Dünyayı değiştirmenin 10 yolu

Time dergisi 24 Mart 2008 tarihli nüshasında "dünyayı değiştiren 10 düşünce"yi kapak yaptı. Dergi, dünyada para ve siyasetten daha güçlü olan şeyin artık düşünceler olduğunu belirtiyor. Ben de bugün bitmeyen, tükenmeyen fakat hep aynı kalan sorunlarımızı konuşmaya ara verip onları aktarmak istedim. Ne yazık ki, ayrıntılarına değinemeyeceğim. Her düşünce ve yenilikle ilgili bir öncünün de adını veriyor Time. Ben onlara "işin sahibi" diyorum ve adlarını belirtiyorum.
1. Ortak Dünya : Dünya küreselleşiyor. Bu sadece ekonomik kürselleşme değil. Ulusallıkların ötesinde dünyanın sorunları küresel bir boyutta kavrayıp o ölçekte çözümler üretmesiyle ilgili bir yaklaşım. Dünya ölçeğinde düşünmek artık çok önemli. Bu 1997'de Kyoto Protokolü'yle başlayan ve 2050'de sürdürülebilir gelişmeye uygun bir biçimde nüfusun 8 milyar kişide stabilize olacağı döneme kadar yaşanacak süreç. Ahmed Mohammad.
2. Müşteri Hizmetlerinin Sonu : Artık her şeyin "self-service" olduğu bir dünyaya gidiliyor. Bunun verimliliği artırdığı ve maliyetleri düşürdüğü saptandı. İnsanın başında cellat gibi bekleyen satış elemanları sistemi yok artık. Siz ne kadar isterseniz firmalar o kadarını verecek. Bill Nuti.
3. Sinemada Star Sisteminin Sonu : Bakın, şu sıralar sinemalarda Juno diye bir film oynuyor. Oyuncusunu kimse tanımıyor. İnsanı mıknatıs gibi kendisine çeken, karizmatik sinema yıldızı dönemi bitti. Şimdi "isimsiz" oyuncuların oynadığı filmler dönemi. İşin sırrı başka bir yerde artık ve çizgi filmler, bilgisyar teknikleri bu yeni oluşumda büyük bir rol oynayacak. Ellen Page.
4. Tersine Döndürülen Radikallik: Dünyanın en büyük sorunu terör. Savaşmak yetmiyor. Teröristlerle görüşmek, yeni yasal düzenlemelerle görüş değiştirmelerini ve şiddete dayalı yöntemler kullanmalarını engellemek, bu yönde "görüş bildirmelerine" olanak sağlamak yeni yöntem. Nasir Abbas.
5. Mutfaktaki Kimya: Moleküler gastronominin harikalar yaratan aşçıları bir yana, pişirmenin fizik ve kimyayla olan ilişkisini bilmek, mesela etin ne zaman orta, ne zaman çok pişmiş olduğuna teknolojinin karar vermesini sağlamak bunun için yeni mutfak teknolojileri kullanmak aynı zamanda beslenmenin çok daha verimli olmasını sağlıyor. Yumurtayı 60 dereceyle 61 derecede pişirmek arasında dünya kadar fark var. Harold McGee
6. Geomühendislik: Evet, dünya ısınıyor. Bu, dünyayı kurcalamanın bir sonucuydu. Şimdi biraz daha kurcalanırsa bu tür sorunların ortadan kalkacağı varsayılıyor. Çevrecilik sadece lafla olmuyor. Paul Crutzen.
7. Güzel Yaşlanmak: Time "onurlu yaşlanmak" diyor. Ömür uzadı. Bu bir gerçek. Onu daha da sağlıklı, verimli ve ruhsal açıdan da güçlü sürdürebilmek için, beyaz saçlı gençlerden oluşmuş bir toplum kurabilmek geleceğe dönük bir düş değil, bir politika. Toshiko Katayose.
8. "Hollanda Hastalığı"na Son: Müthiş bir şey: Hollanda 1959'da Kuzey Denizi'nde doğalgaz buldu ve o tarihten başlayarak sadece bu "mal"la zengin oldu. Bir anlamda zengin fakat geri/lemiş bir toplum haline geldi. Şimdi petrol fiyatları gene yükseliyor. Birçok ülke aynı "hastalık"la karşı karşıya. İş, para kazanırken toplumun zenginleşmesini değil gelişmesini sağlamak. Dimitri Medvedev.
9. Çalışan Kadınlar: Küçük kredilerin sağlanması ve kullanılmasındaki mucize. 2001'de 4 milyar dolar olan küçük kredi miktarı 2006'da 25 milyara çıktı. 1970'ten beri 100 milyon kişi bu yoldan kredi aldı. Katkısı ölçülemeyecek kadar büyük. Üstelik ekonomik olmaktan önce toplumsal bir katkı. Muhammed Yunus.
10. Olimpiyatların Ötesi : Uluslararası spor karşılaşmalarını sadece Olimpiyatlara hapsetmek artık "antik" bir düşünce. Dünya, televizyon aracılığıyla her gün bir başka ülkeyi, bir başka ülkenin bir başka ülkeyle mücadelesini izliyor. Gitgide yayılan bir şey bu. Herkes herkesin konuğu ve rakibi. Richard Scudamore.
Evet, işte böyle!