için küratörlüğünü yaptığı sergide, kaybolan ve zarar gören tüm heykeller gözler önüne seriliyor.
Heykellerin, Atatürk'e veya belediye başkanlarına ait olmadığı sürece değersiz görüldüğünü söyleyen Pelvanoğlu, bunu "Ancak önemli birinin heykeli yapılır" anlayışına bağlıyor. Mehmet Aksoy da bu anlayıştan zarar gören heykeltıraşlar arasında. Dokuz yıl önce Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, "Ahlaksızlığın adını sanat koymuşlar. Böyle sanatın içine tüküreyim" diyerek sanatçının Asya-Avrupa bienalinde birincilik ödülü almış olan "Periler Ülkesinde" adlı heykelini Altınpark'tan söktürmüştü. Türkiye'de heykel politikası olmadığını düşünen Aksoy, eserinin yakın bir zaman içinde aynı yere koyulacak olmasından mutlu olduğunu dile getiriyor: "Bizde heykel, bir ifade vasıtası değil. Bu nedenle vahşete uğruyor. Bu durum pek çok değerli heykeltıraşın başına geldi."
TANINMAZ HALDELER Mehmet Uyanık'ın Beşiktaş parkındaki "Birlik" adlı heykeli belediyenin kompresör tabancasıyla parçalandı ve "birlik" bozuldu. Namık Denizhan'ın Taksim Gezi Parkı'ndaki "İkimiz" adlı heykeli de aynı kaderi paylaştı. 1982 yılında Şişli Belediye Başkanı olan bir albay heykeli sevmemişti. Füsun Onur'un Fındıklı Parkı'na konan soyut heykeli ise 1985 yılında Dalan dönemi zamanında kaldırıldı. Tophane parkında yer alan "İşçi" heykeli de gördüğü tahripten dolayı artık tanınmaz halde. 1992 yılında bir projeyle İstanbul'a 10 tane heykel yerleştirildi. Bunlar arasından da sırra kadem basanlar var. Adem Yılmaz'ın Gezi Parkı'nın girişindeki soyut heykeli geçtiğimiz yıl, park düzenlemeleri yapılırken kaldırıldı, yerine konmamış olması ise "otoparkçıların hoşnutsuzluğuna" bağlanıyor.
Mümtaz Işıngör'ün Ihlamur Kasrı'ndaki "Birlik Beraberlik" heykeli de, park düzenlemeleri sebebiyle kaldırıldı. Yerine ise heykelin formuna benzeyen bir çeşme yapıldı. Değiştirilen bir diğer heykel ise Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ferit Özşen'e ait. Özşen, Beşiktaş Çarşısı'nın meydanındaki o eski "Kartal" heykelinin değiştirilme sebebini şöyle açıklıyor: "Heykelimi eski Belediye Başkanı Yusuf Namoğlu kaldırttı. Yeni bir "Kartal" yaptırdı. Sebebi benim "Kartal"ımın arkasının bazı dükkanlara dönük olması. Yeni kartal ise uçma pozisyonunda olduğu için arkasını kimseye dönmüyor." Kartalı için Beşiktaş Belediye'sine dava açan sanatçıya, 25 milyar lira ve heykelin masrafları ödenecek.
Ece Koçal
|
|
|
|
|
|
|
|
|