Cahide Sonku'nun aşkını Varlık bitirdi

Kereste tüccarı Parseh Gevrekyan ile Cahide Sonku birlikte yaşıyorlardı; 150 bin lira Varlık Vergisi takdir olunduğunda... Ödeyemedi Gevrekyan. Ünlü yıldızı tanıdığı bir tüccarla evlendirip, Aşkale'nin yolunu tuttu...
Salkım Hanımın Taneleri filmiyle gündeme gelen Varlık Vergisi, 'ünlü bir aşkın' kaderini de değiştirdi. Aşkale'nin soğuğunu görene kadar her şeyin çok güzel gittiği bir aşktı bu. Kahramanları ise efsane yıldız Cahide Sonku ile Ermeni kereste tüccarı Parseh Gevrekyan'dı... Gazeteci-Yazar Rıdvan Akar bu aşkı, Aşkale Yolcuları adlı kitabında Gevrekyan'ın ağzından anlatıyor. Bugün hayatta olmayan Gevrekyan, Varlık Vergisi çıkarıldığında 31 yaşındaydı. İşte yaşanmış bir 'Aşk'ale hikayesi...

CAHİDE ARAMADI
* Bana takdir olunan vergi tutarı 150 bin liraydı. Düşünün ki bir kamyon kereste o zamanlar sadece 25 liraydı ve tüm mal varlığımı satsam yine de bu parayı ödeyemeyecek durumdaydım. O dönem Cahide Sonku'yla birlikte yaşıyordum. Ona yazlık ve kışlık ev aldım. Araba aldım, hoca tuttum. Onunla ilişkimizi kıskananların Varlık Vergisi'ni fırsat bilip bana yüklendiklerini biliyordum. Ancak benim böylesi gönül maceralarım çoktur. Benli Belkıs ve kızkardeşiyle de birlikte olmuşumdur. Ama neden Cahide Sonku ile afişe olduğumu hâlâ anlayabilmiş değilim. Zaten, Erzurum'a sevk edileceğimi anlayınca, 'Bizim sonumuz belirsiz' diyerek Cahide'yi memleketin en büyük tütün tüccarlarından biri ile evlendirdim. Ben Erzurum'dayken hiç aramadı ama döndükten sonra ara sıra görüştük.

CÜMBÜŞ VARDI
* Haydarpa'dan trene bindik, 2 gece, 3 gün sonra Erzurum'a vardık. Erzurum'da 3-4 bin kişi vardık. 7-8 kişi birleşip bir ev tuttuk. Yerde yatılırdı. Akşamları çıra yakardık. Yemek ortak pişirilirdi. Sabahları bizi topluca şehir dışındaki tarlalara götürüyorlardı. Sonra da evimize dönüyorduk. Rahattık. Sayım olmazdı. Akşamları bir saz heyetimiz vardı. Cümbüş yapardık. Eğer ekonomik olarak çökmemiz, hasret ve güç yaşam şartları olmasaydı tatil yapıyorduk diyebilirdim. Ancak Erzurum'da 20-25 kişi kaybettik.

KÖPEĞİN ADI VARLIK'TI
* Sivrihisar'daki kampa Erzurum'dan getirdiğimiz ve hepimizin maskotu bir köpeğimiz vardı. Adını 'Varlık' koymuştuk. Sivrihisar'da iki ay kaldım. Annemin gayrimenkulleri elden çıkarması sayesinde borcumu ödedim. Ve İstanbul'a döndüm.

Salkım Hanım gerçekleri yansıtıyor
VarlIk Vergisi'nin anlatıldığı 7 yıllık bir çalışmanın ürünü olan 'Aşkale Yolcuları' kitabının yazarı Rıdvan Akar, TRT'de gösterimiyle tartışma yaratan Salkım Hanımın Taneleri için, "Bu film tarihsel gerçekleri anlatıyor" diyor. Yazar Rıdvan Akar'ın yorumu şöyle: "Bu film, senaristinin ve yönetmeninin sanatsal kaygısından dolayı yaptığı ufak tefek değişiklikler dışında tarihsel gerçeği yansıtıyor. Filmden rahatsızlık duyanların kendi tarihiyle hesaplaşmadığı görülüyor. Ortada bir realite var. Bunu kimse göz ardı edemez. Varlık vergisi vardı ve uygulandı. Dönemin Başbakanı Şükrü Saraçoğlu, CHP'nin gizli oturumunda Varlık Vergisi'nin ticaretin Türkleştirilmesi amacıyla, yani gayrimüslimlerin ekonomik yaşamdaki etkilerinin kırılması hedefine dönük olarak uygulandığını açık açık ifade etmiştir."

YARIN
* İstanbul kumarhaneleri, Varlık Vergisi'nin ödenmesi gereken süreci içinde nasıl servetin el değiştirdiği piyasaya dönüştü?

* 100'e yakın işhanı satın alan Rabbani Bey kimdir?

Bülent GÜNAL