İlham kedilerle geldi
Üç ayda bir yayınlanan sanat dergisi "P", son sayısını tarih boyunca sanatçılara ilham kaynağı olan kedilere ayırdı.
Sanat dünyasında tarihsel bir yolculuğa çıkıldığında, en ünlü sanatçıların yanında ve eserlerinde en sık rastlanan hayvan hangisi? Tabii ki kedi... Eski Mısır'dan bu yana sanatçılara hep ilham kaynağı olan kediler, bu kez bir sanat dergisine konu oldu. Üç ayda bir yayınlanan P dergisi, 37. sayısını farklı zamanlarda, coğrafyalarda ve kültürlerde sanatın esini ve konusu olan "kedi"ye ayırdı. "Kedi ve Sanat" başlığı altında sunulan dosyada pek çok başlık var.
DÜNYAYA NASIL YAYILDI?
Kedinin ilk kez nerede evcilleştiğini ve evcil kedinin tüm dünyaya nasıl yayıldığını biliyor musunuz? P dergisi ilk kez Mısır'da evcilleşen kedinin daha sonra Mısır'ın Roma İmparatorluğu'nun egemenliği altına girişiyle birlikte tüm dünyaya yayılışını anlatıyor. Mısırlı köylülerin ambarlarını koruyan kediler, bu nedenle sınırsız bir hoşgörüyle karşılanmış. Antik Mısır kedisiyle ilgili dünyadaki en kapsamlı kitabı (The Cat in Ancient Egypt; British Museum Press) hazırlamış olan Jaromir Malek'in yazısı ilginç detaylarla renkleniyor. Türk edebiyatında da geniş yer tutan kedilerle ilgili farklı kaynakları da ortaya koyuyor P dergisi. Mesela Tokatlı Kani'nin, "Dişi Kediler Kitabı"nda mart ayından önce, kedilere özgürlük hakkının tanınmasını istemesi gibi. Tevfik Fikret'in kedisi Zerrişte'nin arkasından yazdığı şiirin yanı sıra, Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın son sözlerinin "Kedilerimi iyi doyurun!" olması da hatırlatılıyor dergide. Bilge Karasu, Göçmüş Kediler Bahçesi'nde "kedi sevme"nin bir tarifini yaptıktan sonra "Kedi sever gibi sevmemeliyiz sevdiklerimizi" derken, araştırmacı Gökhan Akçura, edebiyatçılarımızın şiir, öykü, roman ve anılarındaki kedileri P okurlarına anlatıyor. "Kedinin nitelikleri arasında sanatçıyı ve hatta hepimizi en çok kışkırtanı, herhalde onun 'sınırsız' bir evcil oluşudur" diyen P dergisi, bu yönüyle kedinin, hem en hayranlık uyandıran hem de en nefret edilen hayvan olduğundan dem vuruyor. İngiliz yazar ve şair Rudyard Kipling'in "Başına Buyruk Kedi" adlı öyküsü ve Tomris Uyar'ın "Gündökümleri"nden parçalar, kedinin bu gizemli yanını anlatıyor.
|
