7 yıl sonra korkudan küçüldük % 6.2

01.04.2009

2008'in son çeyreğinde küresel kriz korkusu büyüme rakamlarına damgasını vurdu. Vatandaş harcamayı, sanayici üretimi kısınca Türkiye 2001 krizi sonrasındaki 7 yıllık büyüme rüyasından uyandı TÜRKİYE geçen yılın son çeyreğinde yüzde 6.2 küçülmekten kurtulamadı. 2008'in tamamında büyüme revizyonların da yardımıyla yüzde 1.1 oldu. Uzmanlar, "En yüksek küçülme 2009'un ilk çeyreğinde olacak" diyor..

Türkiye ekonomisi 27 çeyrek bir başka deyişle 7 yıl sonra ilk kez küçüldü. Kriz korkusuyla tüketimini kısan Türk halkı ve özel sektör harcamalar cephesinde, üretimini kısıp stokları eritmeye bakan sanayiciler ise üretim cephesinde küçülmenin en önemli nedeni oldu. Sonuç: Eylül 2008'de başlayan küresel krizin Türkiye'ye yüzde 6.2'lik küçülme yaşattı. Yılın tamamında ise ekonomi yüzde 1.1 büyüdü. Ancak asıl büyük kaygı bu yılın ilk çeyreğine ilişkin... Yüzde 5'ten başlayan tahminler çift hanelere kadar çıkıyor. En büyük eleştiriler ise ilk 3 çeyrekte yapılan revizyonlar. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2008 yılına ilişkin büyüme verilerini açıkladı. Buna göre en son kriz nedeniyle 2001'in son çeyreğinde daralan Türkiye ekonomisi 27 çeyrek sonra 2008'in son çeyreğinde yüzde 6.2 küçüldü. İlk 3 çeyrekte büyümeyi başaran Türkiye ekonomisi son çeyrekteki sert daralmaya karşılın 2008'in tamamında yüzde 1.1 büyüdü.

İNŞAAT GEÇEN YIL HEP DARALMIŞ
Son çeyrekte sabit fiyatlarla gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) 24 milyar 448 milyon TL'ye inerken Cari fiyatlarla ise son çeyrekte yüzde 5.7 büyüyen GSYH 232 milyar 149 milyon TL oldu. 2008'in tamamında ise milli hasıla 950 milyar TL'yi aştı. Türkiye ekonomisi dolar bazında ise 736 milyar dolarlık bir ekonomik büyüklüğe ulaştı. Milli gelire üretim cephesinden bakıldığında ilk ayda büyümeyi başaran imalat sanayinde yüzde 10.8'lik sert bir daralma dikkati çekiyor. Ayakta kalan en önemli sektör ise tarım oldu. Yılın son çeyreğinde yüzde 4.6 büyüyen tarım 2008'i yüzde 4.1'lik büyümeyle tamamladı. İnşaatta ise açıklanan son rakamlar aslında daralmanın 2008'in başından bu yana yaşandığını ortaya çıkardı. Revizyon sonrası inşaat sektörü geçen yılın tamamında yüzde 7.6 küçülürken yılın son üç ayında yüzde 13.4 daraldı. GSYH'ye tüketim cephesinden bakıldığında şöyle bir tablo ortaya çıktı: Türk halkı tüketimini kıstı, özel sektör yatırım ve diğer harcamalarını azalattı, tek harcayan ise kamu oldu.

"Yüzde 6.2'lik küçülme krizin fotoğrafıdır"
FERİT SÜNNELİ / Uludağ Taşıt Araçları ve Yan Sanayi ihracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı
Son çeyrekteki küçülme krizin fotoğrafıdır. 2008'de büyümenin eksi değerlere düşmemesi için önlemler alınması gerektiğini söylemiştik. Geç kalınmışlığın getirdiği durum ortada. 7 yıl sonra gelen küçülme, ciddi bir durum. Artık seçimler de geride kaldığına göre kalıcı ve köklü önlem, tedbir ve çalışmaları bekliyoruz.

'Önlem alınmazsa tam üyelik hedefi şaşar'
ÇETİN NUHOĞLU / Sektörel Dernekler Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı
Büyüme rakamları endişe verici. Zamanında alınmayan tedbirler ekonomimizde kapatılması çok zor yaralar açtı. Acilen önlem alınmazsa yıllarca sürecek olan negatif büyüme, Türkiye'nin AB'ye 2014 yılında tam üye olma hedefinde ciddi sapmalara neden olacaktır.

'Daralmada Türkiye dünya ikincisi oldu'
NURETTİN ÖZDEBİR / Ankara Sanayi Odası Bşk.
Türkiye 2008 yılının son çeyreğinde Tayvan'ın ardından dünyanın en hızlı küçülen ikinci ekonomisi oldu. Yüzde 6,2'lik küçülme bizi şaşırtmadı. Geçen Eylülden beri ekonominin sert bir küçülme sürecine girdiğini ve acil tedbirler alınması gerektiğini belirtmiştik. Belirsizliği azaltacak tedbirler bir an önce alınmalıdır.

'Rakamlar ciddi sıkıntıyı teyit etti'
MEHMET BÜYÜKEKŞİ / Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı
Bu rakamlardan yola çıkarak 2009'un ilk çeyreğinde negatif büyüme rakamları ile karşılaşılacağı çok açık. Ekonominin kalıcı toparlanmasının 2009'un son çeyreğinden önce yaşanma ihtimali düşük. Açıklanan rakamlar ekonominin ciddi anlamda sıkıntı içerisinde olduğunu bir kere daha teyit etti. Aynı zamanda destek paketlerinin ne kadar gerekli olduğunu gösterdi.

"İlk çeyrekte küçülme yüzde 10'u aşar"
BANU KIVCI TOKALI / Finansinvest Başekonomisti
Sanayi üretimindeki ciddi daralma görmüştük. Büyüme verileri sanauyi üretimi verilerine göre daha ılımlı çıktı. Sanayideki sorunlar küçülmemim en büyük nedeni. Kamunun büyümeye pozitif etkisi çok ciddi oldu. Eğer o da olmasaydı çok daha kötü rakamlar görürdük. 2009'un ilk çeyreğinde yüzde 10'nun üzerinde bir küçülme rakamı göreceğimizi düşünüyorum. Yılsonuna doğru daralma yavaşlayacaktır. 2009 genelinde ekonominin yüzde 5.5 daralacağını tahmin ediyoruz.

Haberin fotoğrafları

İLİŞKİLİ HABERLER

7 yıl sonra korkudan küçüldük % 6.2

Büyümeyi kamu kurtardı

Kişi başına gelir 10 bin doları aştı

"Türkiye 2009'da % 2 daralır"

OECD: Ekonomiler hızlı daralacak işsizlik çift hanelere çıkacak

Ve dış ticaretin iki yakası ilk kez bir araya geldi

Yayın tarihi: 1 Nisan 2009, Çarşamba
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2009/04/01//haber,E3A3473DC8064BF79407663E7A32119B.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2009, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.