Olay yasaya onay

Kamu hizmet tarifelerini düzenleyen yasaya göre, il merkezinde toplanan verginin yüzde 40'ı ilgili büyükşehir belediyesine, yüzde 60'ı ise nüfuslarına göre tüm büyükşehir belediyelerine dağıtılacak
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 4736 sayılı "Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"u onayladı.

İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanları'nın gelirlerinde büyük düşme olacağı için büyük tepkisini çeken kanun büyükşehir belediyeleri ile il özel idarelerine verilecek emlak ve arazi vergi paylarını yeniden belirlerken kamu kurum ve kuruluşlarının bazı mal ve hizmetlerindeki ücretsiz veya indirimli tarifelerin kaldırılması ile yeni gelir kaynakları oluşturulmasına ilişkin düzenlemeleri içeriyor. Bu indirim ve ücretsiz uygulamadan hariç tutulacak kişi ya da kurumların belirlenmesi konusunda Bakanlar Kurulu yetkili olacak. Şeref aylığı alanlara veya terörle mücadele edenlere uygulanan indirimler ise devam edecek. Belediyeler, toplu taşım hizmetlerinde malul, yaşlı, öğrenci ve benzerleri için indirim uygulayabilecek. Yasa ile getirilen diğer düzenlemeler ise şöyle:

BÜYÜKŞEHİRLERE DAĞILIM:
Yasa, Bakanlar Kurulu'na, büyükşehir belediyelerinin paylarını yüzde üçten, yüzde altıya çıkarma yetkisinin yanı sıra kanuni hadlere kadar indirme yetkisi de veriliyor. Bu düzenlemeyle büyükşehir belediyelerinin genel bütçeden alacakları payın nüfuslara göre dağıtımının sağlanmasına olanak sağlandı. Buna göre, o il merkezindeki genel bütçe vergi tahsilatlarından büyükşehir belediyelerine ayrılacak payın yüzde 40'ı ilgili belediye hesabına yatırılacak. Kalan yüzde 60'lık pay ise İller Bankası'ndaki büyükşehir belediyeleri hesabına aktarılarak, büyükşehir belediyelerine nüfusları oranında dağıtılacak.

KAÇAK ELEKTRİK:
Yasayla kaçak elektrik kullanımının önüne geçilmesi ve devletin ekonomik olarak zarara uğramasının önlenmesi amacıyla da bir düzenleme getiriliyor. Buna göre, kanunun yayımından itibaren 6 ay içinde başvurulması koşuluyla, kullanma izni verilmeyen ve alınmayan yapılara altyapı hizmetlerinin birinin götürüldüğünün belgelenmesi durumunda, kullanma izni alınıncaya kadar geçici olarak elektrik, su ve telefon bağlanmasına olanak sağlanacak.

BAĞ KUR PRİMİ YÜZDE 5 ARTIYOR:
Yasayla BAĞ-KUR'un sağlık sigortası primleri yürürlükteki basamak gösterge tutarlarının yüzde 15'inden yüzde 20'sine artırılacak.

DOĞALGAZA 5 BİN LİRA ATV:
Yasayla doğalgaz ve nafta da Akaryakıt Tüketim Vergisi (ATV) kapsamına alınıyor. Doğalgazda her metreküp için 5 bin lira ATV alınacak, uygulanacak ATV'de mükellef, doğalgaz üretim şirketleri olacak. Bu uygulama 1 Mayıs 2002 tarihinde yürürlüğe girecek.

EMLAK, ARAZİ VE ARSA VERGİLERİ:
Bina vergisi oranının meskenlerde binde 1, diğer binalarda binde 2 olarak uygulanmasını öngören yasa, bu vergilerin büyükşehir belediyesi ve mücavir alan sınırları içinde meskenlerde binde 2, diğer binalarda ise binde 4 oranında uygulanmasını hükme bağlıyor. Arazi vergileri binde 1, arsa vergileri ise binde 3 olarak uygulanacak. Ancak bu oranlar büyükşehir ve mücavir alan sınırları içinde 2 katı olacak. Bakanlar Kurulu bu oranları yarısına kadar indirmeye veya 3 katına kadar artırmaya yetkili olacak. Belediye sınırları veya mücavir alanları içindeki yerlerde alınacak emlak vergilerinin tutarının yarısı büyükşehir belediyelerine, bu pay ayrıldıktan sonra kalan tutarın yüzde 15'i ise özel idarelere kalacak. Özel idarelere verilecek payın düşmesinden sonra kalan kısmın yüzde 20'si büyükşehir belediyesi payına ayrıca ilave edilecek.

DEPREM MUAFİYETİ:
Adapazarı Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeki mükellefler ise 2002-2005 arasında bina, arsa ve arazi vergilerini eski orandan ödeyecekler.

50 DOLAR 70 TL OLDU:
Yasayla yurt dışına çıkan her Türk vatandaşının çıkış başına ödediği 50 dolar yerine, 70 milyon Türk Lirası harç ödemesi hükmü getirildi. Bu harçtan, KKTC'ye gidenler muaf tutulacak. TL'ye geçiş uygulaması 1 Şubat 2002 tarihinde başlayacak.

SEVİNENLER DE VAR

İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI AHMET PİRİŞTİNA:
Bu düzenleme büyükşehir belediyeleri arasındaki gelir dağılımında büyük oranda adaletli bir dağılım sağlayacak. Ancak bunun kadar önemli bir husus var, mutlaka pastanın küçülmemesi lazım. Eğer bu pasta küçültülürse bu sefer kaşıkla aldığımızı kepçe ile vermiş oluruz.

ADANA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI AYTAÇ DURAK:
Yeni düzenlemeyi "yıllardır devam eden haksız uygulamanın telafisi" olarak değerlendiren Durak, "Ankara ve İstanbul büyükşehir belediye başkanlarının telaşa kapılmasına hiç gerek yok. Bu yasa ile bütçelerine yansıyan azalma, genel bütçelerinin yüzde 5'i kadardır. 16 büyükşehir belediyesinin paylarını yüzde 5'den 3'e kadar indirme yetkisi alan hükümet, karşılığında emlak vergileriyle bunu telafi edecektir" dedi.

MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI MACİT ÖZCAN:
Yıllardan beri kentlerindeki büyük sanayi kuruluşlarına altyapıdan ulaşıma kadar her türlü hizmeti veren belediyelerin, bu şirketlerin merkezleri Ankara ya da İstanbul olduğu için vergilerini de bu kentlere aktardıklarını anımsatan Özcan, "Külfeti kendilerinin çektiğini,nimetlerden ise başkalarının faydalandığını" söyledi.