Kart aidatında tüketiciye kötü haber

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, kredi kartları ile ilgili olarak tüketiciye bir iyi bir de kötü haber verdi.

Bankalar kredi kartı kullandırırken bir maliyete katlandığı için çok yüksek olmasa da yıllık ücret alınması gerektiğini söyleyen Bilgin, son dönemde çok artan kredi kartı şikayetleri için bankalara kesilen cezaları internet sayfasından açıklayarak caydırıcı önlem alacaklarını bildirdi.

Ekonomik ve Sosyal Konsey Toplantısına katılmak üzere Erzurum'da bulunan Bilgin, gazetecilerle düzenlediği sohbet toplantısında kredi kartı tartışmalarını değerlendirdi.

YILLIK ÜCRET SÖZLEŞMEYE YAZILDIYSA ALINIR

Yargıtay'ın kredi kartından alınan yıllık ücreti haksız bulması kararını değerlendiren BDDK Başkanı, kararın yıllık ücretin müşteri ile müzakere edilerek belirlenmemesine ve sözleşmenin 12 punto büyüklükte harflerle basılmamış olmasına dayandığını kaydetti. Kredi kartı ile ilgili mevzuata uyulması uyarısında bulunan Bilgin, şunları söyledi:

"Bankalar bundan sonraki uygulamalarında çok daha itinalı olmalı. 12 punto büyüklük, açıklayıcı metin olması gibi. Bence en önemlisi kredi kartı ücretini sözleşmede belirteceksiniz. Karşılıklı anlaşarak belirteceksiniz ya da belirtmeyeceksiniz. Belirtmediyseniz bundan sonra da ücret almayacaksınız. Ama belirtiyseniz, karşılıklı olarak taraflarda bunu imzaladıysa ücret devam edecektir. Eğer kabul ettiyseniz, borçlar hukuku anlamında bir sözleşme bu. Buna iki tarafında dikkat etmesi lazım."

YILLIK ÜCRET OLMALI AMA ÇOK YÜKSEK TUTULMAMALI

Kredi kartının bir hizmet olduğunu ve bankaların belli maliyetlere katlanarak bu hizmeti verdiğini, tüketicinin de memnun olduğu için kullandığını ifade eden Bilgin, kredi kartı yıllık ücreti ile ilgili görüşünü şöyle açıkladı:

"Bunun bir maliyeti var. Bu maliyet bir şekilde paylaşılmalı veya aktarılmalı. Ama ben bunu söylerken, çok yüksek yıllık aidat ücretlerini veya birbirinden çok kopuk ücretleri kastetmiyorum. Belli bir ücret olmalıdır. Bu da gösterilen hizmetin karşılığı olarak alınmalıdır. O ücretin kaldırılması bence, bankacılar öyle metotlar bulur ki bir şekilde bir yerden onu yine karşılarlar. Bu bir şekilde taksitlere yansır, alışverişlere yansır. Oralardan kısmaya çalışır bankalarımız. Dolayısıyla ifratla tefrit arasındaki dengeye dikkat etmek lazım."

Kredi kartında yıllık ücreti, "Siz bir golf kulübü kurmuşsunuz, onun çimine bakıyorsunuz, sulamasına bakıyorsunuz. Kartı gösterip giriyorsunuz. Yıllık aidat alacaksınız, oranın bakımı var. Kocaman sistemler kuruluyor" sözleriyle savunan Bilgin, yıllık ücrette 30 YTL civarındaki tutarların yüksek olup olmadığının ve dengeli ücret olarak hangi düzeyi kastettiğinin sorulmasına üzerine, "Ben rakam telaffuz etmiyorum, yanlış anlaşılma olmasın" dedi.

KARTI KULLANMIYORSAN İPTAL ET

Tüketicilerin üç kartı varsa ikisini kullanmadığını, yıllık ücret gelince de itiraz ettiğini ifade eden Bilgin, "O zaman iptal edeceksiniz. Hem risklidir, hem ücret ödeniyor. Taşımayın, iptal edin" dedi.

