Klasik müzikteki durağanlık aşılabilir mi?
Can Dündar, "Klasik Müzik Öldü mü?" başlıklı bir yazı yazdı. Milliyet'te 19 Mart 2004'te çıktı, bu yazı. 3,-4 yıldır Avrupa müzik çevrelerinde de devam eden bir tartışmayı gündeme getirerek örnekler verdi. Müzik Menajeri Mel Bush'a göre, CD ve plak satışlarında, klasik müziğin satma oranı 20 yılda yüzde 18'den, yüzde 3'e inmişti. BBC muhabiri Ed Butler'ın araştırmasına göre, Amerika'da 2 yılda 8 orkestra kapandı. Dündar, özetle klasik müziğin yok olmaya doğru gittiğini vurguluyor. 10 Nisan'da bu yazıya karşılık veren klasik müzik gönüllüsü Serhan Bali ise binin üzerinde satan iki-aylık klasik müzik dergisi Andante"nin Genel Yayın Yönetmeni... Cevap yazısında özetle, şunları belirtiyor: Bugün Batı'nın hiçbir opera kurumu ve orkestrası; devletten veya vakıflardan destek almaksızın sanatsal seviyesini koruyamaz hatta yaşayamaz. İyi de, bugüne özgü bir durum değil ki bu! Yüzyıllardır süregelen, adeta bir gelenek. Geçmiş toplumlarda sanat hamiliğini imparatorlar, sultanlar üstlenirmiş. Günümüzün modern toplumlarında ise iş dünyası ve vakıflar üstlenmiş durumda bu görevi. Besteci Haydn'ın hamisi olan Prens Esterhazy'nin günümüzdeki muadili", Kübalı milyarder yatırımcı Alberto Vilar. Los Angeles'ın yepyeni Disney Konser Salonu'nun en büyük bağışçısını tahmin edebildiniz mi? Elbette Walt Disney varisleri. Peki hükümetlerin hiç mi rolü yok bu kurumların yaşamasında? Elbette var. Örneğin, İngiltere'deki "Arts Council" in temel işlevi, hükümet tarafından bağışlanan ve ayrıca lotarya gelirlerinden ayrılan parayı, İngiltere'nin yüzlerce sanat kurumu arasında bölüştürmektir. Ivan Fischer, Macaristan'ın övünç kaynağı olan Budapeşte Festival Orkestrası'nı, Budapeşte Belediyesi'nin cömert yardımı sayesinde kurabilmişti. Tabii ki, bu uzun ve ilginç yazılara daha geniş yer vermek, yerimizin sınırlılığı nedeniyle mümkün değil. Bali'nin bir saptaması da var. "Artık her şey modernleşti diye, Renoir'in "klasik" tablolarını grafitiyle mi boyuyoruz. Bırakın da klasik "klasik" kalsın." Can Dündar Radikal'de 14 Nisan'daki cevap yazısında, BBC'de Ed Butler'ın araştırmasında, klasik müziğin son 300 yıldaki en büyük krizini yaşadığı sonucuna varıldığını vurgulayarak, BBC'deki bu araştırmanın sonuçlarını sundu. Peki ülkemizde neler oldu? Bu sezon İDOB tarafından sahnelenen operalar, büyük ilgi topladı. Borusan Filarmoni Orkestrası ve Akbank Oda Orkestrası'nın tüm konserleri başarılı oldu. Her iki orkestranın performanslarının üst düzeyde oluşu da dikkat çekiciydi. Bilet satışları yüksekti. Bence, klasik müzik ve opera sonsuza kadar yaşayacak. Zaman zaman girdiği bu krizi de atlatacak! Nasıl mı? Haftaya bu sütunlarda...
|