kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Yaşama Dair
    Sinema
    Hobi
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Erdal Safak @ SABAH
 

Laiklik nedir?

Türkiye dün laiklik ilkesinin Anayasa'ya girmesinin 67'nci yılını yayınlanan birkaç mesajla hatırladı.
Bu mesajlarda laikliğin tanımına ilişkin bazı farklılıklar gözümüze çarptı. Örneğin Cumhurbaşkanı Sezer şu yorumu yaptı: "Laikliğin temelinde ulusal egemenlik yatar. Laik sistemde egemenlik ulusundur; dünya işleri dünyevi kurallarda düzenlenir; din ve devlet işleri birbirinden tümüyle ayrılmıştır; din vicdanlardaki kutsal ve özel yerinde korunur; devletin siyasal, sosyal, hukuksal, ekonomik hiçbir alanı din kurallarıyla düzenlenemez. Dinin vicdanlardaki yerinde korunması bağlamında laiklik, inanç ve ibadet özgürlüğünün güvencesidir."
Sezer'in değerlendirmesi laikliğin Fransa'daki yorumuyla tam örtüşüyor.
Buna karşılık Meclis Başkanı Arınç'ın mesajındaki tanım, Anglo-Sakson yaklaşımını yansıtıyor: "Laiklik; vatandaşların vicdan, dini inanç ve kanaat özgürlüklerini her türlü baskıdan uzak kullanabilmelerinin güvencesi ve hukuksal çerçeve içinde inanç ve ibadet özgürlüğünün temelidir."
Arınç'ın değerlendirmesi AK Parti programındaki tanımla uyumlu: "Laiklik her türlü din ve inanç mensuplarının ibadetlerini rahatça icra etmelerini, dini kanaatlerini açıklayıp bu doğrultuda yaşamalarını, ancak inançsız insanların da hayatlarını bu doğrultuda tanzim etmelerini sağlar. Bu bakımdan laiklik, özgürlük ve toplumsal barış ilkesidir."
Erdoğan da doğal olarak aynı çizgide: "Din, vicdan ve ibadet özgürlüğünün ifadesi olan laiklik, toplumsal huzurumuzun ve Atatürk'ün bize gösterdiği, ülkemizi muasır medeniyetler seviyesinin üstüne çıkarma ideali içinde, farklı inançların hoşgörüyle birarada yaşamasının teminatıdır."
Bu yazıyı kaleme alıncaya kadar Baykal'ın mesajı elimize ulaşmadı ama görüşlerini biliyoruz. Son olarak 27 Ocak'ta CHP Grubu'nda şöyle dedi: Laiklik artık siyasette din ve mezhep istismarını bırakmak demektir. Laik anlayışı özümsemek demek, insanların dine, mezhebe sahip olmamasını öngörmek değildir.

Atatürk'ün yorumu ve Fransa
Peki Atatürk'ün laiklik tanımını biliyor musunuz? Ulu Önder hayli uzun bir cümleyle çok geniş bir yorum getiriyor:
"Laiklik, dini faaliyetlerin devlet, fikir ve ekonomik hayattan ayrılarak ele alınmasını, devletin dini esaslara ve güce dayanmamasını, dünyevi işleri ve otoriteyi, dini işler ve otoriteden ayırarak, dinin diğer dünya kurumlarını kontrol etmemesini ve yalnız gerçek dini konularla ilgilenmesini sağlayan, dünya sorunlarına akılcı ve bilimsel açıdan bakmayı öngören, dinin hakkını dine, devletin hakkını devlete veren bir kavramdır."
Bugünlerde Fransa'da da laiklik üstüne sayılamayacak kadar çok yorum yapılıyor. Nedeni; "türban tasarısı..." Cumhurbaşkanı Chirac ve Başbakan Raffarin'in yorumlarını vermeden önce bir düzeltme yapalım; tasarının adı türban değil; "Okullarda laiklik ilkesinin uygulanması." İşte iki tanım.
Chirac'ın yorumu şöyle: "Laiklik vicdan özgürlüğünün güvencesidir. İnanma veya inanmama özgürlüğünü korur. Herkese özgürce, barış içinde, baskıyla karşılaşmadan inancını ifade ve uygulama imkanı verir. Kamusal alanın tarafsızlığı, farklı dinlerin uyum içinde birarada yaşamasını sağlar."
Bu da Raffarin'in yorumu: "Laiklik dinin reddi değildir. Laiklik bir gelenek, bir yaşama biçimi ve bir özgürlük vaadidir. Cumhuriyetimiz herkese dininin icaplarını yerine getirme özgürlüğünü garanti eder. Tarafsızlık, inkarcılık değildir. Ancak din asla bir siyasal proje olamaz ."
Buyurun size bir demet laiklik tanımı. Dünya görüşünüze en uygununu bulmak, size düşüyor...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Bugün bana çiçek yolla   / 14-02-2004
 Tatsız gerçek   / 13-02-2004
 Siyasiler ve depolitize halk   / 12-02-2004
 1959'daki kavgalar gibi   / 11-02-2004
 Güzel haber   / 10-02-2004
 Araf'ın kapısında   / 09-02-2004
 Bizim Yorgo'nun günü   / 08-02-2004
 Emeklere yazık oldu   / 07-02-2004
 Laiklik nedir?   / 06-02-2004
 Takdir-i ilahi   / 05-02-2004
ERDAL ŞAFAK
Emirle zayıflamak
Kıbrıs, yerel seçimler, eli...
AHMET HAKAN COŞKUN
Alttan alıyorum
"Kitapçıda Kolpa" başlıklı yazıma Müjdat...
ÖMER ÇELİK
BM'nin siyasi reenkarnasyonu
Kıbrıs müzakerelerinde...
NEBİL ÖZGENTÜRK
Söz Memduh Ün'de!
Nİhayet, Memduh Abi'yle "hayat...
REFİK DURBAŞ
Suç, korsan kitapçıda mı?
SABAH Posta Kutusu'nda...
SAVAŞ AY
Manşetlerde Teke Zortlatması!..
Askerde...
HINCAL ULUÇ
İnsanın içini ısıtan beyaz ayılar..
Dünyanın en güzel...
MEHMET BARLAS
İşbirliği, Türkiye'yi de Kıbrıs'ı da mutlu edecek!
Demek...
Bitsin bu çile
Bitsin bu çile
Sezonu mayıs ayının başında bitirmek için kış ortasında maç...
Aslan'ın yüzakı
Aslan'ın yüzakı
Danimarka maçı kadrosuna çağırılan tek G.Saraylı olan Orhan Ak,...
AKP'de 621 aday tamam
AKP'de 621 aday tamam
Erdoğan, partisinin Diyarbakır, Gaziantep ve Samsun büyükşehir...
Yolun sonu göründü
Yolun sonu göründü
Başbakan Erdoğan "Tüm mücadelemiz aynı istikamette sürecek" dedi,...
İstanbul'da normale dönüş
İstanbul'da normale dönüş
İstanbul'da iki gündür etkili olan kar yağışı hızını keserken kentte...
Doğa'nın sessiz dramı
Doğa'nın sessiz dramı
Doğa Toksoy henüz 8 yaşında. İşitme ve konuşma engelli. Geçtiğimiz...
 
    Ana Sayfa | Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon
Spor | Hava Durumu | Günaydın | Bizimcity | Sizinkiler | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin Sağlık | Cumartesi | Aktüel Pazar | Yaşama Dair | Sinema | Hobi
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.