Son dönemde kredi kartı ile ilgili şikayetlerin artmaya başladığını kaydeden Bilgin, hemen hemen her kurul toplantısında birkaç bankaya kredi kartlarıyla ilgili ceza kestiklerini söyledi. Cezaların Kredi Kartları Kanunu'na ve Kabahatler Kanunu'na göre kesildiğini ifade eden Bilgin, "Cezalar çok cüzi; 3-5 milyar gibi. Milyonlarca işlem olduğunu düşünürseniz bu cezaların da çok caydırıcı olduğunu düşünmüyorum ben" diye konuştu.

BANKALARA TEŞHİR CEZASI

Kurulda üyelerle bazı cezaları BDDK'nın internet sitesine koymayı değerlendirdiklerini açıklayan Bilgin, "X bankasına şu işlem nedeniyle ceza verilmiştir, ey kamuoyu duyurulur, gibi. Bence asıl caydırıcılık budur. Bu noktaya geçmemiz lazım. Onun da çok uzak olduğunu zannetmiyorum. Caydırıcılık bence ilanla olur. Bazı Avrupa ülkelerinde bunlar ilan ediliyor. Talep toplamayla, kredi kartının toplanma yerleriyle, istendiği halde iptal edilmediği ve ağırlıklı olarak da yıllık ücretlerle ilgili sıkıntılar var" diye konuştu.

Bankaların kredi ve kredi kartlarındaki ücret ve komisyon gelirlerinin çok artmasını değerlendiren Bilgin, "Kredi kartı sayısı arttığı için çıkmıştır. Volumü artmıştır. Bankaların faiz dışında gelirlerinin artması bizi sadece mutlu eder. Keşke daha fazla artsa ücret, komisyon gelirleri. Bankacılığın faiz gelirleriyle yaşayan bir kurum olmaması lazım. Faiz dışı gelirler çok önemli" dedi.

KARTLARDAN SONRA POS CİHAZLARI DA BİRLEŞİYOR

Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelik'te değişiklik taslağı hazırladıklarını belirten Bilgin, metni Bankalar Birliği ve Katılım Bankaları Birliği'nin görüşüne açtıklarını belirtti. Birçok maddede değişiklik öngördüklerini ifade eden Bilgin, POS cihazları ile ilgili zorlayıcı olmayan hüküm getirdiklerini bildirdi. Üye işyeri anlaşması yapan kuruluşlarca, aynı POS üzerinde maksimum sayıda üye işyeri anlaşması yapan kuruluş uygulamasının çalışmasını sağlayacak bir düzenek oluşturulmasının öngörüldüğünü kaydeden Bilgin, "Aynı POS üzerinde birkaç bankanın kartını da işletebilecek düzenek oluşturulacak. Aslında bir tavsiye, çok da zorunlu bir şey değil ama bankaların uymasını arzu ederiz" dedi.

POS CİHAZLARINDA 400 MİLYON DOLAR YATIYOR

Mayıs sonu itibariyle Türkiye'de 1 milyon 564 bin 432 tane POS olduğunu belirten Bilgin, bunların ortalama maliyetinin 250 dolar olduğunu, 180 dolar ile 300-400 dolar arasında değiştiğini anlattı. Ortalama fiyattan 390 milyon doları aşkın tutan maliyet için, "Aslında bizim milli servet. Sıralanmış yedi-sekiz tane yan yana. Artık en küçük dükkanlarda bile üç-beş tane POS görmeye başladık. Bankaların bu hassasiyeti göstermesi lazım" diye konuştu.

Bir POS üzerinde dört-beş bankanın kredi kartı işlemine hizmet verebilecek düzenek oluşturulabildiğini vurgulayan Tevfik Bilgin, "Her banka oraya bir POS koyacağına bir POS üzerinde anlaşacaklar. Şimdi bankalar biraraya gelip, dört-beş kartta yoğunlaştırdılar. Madem öyle yaptılar burada da dört-beş karta indirsinler. Ne kadar güzel olur" diye konuştu.

Mayıs sonu itibariyle Türkiye'de 39 milyon 622 bin 926 tane kredi kartı olduğunu ifade eden Bilgin, "Tabii ki hepsi canlı değildir, yani şu anda milletin cebinde gezen kart sayısı" dedi.

(ANKA)