Gözü kesilirken hasta en sevdiği şarkıyı dinleyebilir

Göz kusurlarını ya da hastalıkları düzeltmek için uygulanan bir dizi operasyon hasta ile konuşa konuşa yapılıyor. Bilim Üniversitesi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Halil Bahçecioğlu, uyanık yapılan göz ameliyatlarıyla ilgili soruları yanıtladı:

Konuşa konuşa yapılan göz ameliyatlarının hasta için avantajı nedir? Hasta, hızla normal hayatına döner. Günümüzde göz ameliyatlarının hemen hemen hepsi günübirlik cerrahidir. Hastanın, hastanede yatmasına gerek kalmaz. Zaten konuşa konuşa ameliyatlar dediğiniz narkozsuz uygulamaya da göz ameliyatları öncülük yaptı.

Gözde hangi ameliyatları hastayla konuşa konuşa yapıyorsunuz? Katarakt, retina, göz tansiyonu ve lazer ameliyatlarının hepsi konuşa konuşa narkozsuz yapılabilir.

Ameliyat sırasında hastayla genellikle ne konuşursunuz? Bu yolla yapılan göz ameliyatları kısa süreli cerrahilerdir. Hastayla uzun uzun sohbet edemezsiniz. Etmeye kalkarsanız konuşmanız yarım kalır. Düşünün katarakt ameliyatı 15-20 dakika, lazer neredeyse beş dakika sürer. Örneğin siyaset polemiğine giremezsiniz; olsa olsa maç yorumu yapabilirsiniz, o kadar!

Müzik dinlemek isteyen hastalarınız oluyor mu? Olur; zaten ameliyat olan hasta istediği müziği seçebilir de. Sakinleştirme amaçlı olarak ameliyat sırasında müzik dinlemek iyi gelir. Ayrıca müzik, cerrahi ekibini de birarada tutar. Özellikle uzun ameliyatlarda ekibin konsantrasyonunu sağlar.

Hasta, gözüne dikiş atıldığını ya da göz bebeğinin kesildiğini görüyor mu? Eğer katarakt ameliyatı yapılıyorsa; lokal anestezi yani enjeksiyon yapılmadığı için hasta, ameliyat yapılırken de her şeyi aynı zamanda seyreder. Ancak çok kuvvetli ışığa baktığı için tam olarak olayı net şekilde görmeyebilir. Hasta masadan kalktığı anda parmak saydırırım. Ameliyathaneyi görerek ameliyattan çıkar. Gözü kapatmak yoktur.

İnsanlar için akılları başlarındayken gözlerinin ameliyat edilmesi zor bir durum değil mi? Hayır; çünkü ameliyat mikroskobu nedeniyle hastanın gözü kamaşır ve işlem anını kamaşma nedeniyle göremez. Ancak ameliyat bittiği zaman başarıyı hemen fark eder. Burun spreyi gibidir. Neticeyi anında alırsınız. Göz kapatılıp 'ertesi gün görebilecek miyim' stresinden kurtulurlar. Eskiden bu hastalar üç hafta sırt üstü yatarlardı.

Ameliyat sırasında korkuya kapılıp masadan kalkmak isteyen hasta oluyor mu? Bu tip bir riskle karşılaşsak bile aletleri çektiğimiz zaman risk ortadan kalkar. Artık demode olduğu için kullanılmayan, ancak çok nadir vakalarda uygulanan dikişli yöntemde bu durum mutlak göz kaybı anlamına geliyordu. Bu olay 20 bin vakada bir kez olabilir. Onun da riski bugün kullandığımız dikişsiz yöntemlerle minimalize edilmiştir.

Hasta çok heyecanlıysa ne yapıyorsunuz? Ben hastaların heyecanlı olmasını isterim. Hasta konsantre olur ve doktorun her söylediğini harfiyen yerine getirir. 'Sağa bak, sola bak' diye verdiğimiz bütün komutlara harfiyen uyar. 'Sağa bak' derseniz onu yapar, 'aşağı bak' derseniz bunlara uyar ve işim kolaylaşır.