'En yalın haliyle Murathan Mungan' diye atacaktım aslında başlığı, sonra diyecektim ki: Yalın diyorum çünkü yazı boyunca izlek, izdüşüm, metafor, imlem, varlıksal, lirizm, çatışık ya da humor gibi sözcükler yer almayacak! Sonra da ekleyecektim: Yer almayacak diyorum çünkü
Murathan Mungan'ın şiirlerini anlamak ya da anlatmak için ille de 'bilgelenmiş' olmak ve bu tür sözcükleri kullanmak gerekmiyor...
Gerekmiyor mu hakikaten? İşte burada fikrimi değiştirip, başlığı sildim. Bu ikileme girmemin bir nedeni var elbette. O da; Murathan Mungan'ın şiirleri hakkında bugüne kadar yazılanlar... Hep halka
'bir numara büyük' kelimelerle cümleler kurulup,
üst kademede bir anlatıma gidildi. Bunda Mungan'ın
'sanatçı' kişiliğinin önemli bir etkisi olabilir ama eğer onu bu denli anlaşılmaz yapmaya gayret gösterirsek, 'o' aydın camianın sanatçısı haline getirirsek,
halka ayıp olmaz mı? Kafamı biraz daha karıştırırsam
'Acaba Mungan sadece aydın kesimin sanatçısı mı olmak istiyor?' diye sorabilirim. Ama bunun düşüncesi bile kötü!
Mardin kökenli olup da, dünyanın birçok yerine gitmiş ve kendini donatmış bir adam kendisini halkın anlamasını nasıl istemez? Üstelik şiirlerinde Doğu'ya dair pek çok ayrıntı ve etkiler varken! Üstelik halkın dilinde olan deyimler ya da Yunus Emre'den mısralar bile kitaplarını süslerken... O halde! Soralım;
Murathan Mungan'ı yalnız 'bilgelenmiş' olan mı anlar? Ve bu sorunun yanıtını vermek için de şairin
Metis Yayınları'ndan çıkan yeni şiir kitabına bakalım. 2005-2007 arasında yazdığı şiirlerin yer aldığı
'Dağ' isimli kitabın, mesela 77'nci sayfasında
'İnşaa' isimli bir şiiri var Mungan'ın:
Her ruh kendine dağ tabiatta harita olan insanda inşaa kazdıkça çıktıkça anladıkça Ne diyor şair? İnsan ruhunun derinliklerinden ve karanlıklarından söz ediyor. O ruhun yüksekliğinin ya da alçaklığının insandan insana değiştiğini söylüyor. Sorguladıkça insanın zenginleştiğini ve arttığını ifade ediyor. Ama her şeyin ötesinde, ne olursa olsun, insanın hayatı boyunca hep kendi kendine olacağını vurguluyor; yalnızlık yani... Şiirin bana anlattığı bu!
Diyelim ki; Mungan asla böyle bir şey düşünerek yazmadı şiirini. Diyelim ki; o aslında karşılık bulamadığı aşkına sıraladı bu satırları... O zaman kabul ediyorum, tamam,
ben 'bilgelenmiş' değilim. Şairin ne dediğini anlamadım. Ama... Kendime göre bu şiiri anlamadım mı? Anladım! O halde! Mungan'ın şiirlerini anlamak için ille 'bilgelenmiş' olmak gerekmiyor!
Bugünkü Tüm Yazıları
Murathan Mungan'ı yalnız 'bilgelenmiş' olan mı anlar?
Yayın tarihi: 10 Aralık 2007, Pazartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2007/12/10/gny/coban.html
Tüm hakları saklıdır.