kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Soli Ozel @ SABAH
 

Öfke ve patlama

İstanbul'daki NATO zirvesiyle biten zirveler zincirinin ardından toz toprak da biraz yatıştıktan sonra yeni bir düzenin şekillenmekte olduğu görülüyor. Geçen ay içinde ortaya çıkan belgelere, bunların içindeki fikirlere daha uzun süreli bir perspektif içinde bakıldığında yeni düzenin yapısal unsurlarını görmek kolaylaşıyor. Yani, 11 Eylül ve Irak savaşı gibi derin çalkantılara yol açan gelişmeler daha derinde bulunan eğilimleri ancak bir ölçüde etkiliyor. Son dönemin en sıcak gündem maddesi bağlamında söylemek gerekirse, Ortadoğu'nun dönüşümü aslında uzun zamandır arzulanan bir gelişmeydi. 11 Eylül ve Irak savaşı yalnızca bu hedefe varılmasındaki aciliyeti ortaya çıkardı.
Bu aciliyetin vurgulanmasına yol açan ise bir yanıyla kuşkusuz El Kaide benzeri bir örgütün yapabileceklerinin boyutunun anlaşılmasıydı. Diğer yanıyla ise bu aciliyeti ortaya çıkaran, bölgenin ürettiği durağanlık ve çürümenin yol açtığı öfke patlamasıydı. Üstelik kolaycı yaklaşımların aksine bu öfke patlaması salt yoksullukla açıklanabilecek bir olgu da değildi. Gerek dünyanın başka bölgelerinde çok daha feci yoksulluk öbeklerinin bulunuşu, gerekse öfke ve şiddetin siyasetini sürdürenlerin sınıfsal niteliği buna delalet ediyordu.

Türkiye kilit ülke

Ortadoğu'nun bu durağanlığı yalnızca emperyalistlerin politikalarının sonucu da değildi. Arap sisteminde petrolü olsun olmasın, tüm rejimleri ayakta tutan petrol gelirlerinin muazzam rantı düzenin değişmemesinin baş amiliydi. Petrolün akışını her şeyden fazla önemseyenler de uluslararası sistemi tehdit etmeyen çürümüş rejimleri fazla sıkıştırmadı. 11 Eylül'le birlikte bu suç ortaklığının sonu ilan edildi. Ancak bu düzenin süremeyeceği ve köklü değişikliklerin gerektiği inancı daha önceden de ABD yönetimlerinde taraftar bulmaya başlamıştı.
ABD politikalarındaki bu derin sürekliliğin izleri Başkan Clinton'un Millet Meclisi'nde, Başkan Bush'un ise Galatasaray Üniversitesi'nde yaptığı konuşmaları karşılaştırınca iyice ortaya çıkıyor. Clinton Meclis'e "Her tarafınız demokrasiye ve barışa karşı aktif düşmanlık gösteren ya da demokrasi ve barışa kavuşabilmede ciddi engellerle karşılaşılan komşularla çevrili" demişti. Buradan Ortadoğu için iyi veya kötü iki senaryo çıkabilirdi. İyi senaryoda "güçlü bir Türkiye'nin dünyanın kavşak noktalarında, üç büyük inancın buluştuğu yerde hakkı olan rolü oynamasını gerektiren" bir vizyonun ortaya çıkması gerekiyordu. Bu nedenle Türkiye 21. yüzyılın kilit ülkesi olacaktı.

Sorumluluğun gereği

Clinton'un beş yıl önce daha ortada ne Helsinki, ne AKP, ne de Irak varken söylediği bu sözlerin altındaki siyasi mantığı, geçen hafta Başkan Bush da tekrarladı. Başkan, 60 yıldır Amerikan yönetimlerinin ve diğer Batılılar'ın özgürlüğe karşı baskıcı rejimlere destek vermelerinin yarattığı güvensizliğin altını çizdi. Bu açıdan bakıldığında mesajı verenin kredibilite sorununa rağmen mesajdaki adalet, özgürlük ve demokrasi vurgusunun siyasi bir gereklilikten beslendiği açıktı. Bu bağlamda Başkan, Türkiye'deki demokrasinin, Türkiye'nin AB üyeliğinin Ortadoğu kadar dünyanın gelecekteki düzeni açısından da önemini yineledi.
Bu duruşun yüklediği sorumluluk Türkiye'nin kendi sorunlarını, kendi siyasi süreçleriyle çözmesinin zaruretine de işaret ediyor. Başörtüsüyle ilgili AİHM kararının ardından düğün yapmak veya karalar bağlamaktansa, bu sorunu halletmek için gerekli mutabakatın nasıl yaratılacağını düşünmek de bu sorumluluğun gereklerinden biri sayılmalıdır.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Kaza, suç ve insan   / 25-07-2004
 Aralık'a doğru   / 22-07-2004
 Dış politika nabzı   / 18-07-2004
 Siyaset ayarı   / 15-07-2004
 İlişkiler zayıflamış değil   / 13-07-2004
 Emperyal düşler   / 11-07-2004
 Seçime doğru   / 08-07-2004
 Öfke ve patlama   / 04-07-2004
 Arayış   / 01-07-2004
 Yeni yol kavşağı   / 27-06-2004
ALİ KIRCA
Lila adlı bir kadın ya da Fahrenheit 9/11
Bu bir sinema...
SOLİ ÖZEL
Terör, Irak ve ABD seçimleri
Türkiye kamuoyu önceki gün...
Sağ bek aranıyor: 2-1
Sağ bek aranıyor: 2-1
Teknik direktör Hagi, hazırlık maçlarında defansın sağında İbrahim,...
Bekle bizi Kiev:3-0
Bekle bizi Kiev:3-0
Trabzonspor, Şampiyonlar Ligi yolundaki ilk engeli Skonto'yu Yattara,...
İlişkiler de hızlandırılmış
İlişkiler de hızlandırılmış
TCDD'nin, kazadan sonra 'bilirkişi' olarak çağırdığı ve "Kaza nedeni...
Önce dövdüler sonra bizden kız istediler
Irak'ta katledilmesinin ardından, daha önce rehin alınan bir Türk...
' O ses, Habib Aktaş'a ait değil
Murat Yüce'nin katlini gösteren video kaydındaki Türkçe konuşmalar...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.