DP'lilerin affına darbe

ABD Dışişleri Bakanlığı'nın arşivlerinden, Türk Silâhlı Kuvvetleri'nin Mayıs 1969'da yönetime el koymaya hazırlandığı bilgisi çıktı. Darbe, 1961 Anayasası'nın 68. maddesi değiştirilerek, Demokrat Partililerin seçilmelerinin sağlanmasını engellemek amacıyla yapılacaktı. 68. maddede, Demokrat Partililer için "Affa uğrasalar bile seçilemezler" hükmü yer alıyordu.
O günlerdeki tartışmalar, yoğunluk ve şiddet açısından "türban" kavgasını aratmıyordu. 1969'da Celâl Bayar, İnönü'nün desteğini sağladı; bu şekilde 68. madde değişikliği Meclis'ten geçti. 19 Mayıs'ta Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, "Ordunun, gelişmelerden rahatsız olduğuna" dair bir bildiri yayınladı. Demirel, "Askerin hassasiyetine özen gösterilmelidir" dedi ve Anayasa Komisyonu'nun, değişiklik teklifini Senato'dan geri almasını sağladı. Siyaset yasağı, ancak 1969 genel seçimlerinden sonra Senato'dan geçebildi. Ama Türkiye İşçi Partisi'nin müracaatı üzerine Anayasa Mahkemesi "şekil noksanını" ileri sürerek, değişikliği iptâl etti. Demokratların seçilme yasağı 1974'te kalkabildi.
Demirel, Demokrat Partililerin 1969 seçimlerine girmesini engellemek suretiyle, belki o an, "ordunun gazını" almıştı. Fakat sonra ne oldu? 12 Mart 1971'de gene muhtıra verilmedi mi?