|
|
Şaire vefa, gönüle sultan gerek
Tekke ve zaviyeler, 30 Kasım 1925'te kapatılır; kimi tekke ve zaviyelere baskınlar düzenlenir. 1895-1994 arasında Erzurum'un Horasan ilçesi Sanamer köyünde ömür süren, Hazreti Muhammed'in Hüseyni nesebinden 29. torunu Hacı Mevlüd Baba'nın da dergahına Hasankale Kaymakamının emri ile o zaman nahiye olan Zanzak (şimdi adı Akçataş) nahiye müdürü baskınlar düzenler... Nahiye Müdür, Mevlüd Baba'ya "Sen ne zaman ayaklanacaksın?" dediğinde alacağı cevap şu olacaktır: "Hiçbir gerçek tasavvuf erbabı yoktur ki, milli beraberlik ve bütünlüğü bölücü, yıkıcı, fikri ve fiili eylemlerde bulunmuş olsun!" Mevlüd Baba, zamanının bilginleri tarafından "Keramet Denizi" olarak kabul edilen Hacı Ahmet Baba'nın torunudur; babası Yakup Baba ise Birinci Dünya Savaşı sırasında, 60 kişilik dervişiyle 1915'te Sarıkamış'ta şehit düşecektir. Van'da dünyaya gözlerini açan Hacı Ahmet Baba, önce Narman'a gelecek, ardından bir tayin ile Sanamer'e yerleşecek ve Sanamer'in adı bundan böyle onun adı ile şöhret bulacaktır. Benim de nüfusuna kayıtlı olduğum Sanamer, şimdi "Hacıahmet" adıyla yer almakta Erzurum köyleri içinde... Aslında bir makine mühendisi olan Abdulbaki Çınar, bir üniversite öğretim üyesi titizliğiyle hazırladığı Gönül Sultanlarımız başlıklı çalışmasında, dedeleri Seyyid Hacı Ahmet Baba, Seyyid Şehid Yakup Baba, Seyyid Hacı Mevlüd Baba'nın 'keramet'lerle örülü hayat hikâyelerini anlatırken Anadolu insanının ve toprağının üç yüzyıllık tarihsel, sosyal ve dinsel topografyasını da çıkarıyor. Çınar'ın başta Narmanlı Sümmani olmak üzere Zikri, Nihani Baba, Hadimi, Enveri, İlhami gibi âşıkların ilahilerine yer vermesi ise kitaba günümüz 'tekke' şiiri çeşnisinden ayrı bir tat katmakta... Bu şaire bir vefanın da göstergesi ayrıca... İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin kurucularından Abdullah Cevdet'in Mısır'da sürgündeyken 19. yüzyılın arabiyatçılarından Reinhart Piter Anne Dozy'den Tarih- i İslamiyet adıyla Osmanlıca'ya çevirdiği kitap da Vedat Atila'nın günümüz Türkçesiyle İslam Tarihi başlığı altında Gri Yayınevi tarafından yayınlandı. Tarikat'ların gündemde olduğu şu günlerde, hem Gönül Sultanlarımız, hem İslam Tarihi ibretle okunacak ve dersler çıkarılacak birer çalışma...
|